Eigenlijk kun je een doula het beste zien als een geboorte- of bevalcoach. Ze ondersteunt je voor, tijdens en na de bevalling. Net zoals topsporters een persoonlijke coach hebben, kun je als zwangere ook een bevalcoach of doula inschakelen.
How About Mom
Met ons team van 50 experts geven we jou betrouwbare informatie en advies in deze bijzondere fase van je leven.
Wat betekent ‘doula’?
Het woord ‘doula’ (spreek uit als doela) komt uit het oud-Grieks en betekent ‘dienende vrouw’. Een doula biedt ondersteuning voor, tijdens en na afloop van de geboorte. Een doula is dus een geboortecoach, die helemaal gericht is op het ondersteunen van jou als zwangere vrouw. Ook is ze er voor jouw bevalpartner. Ze blijft de gehele bevalling bij je, en ondersteunt jullie tijdens de bevalling en daarna.
Wat doet een doula?
Een doula ondersteunt aanstaande ouders tijdens de zwangerschap en de geboorte van hun kindje. Een doula houdt zich met alle niet-medische taken bezig. Ze komt vooraf aan de geboorte bij je thuis (of jij bij haar), om jou te leren kennen, meer te horen over je wensen en verwachtingen, en die van je partner. Ook kan een doula je helpen om na te denken over wat jij belangrijk vindt voor je bevalling, zodat je een passend geboorteplan op kunt stellen. Soms gaat een doula ook een keer mee naar de verloskundige om samen jouw bevalplan door te spreken.
Een goede doula is een goede coach: ze moedigt je aan, en stelt gerust wanneer dat nodig is. Ze helpt jou als aanstaande moeder om te vertrouwen op je eigen lichaam en geest, zonder dat zij controle wil uitoefenen of te veel aanwezig is.
Een doula kan je tijdens het opvangen van de weeën helpen met het zoeken van fijne bevalhoudingen, je masseren of bijvoorbeeld tegendruk geven in je rug. Of juist jouw partner hulp en instructies geven zodat hij dit kan doen. “Ik ben geen vervanging van de partner, ik zorg er juist voor dat hij er niet onbeholpen bij staat in een hoekje. Ik geef hem suggesties of, als het nodig is, instructies, zodat hij ook een actieve rol kan spelen bij de bevalling”, legt een doula aan ons uit.
Kosten van een doula
Hulp inschakelen van een doula betaal je zelf. De zorg die een doula levert wordt niet vergoed door de verzekeraars binnen verzekerde zorg. Een traject is meestal zo’n 1000 euro, maar prijzen verschillen per doula en per traject dat zij aanbieden. De prijs hangt ook af van postpartum behandelingen.
Sanne, zelf doula, geeft een aantal tips over hoe en waarom je een doula zou kunnen kiezen.
Wat is het verschil tussen een verloskundige en een doula tijdens de bevalling?
Een doula is geen vervanging van de verloskundige of arts. Een groot verschil tussen de doula en de verpleegkundige is dat de verpleegkundige medische ingrepen mag doen. Een doula mag dat niet.
Niet-medische hulp
Een doula heeft een doula-opleiding gehad, maar haar zorg blijft beperkt tot niet-medische hulp. Ze helpt je te zoeken naar een fijne houding, geeft massages, moedigt aan, houdt je vast, brengt iets te drinken, zorgt voor een bad of een douche, geeft uitleg over wat er gebeurt en brengt rust als er spanning en hectiek om je heen is.
De hele bevalling aanwezig
Zowel een verloskundige als een doula helpen jou als vrouw tijdens je bevalling. Een groot verschil is dat een doula er alleen voor jou is, vanaf het moment dat de bevalling begint tot je weer thuis bent.
Verloskundigen hebben die luxe helaas niet: zij begeleiden jou binnen de zwangerschap tijdens de reguliere consulten en staan voor jou paraat zodra de bevalling begint. Zodra de baby er is en jouw na-controles achter de rug zijn, gaat de verloskundige weer verder.
Een bekend gezicht
Bij de meeste verloskundepraktijken werken meerdere verloskundigen, dus wie er uiteindelijk bij jou bevalling is weet je niet altijd van tevoren. Meestal is het wel zo dat je alle verloskundigen in de praktijk minimaal één keer hebt ontmoet bij je controles.
De doula is een vertrouwd gezicht waar je wel een band mee kunt opbouwen. Je spreekt elkaar vaak uitgebreid voordat de bevalling begint.
Postpartum behandelingen door een doula
Als de verloskundige naar huis gaat na de bevalling, blijft de doula bij jou. Jullie bespreken de bevalling, eventueel helpt ze je met het opschrijven van jouw bevalverhaal, als onderdeel van het verwerkingsproces. Als je een nare ervaring hebt gehad, kun je dit onder andere met jouw doula bespreken.
Er zijn doula’s die voor de bevalling en tijdens de bevalling jou bijstaan. Ook specialiseren sommige doula’s zich in postpartum zorg, dus zorg na de geboorte. Zij bieden naast lichamelijke verzorging – zoals een postpartum massage, buikbinding en ondersteuning met ademhalings- of ontspanningsoefeningen, of bij de borstvoeding – ook praktische hulp, bijvoorbeeld in het huishouden of in de zorg voor andere kinderen thuis. Alles vanuit het perspectief van de nieuwe moeder: wat heeft zij nodig, hoe kan ik haar het beste ondersteunen.
Hoe vind ik een doula?
Als je je oriënteert op een doula, is het goed om te weten dat er een beroepsvereniging voor doula’s bestaat: de Nederlandse Beroepsvereniging voor Doula’s (afgekort NbvD). De NBvD zet zich in om de professionaliteit van doula’s in Nederland te waarborgen. Een doula die is aangesloten bij de NbvD heeft een diploma op zak, ervaring met het begeleiden van zwangerschap en geboorte, houdt zich aan de gedragscode van de NbvD en schoolt zich regelmatig bij. Ook heeft de NbvD een klachtenprocedure voor als je vindt dat de doula ergens tekort geschoten is.
Ervaringen met een doula
Anne beviel thuis met een doula en deelt haar ervaring: ‘Door de steun en liefde van Philip en de geruststelling van doula Marlies heb ik mij geen moment onveilig gevoeld en kon ik goed ontspannen.’ Zelfs niet toen het bevalbad stuk ging.
Verder lezen:
How About Mom: een 'onmisbare app voor aanstaande moeders' 📲
