Gynaecologen luiden de noodklok vanwege de stijging van het aantal ongevaccineerde, zwangere vrouwen dat op de IC belandt door een coronabesmetting. De opname heeft een grote impact op zowel moeder als kind. Gynaecologen en artsen roepen zwangere vrouwen dan ook op om zich te laten vaccineren tegen COVID-19.
In dit artikel leggen we uit waarom.
Stijging opnames IC
De oproep van gynaecologen komt nadat er steeds meer zwangere, ongevaccineerde vrouwen op de IC belanden. Zo zijn er sinds de coronapandemie 32 zwangere vrouwen op de IC van het Rotterdamse ziekenhuis Erasmus MC opgenomen. Daarvan is – zo verklaart een gynaecoloog tegenover de NOS – geen enkel van de vrouwen gevaccineerd.
Een groot deel van de zwangere, ongevaccineerde vrouwen dat op de IC terechtkomt, ligt wekenlang aan de beademing. Bij een aantal van hen (7 procent) wordt hun kindje geboren via een keizersnede terwijl de moeder zelf in kunstmatige coma ligt. Gynaecologen noemen de impact daarvan niet alleen lichamelijk, maar ook geestelijk enorm.
Gezondheid moeder en kind
Dat de gezondheid van moeder in gevaar kan komen door een coronabesmetting, blijkt wel uit bovenstaande cijfers. Toch is COVID-19 voor baby’s niet schadelijk, mits ze niet vroegtijdig worden geboren. Baby’s die vanwege een COVID-19 besmetting bij hun moeder te vroeg worden geboren, belanden namelijk op de neonatologie afdeling aan de beademing.
De zorg bij artsen neemt ook toe nadat gynaecoloog Sam Schoenmakers deze week de noodklok luidde. Uit zijn onderzoek blijkt dat er sinds juli 2021 in Nederland dertien baby’s doodgeboren zijn na een zeldzame ontsteking door het coronavirus in de placenta. Hoewel het gaat om een klein onderzoek – Schoenmakers onderzocht van 36 besmette vrouwen de placenta – constateert hij dat een coronabesmetting bij moeders de placenta kan aantasten.
Van de 36 onderzochte placenta’s werd bij 5 placenta’s een combinatie van afwijkingen geconstateerd. Door die ontstekingen in de placenta werd de toevoer van zuurstof van moeder naar kind bemoeilijkt. Daardoor kwam de gezondheid van de ongeboren baby in (levens)gevaar. In een aantal gevallen overleed het kindje vroegtijdig.
Vaccineren van zwangere vrouwen
Sinds april 2021 luidt het advies van de NVOG (de wetenschappelijke beroepsvereniging voor gynaecologen) om je als zwangere te laten vaccineren met één van de mRNA (Pfizer of Moderna) vaccins. ‘Intussen zijn wereldwijd miljoenen zwangere vrouwen gevaccineerd. Het vaccin is effectief en veilig na toediening in de preconceptionele periode, tijdens de zwangerschap en in het kraambed. Met name worden geen belangrijke bijwerkingen gezien bij vaccinatie in de periconceptionele fase en het eerste trimester’, schrijft het NVOG.
Dit advies wordt gebaseerd op een onderzoek naar beide mRNA-vaccins in de VS (Shimabukuro 2021) waaruit geen duidelijke bijwerkingen blijken. Uit dit Amerikaans onderzoek – onder meer dan 100 duizend zwangerschappen van gevaccineerden vrouwen – blijkt dat het vaccin geen verhoogd risico geeft op een miskraam.
De veiligheid en effectiviteit van de vaccins zijn het belangrijkste argument om het vaccineren tegen COVID-19 bij zwangere vrouwen te adviseren, meldt de NVOG. Een tweede argument is de overtuiging dat zwangere vrouwen met COVID-19 een groter risico hebben op het ontwikkelen van ernstige en kritieke COVID-19 dan niet zwangere vrouwen, hoewel de absolute kans op het ontwikkelen van ernstige en kritieke COVID-19 voor zwangere vrouwen nog steeds klein is. Uit internationale publicaties blijkt wel dat de recent ontstane Delta-variant van het virus bij zwangeren vrouwen een tweemaal toegenomen kans op het ontwikkelen van ernstige en kritieke COVID-19 geeft.
De NVOG adviseert daarnaast een boostervaccinatie aan zwangere vrouwen toe te dienen wanneer het laatste mRNA-vaccin minimaal zes maanden geleden is toegediend. De boostervaccinatie kan ongeacht de termijn van de zwangerschap worden toegediend.
Twijfels
Ondanks de adviezen van o.a. het RIVM en de NVOG, bestaat er nog altijd veel twijfel onder zwangeren. Volgens het NVOG komt dat vooral omdat er in het begin van de vaccinatiecampagne werd geadviseerd te wachten met vaccineren. Er waren toen nog geen grootschalige onderzoeken gedaan naar de impact van een vaccin op moeder en ongeboren kind.
Mocht je zwanger zijn en twijfelen over het nemen van een vaccin, bespreek dit dan met je huisarts, verloskundige of gynaecoloog. Ga het gesprek aan en bespreek je twijfels Hij of zij kan betrouwbare informatie verschaffen en je adviseren.
Meer lezen?
Vroedvrouw Margot ‘Covid-19 vaccinatie en kinderwens, zwangerschap en borstvoeding’
Hoe zit het met alle meldingen van menstruatieklachten na vaccinatie?
Onderzoek: ‘Coronabesmetting bij zwangere vrouw kan leiden tot aangetaste placenta
Bron: NOS, de Volkskrant, NVOG