Vocht vasthouden tijdens je zwangerschap: hoe komt het en wat kun je ertegen doen?

Ben je momenteel zwanger en loop je rond met dikke enkels en opgezwollen handen? Dat zou goed kunnen. Veel vrouwen houden tijdens hun zwangerschap zo’n twee tot drie liter extra vocht vast. Oedeem, zoals vochtophoping in een bepaald lichaamsdeel heet, is een zwangerschapskwaal die veel voorkomt.

In dit artikel leggen we uit hoe het kan dat je tijdens je zwangerschap meer vocht vasthoudt én vertellen we wanneer je aan de bel moet trekken.

Vocht vasthouden tijdens zwangerschap

Meer dan tachtig procent van de zwangere vrouwen houdt tijdens de zwangerschap meer vocht vast dan normaal. Vooral in het laatste trimester komt deze zwangerschapskwaal veel voor. Niet alleen enkels en handen zwellen op, ook benen, voeten en je gezicht kunnen dikker worden.

Maar hoe weet je nou dat je meer vocht vasthoudt dan normaal? Oedeem is te herkennen aan een zwelling onder de huid. Je huid voelt strak en oncomfortabel aan. Wanneer je je vinger enige tijd stevig in de huid drukt en dan weghaalt, zal een afdruk achterblijven in de huid. Vaak worden de klachten erger als het warm weer is.

De oorzaak

De twee tot drie extra liter vocht dat je vasthoudt tijdens je zwangerschap, ontstaat doordat de vochthuishouding in je lichaam ontregeld is. Vocht wordt via de bloedbaan afgestoten naar de weefsels in je lichaam. Normaal gesproken merk je niks van dit proces, maar tijdens je zwangerschap wel. Door de zwangerschapshormonen in je lijf zijn je bloedvaten namelijk dunner waardoor het vocht sneller je weefsels in stroomt.

Een andere oorzaak voor oedeem ligt bij je baarmoeder. Naarmate de zwangerschap vordert, groeit je baarmoeder waardoor er druk komt te staan op je bekken. Het gevolg is dat de bloedafvoer vanuit je benen naar je hart wordt belemmerd waardoor je onder meer in je benen meer vocht vasthoudt.

Kan het kwaad?

Vocht vasthouden is in principe een onschuldige zwangerschapskwaal dat vooral voor jezelf vervelend is. Mocht je last hebben van oedeem in combinatie met een verhoogde bloeddruk, dan is het verstandig om aan de bel te trekken bij de huisarts. Dat kunnen symptomen zijn voor een zwangerschapsvergiftiging, een aandoening die gevaarlijk kan zijn voor jou en je baby.  

Tips tegen vocht vasthouden

Hoewel vocht vasthouden tijdens de zwangerschap niet te voorkomen is, zijn er wel een aantal tips die je kunt toepassen om de klachten te verminderen.

• Beweeg je benen regelmatig. Het bewegen van je benen stimuleert de bloedsomloop in je lichaam waardoor overtollig vocht beter wordt afgevoerd.
• Drink veel water. Wie veel water drinkt, moet ook vaak plassen en voert daarmee overtollig vocht af.
• Masseer de opgezwollen delen in je lichaam. Door je benen, voeten, handen of gezicht rustig te masseren duw je het vocht als het ware uit je lichaam.
• Eet zo min mogelijk zout. Zout in eten zorgt ervoor dat je meer vocht vasthoudt en dus is het raadzaam daarmee te minderen.
• Slaap en zit met je benen omhoog. Door je benen iets omhoog te leggen tijdens het slapen of zitten, zal het vocht in je lichaam makkelijker wegzakken.
• Zorg voor verkoeling tijdens warme dagen. Mocht je tijdens warme dagen extra last hebben van oedeem, dan is het verstandig de verkoeling op te zoeken. Doe de ventilator aan in huis of leg je voeten in een koud badje.
• Draag steunkousen. Wie vooral vocht vasthoudt in de benen, doet er goed aan steunkousen te dragen. De steunkousen voeren extra druk uit op je benen waardoor vocht minder makkelijk ophoopt.