Jouw kind helpen bij het zindelijk worden? Zo pak je dit aan

De meeste kinderen zijn tussen de twee en drie jaar overdag zindelijk. Het ene kindje is wat sneller dan het ander. Je hoeft niet per se te wachten tot jouw kindje zelf aangeeft klaar te zijn met de luier, je kunt jouw kind helpen bij het zindelijk worden. Vanaf wanneer kan dit en hoe pak je dat aan? We vragen het aan Debby Mendelsohn, zindelijkheidsdeskundige en auteur van het boek ‘Zindelijk maken is kinderspel’. 

‘Laat ik starten met zeggen dat ik niet wil dat jij als moeder of vader het zindelijk maken als een wedstrijd ziet. Ik weet dat je het druk hebt en dat er veel op je bord ligt. Ik wil je handvatten geven hoe je jouw kind kunt helpen bij het zindelijk worden, zodat jij vervolgens zelf kan bepalen hoe en wanneer je dit doet.’

Wil je jouw kindje graag helpen zindelijk te worden? Dan is het wel belangrijk dat je dit serieus aanpakt, zegt Debby. ‘Het heeft niet zoveel zin om het een paar dagen te proberen en het dan weer te laten zitten. Misschien lijkt een vakantie waarin je allemaal thuis bent ideaal, maar als je ondertussen allerlei sociale activiteiten hebt en veel onderweg bent, kan het ook weer lastiger zijn. Het kan daarom goed zijn om voor jezelf een periode van 7 tot 8 weken uit te trekken om jouw kindje te helpen bij het zindelijk worden. Neem er de tijd voor.’

Geen stress

Debby herkent dat veel ouders het naar de basisschool gaan als ‘deadline’ nemen, maar geeft aan dat het wel belangrijk is om daar dan op tijd mee te beginnen. ‘Als jouw kindje 3,5 jaar lang in een luier heeft geplast, is naar de wc gaan niet zomaar aangeleerd. Bedenk dus niet een week van te voren dat je hem of haar uit de luiers wilt voor de eerste schooldag, want dat gaat jullie allebei stress geven en daardoor niet werken. Probeer hier dus op tijd mee te starten.’

Dat die basisschool vaak als uiterste periode wordt genomen om een kindje uit de luiers te krijgen, neemt niet weg dat je kinderen eigenlijk al een stuk eerder zou kunnen helpen met zindelijk worden. “Je hoort vaak dat ouders wachten totdat hun kindje zelf aangeeft hier aan toe te zijn. Mijn methodiek is anders: ik start zelf actief met het helpen van kinderen bij het zindelijk worden. Dat kan al vanaf 1 tot 1,5 jaar”, legt Debby uit. 

Jouw kindje zindelijk maken? Volg deze stappen

Om het voor ouders zo makkelijk mogelijk te maken om hun kindje te helpen bij het zindelijk worden, bedacht Debby een stappenplan. 

1. Maak het potje leuk
   “Het belangrijkste om te onthouden is dat je het zindelijk worden leuk moet maken. Als jij het als ouder niet leuk vindt, gaat je kindje dat ook niet doen. Wanneer is het voor jouw kind leuk? Als er aandacht voor hem of haar is. Als jullie van het potje een leuk moment maken. Zing een liedje voor jouw kindje op het potje, lees een boekje voor, speel met een poppenkastpop of doe samen een spelletje. Ik ben zelf niet zo’n fan van een filmpje aanzetten, omdat het vaak te veel afleiding en spanning geeft. Zelfs al zet je Nijntje op. Jouw kind moet het potje associëren met een gezellig, ontspannen momentje met mama of papa.”
2. Plasjes en poepjes op het potje
   “Je kindje doet een eerste plasje of poepje op het potje: dat is een directe, zichtbare beloning. Het is gelukt! Je kindje zal blij zijn en zien dat jij ook blij bent.”
3. Vaker op het potje
   “Hoe vaker jouw kindje op het potje wordt gezet, hoe vaker je kindje plasjes en poepjes op het potje gaat doen. Keer op keer de bevestiging. Je kunt ervoor kiezen om het potje-moment aan het eten te koppelen, bijvoorbeeld altijd voor een maaltijd of hapje. Je hoeft je kind niet ieder uur op het potje te zetten, dat is voor niemand fijn.”
4. Zelf aangeven
   “Naar verloop van tijd zal jouw kindje zelf gaan aangeven dat hij of zij op het potje wilt. Ze raken gewend aan het ritueel en zijn zich ervan bewust dat ze bij aandrang op het potje moeten gaan zitten.”
5. Droog overdag, droog in de nacht
   “Er zijn ouders die hun kinderen het liefst meteen overdag én ‘s nachts zindelijk willen krijgen. Dat werkt meestal niet zo. De meeste kinderen zijn eerst overdag zindelijk en daarna pas ‘s nachts. Je lichaam gaat eraan wennen om voor het slapengaan goed uit te plassen en de plas daarna op te houden tot in de ochtend. Volg hierin dus jouw kindje: lukt het om overdag droog te blijven, dan is hij of zij er waarschijnlijk ook aan toe om ‘s nachts zonder luier te slapen.
   

Ineens niet meer zindelijk

Het kan soms gebeuren dat kinderen zindelijk waren en dit ineens niet meer zijn. Vaak gaat dit gepaard met een verandering in hun leven, bijvoorbeeld de komst van een tweede kindje in het gezin. “Wanneer er een nieuw kindje in het gezin bijkomt, zet dit het leven van alle gezinsleven op z’n kop. Ook dat van de grote broer of zus. Het is niet per se zo dat ze niet meer zindelijk zijn, maar je ziet wel dat er hier even minder aandacht voor is. Dus dat er iets minder bewust rekening gehouden wordt met plas-momentjes en er dus meer ongelukjes gebeuren.”

Een laatste tip van Debbie:

“Zindelijkheid is een vaardigheid die een kindje net zoals praten, lopen en eten aan moet leren. Het ene kindje heeft er meer tijd voor nodig dan de ander, maar uiteindelijk komt het goed. Volg rustig de stappen uit het schema, neem de tijd en probeer het leuk te houden voor jullie allemaal. Succes!”

Meer lezen?

Hierover wordt er thuis het meeste discussie gevoerd als (nieuwe) ouders
Dít vinden jullie verrassend genoeg de grootste uitdaging in de opvoeding