Als je aan pijnstilling bij de bevalling denkt, denk je in eerste instantie misschien vooral aan medische pijnstilling zoals een ruggenprik, Remifentanil of lachgas. Maar wist je dat er ook verschillende niet-medische manieren bestaan om de pijn van de weeën te verlichten? Doula Sanne deelt haar beste tips voor natuurlijke pijnstilling tijdens de bevalling.
Sanne Ravensbergen
Sanne Ravensbergen werkt als doula. Daarnaast is ze zwangerschaps-, geboorte- en newborn-fotograaf.
1. Verander jouw kijk op pijn
Meestal is pijn een signaal van het lichaam dat er iets niet in orde is. Bij een bevalling werkt dat anders en is er sprake van transformatiepijn. Er is niets mis, maar je lichaam ondergaat wel een grote verandering of transformatie. De Amerikaanse vroedvrouw Ina May Gaskin zegt het volgende over pijn bij de bevalling: “De boodschap van pijn bij de bevalling is: ontspan je bekkenbodem, laat los, geef jezelf over, ‘go with the flow’. Ga hier niet tegen vechten want het is groter dan jou.”
Daarnaast kan het heel geruststellend zijn om te weten dat jouw lichaam als reactie op de weeën endorfine aanmaakt: een lichaamseigen pijnstiller. En dit geeft niet zomaar een beetje pijnstilling; endorfines zijn qua kracht vergelijkbaar met morfine.
2. Warmte
Warmte ontspant en werkt hierdoor pijn verlichtend. Dus trek die warme sokken aan en neem een kruik of pittenzak om je buik of rug lekker warm te houden. Beval je in het ziekenhuis en is hier geen magnetron of waterkoker voor handen? Dan kan een elektrische kruik een uitkomst zijn.
Ook warm water werkt als een natuurlijke pijnstiller. Het is niet voor niets dat bevallen in bad zo enorm populair is. Geen bad in de buurt? Ook een warme douche kan heerlijk zijn en de pijn verzachten.
3. Blijf ademen
Je ademhaling is een instrument dat je ontzettend goed kan inzetten tijdens de bevalling. Door tijdens de weeën goed, diep en zo rustig mogelijk te blijven ademhalen, geef je je lichaam het signaal dat het kan ontspannen. En vanuit deze ontspannen staat zul je minder pijn ervaren. Voel je de behoefte om geluid te maken? Doe dit dan vooral. Het maken van geluid helpt zelfs om meer endorfines aan te maken en dus minder pijn te ervaren.
4. Een TENS apparaat
De Tens is een apparaatje dat kan helpen de pijn van de weeën te verlichten. De Tens is gebaseerd op het principe dat je lichaam maar één pijnprikkel tegelijk kan verwerken. Door de pulsjes van de Tens komen de pijnprikkels van de weeën minder goed in de hersenen terecht en ervaar je mogelijk minder pijn. Daarnaast zorgt de Tens ervoor dat je meer pijnstillende hormonen (endorfines) aanmaakt. Jouw geboortepartner plakt de elektroden van de Tens op 4 verschillende plekken op je rug. Deze elektroden geven elektrische pulsjes af wat een tintelend gevoel kan geven. Door de elektroden kun je de Tens niet in bad of onder de douche gebruiken.
5. Pijnprikkel: een kam
Een simpele kam kan wel heel goed werken als je in het water bevalt. Je houdt de kam in je hand en knijpt erin tijdens een wee. Ook op die manier dien je jezelf een pijnprikkel toe waardoor de pijnprikkel van de weeën gedeeltelijk geblokkeerd wordt. Je leest er meer over in dit artikel over hormonen tijdens de bevalling.
6. Blijf in beweging
Als je tijdens je bevalling regelmatig van houding verandert, maak je het je kindje makkelijker om de juiste positie te vinden en zijn of haar weg door het bekken naar buiten te vinden. Door in beweging te komen versoepel je dus het geboorteproces. Ook kan het wisselen van bevalhouding soms een groot verschil maken in hoe je de weeën en de pijn van de weeën ervaart.
7. Tegendruk
Tijdens een wee kan er spanning komen te staan op de banden waarmee de baarmoeder op haar plaats wordt gehouden. Deze banden worden ligamenten genoemd. Hierdoor kan het krampende gevoel van een wee bijvoorbeeld doortrekken naar de onderrug. Als jij tijdens jouw bevalling rugweeën ervaart, kan het heel fijn zijn als jouw bevalpartner jouw onderrug masseert of hier met zijn of haar handen druk op uitoefent. Dit verlicht de spanning op de banden en hierdoor de pijn.
8. Muziek
Muziek als pijnstiller? Zeker! Onderzoekers van de Universiteit van Napels hebben laten zien dat vrouwen die tijdens hun bevalling naar muziek luisterden, hierdoor veel minder stress en pijn ervaarden.
Dit komt doordat muziek invloed heeft op het limbisch systeem van het zenuwstelsel. Dit systeem is betrokken bij herinneringen en emoties maar ook bij gevoelens van angst. Door tijdens de bevalling voor muziek te kiezen die op jou een fijne uitwerking heeft (dit is heel persoonlijk), kun je makkelijker ontspannen en zul je daardoor minder pijn ervaren.
En blijken deze tips voor jou de pijn niet voldoende te verlichten? Dan is het heel fijn dat er ook nog verschillende opties voor medische pijnstilling bestaan.
9. De continue ondersteuning van een doula
Vrouwen die tijdens hun bevalling continue begeleiding krijgen, hebben volgens een groot door gynaecologen erkend Cochrane-onderzoek minder behoefte aan pijnbestrijding. Dit effect blijkt groter te zijn wanneer de ondersteuning door iemand van buiten een instituut (als een ziekenhuis) werd gegeven. Zoals door een doula: ook wel geboortecoach genoemd.
Volgens onderzoekers Klaus en Kennell zijn er 31% minder (algemene) verzoeken om pijnstilling als de ouders tijdens de bevalling ondersteund worden door een doula. Als er specifiek wordt gekeken naar de vraag om een ruggenprik, dan is dit zelfs 60% minder.
De meeste doula’s hebben daarnaast veel kennis over pijnstillende drukpunten en andere technieken die kunnen helpen de pijn te verlichten.
How About Mom: een 'onmisbare app voor aanstaande moeders' 📲
