Opvoed issues: hoe streng moet ik zijn voor mijn peuter?

In Opvoed issues leggen we vragen van onze lezers voor aan pedagoog Anouk Levert. Ze werkte jarenlang binnen de kinderopvang en begeleid binnen haar eigen praktijk Opvoedtwijfels ouders in een authentieke manier van opvoeden. Deze week: moet ik strenger zijn voor mijn peuter?

‘Allereerst zou ik je willen meegeven: laat je inspireren en informeren – want je hoeft het niet alleen te doen in de opvoeding – maar laat je nooit vertellen dat iets moet. Dé waarheid als het om opvoeden gaat bestaat namelijk niet, aangezien ieder kind, iedere ouder en daarmee ieder gezin uniek is. Laat je dus nooit gek maken daarin en kijk vooral goed naar jouw kind; wat het je wil vertellen en wat het nodig heeft. Vergeet tenslotte niet dat je eigen gevoel vaak ook een heel mooi kompas is.

Daarom ben ik ook heel benieuwd waar deze vraag bij jou vandaan komt. Van andere die je vertelt hebben/suggesties hebben gedaan dat je strenger zou kunnen zijn of die zelf strenger zijn waardoor jij gaat twijfelen? Of is het iets wat vanuit jouw eigen gevoel komt en vanuit jullie eigen situatie? Een combinatie van die factoren kan natuurlijk ook.

Strenger zijn voor je peuter

Laten we er vanuit gaan dat het iets is wat je zelf voelt. Dan is het interessant om je af te vragen hoe het jouw kind zou kunnen helpen, of de relatie tussen jullie, als je ‘strenger’ zou zijn. En wat zou ‘strenger’ zijn dan voor jou betekenen?

Het stellen van grenzen en kader schetsen kan namelijk soms heel behulpzaam zijn in de peuterpuberteit. Peuters zijn namelijk aan het ontdekken dat ze zelf ook invloed kunnen uitoefenen, een eigen mening hebben, en grenzen aan het ontdekken. Om ze te helpen in deze ontwikkeling hebben ze het zeker nodig dat duidelijk is waar die grens ligt, wat er wel kan en wat er niet kan. En dat het niet altijd kan gaan zoals ze willen – hoe lief we ze ook vinden. Stel daarbij liefdevol grenzen: leer ze dat als iets niet kan ze best verdrietig of boos mogen zijn en je nog steeds even veel van ze houdt en er voor ze bent in die emoties, maar leg tegelijkertijd uit dat iets soms niet zomaar kan (en eventueel waarom). Ook al kun je misschien nog niet volledige gesprekken voeren met je peuter, ze krijgen al zoveel mee.

Voorspelbaarheid en duidelijkheid

Vaak wordt geroepen dat je ‘consequent’ moet zijn in de opvoeding. Ik geloof vooral in authentiek; wat vind je echt belangrijk, wat wil je je kind echt meegeven, etc. En waarbij trek je daarom een grens. Dan word je vanzelf ook consequent in de kaders schetsen en kun je verder de nadruk leggen op wat er allemaal wél kan binnen dat kader in plaats van vooral de nadruk te leggen op die grens zelf. 

Voorspelbaarheid en duidelijkheid is iets wat we namelijk allemaal weleens kunnen gebruiken. Als we zelf veel te veel keuzes hebben weten we soms ook niet meer waar we moeten beginnen; zo is het voor een kind net zo. Hoe meer prikkels en keuzes, hoe ingewikkelder het soms wordt. 

Wat is het doel van streng zijn?

Bij ‘streng’ zijn is het dus altijd handig na te denken over het doel, en hoe dat ‘streng’ zijn wat daarbij past er dan uitziet; vaak is ‘streng’ zijn dan nog het meest efficiënt ook. Streng zijn om macht te tonen en je kind te laten ‘doen’ wat jij wilt werkt vaak juist niet. Uiteindelijk bepaalt een kind namelijk veel dingen zelf (of het poept, eet, plast, slaapt, emoties voelen, etc.), dat ‘win’ je vaak toch niet en werkt meestal juist averechts op jullie band. In die gevallen kun je vaak juist beter de verbinding opzoeken en samen zoeken hoe je bij dat gedrag kunt komen en wat jouw kind daarvoor nodig heeft. Wie weet zijn dat wel weer die grenzen of kaders. 

Meer lezen?
Opvoed issues: ‘Mijn kinderen zijn continu aan het vechten met elkaar’
Op een liefdevolle manier omgaan met driftbuien bij je kind
De peuterpuberteit: pittig, intens en mega bijzonder