Onderzoek naar menstruatiebloed: ‘Een schat aan informatie’

Misschien heb je weleens een bloedtest of bloedafname gehad om te onderzoeken of je ziek bent. Een menstruatiebloed-test zou ons ook veel kunnen vertellen over onze vrouwelijke gezondheid. Steeds meer bedrijven en onderzoekers richten zich op menstruatiebloed en verwachten dat het bestuderen daarvan baanbrekende nieuwe inzichten kan opleveren.

Wat menstruatiebloed zo interessant maakt om te onderzoeken, is dat het naast bloed en baarmoederslijmvlies ook allerlei boodschappen van het afweersysteem bevat. Zo zit het vol met afweercellen en signaalstoffen. 

Menstruatiebloed als diagnostische tool

‘We denken dat het afweersysteem een grote rol speelt bij aandoeningen van de baarmoeder en zwangerschapscomplicaties zoals miskramen. Menstruatiebloed is daarom een interessante diagnostische tool’, zegt Renate van der Molen, medisch immunoloog bij het Radboudumc. Zij startte ruim tien jaar geleden met de analyse van menstruatiebloed op het laboratorium voor medische immunologie en denkt dat menstruatiebloed een ‘schat aan informatie’ kan opleveren.

Ook in het buitenland zijn er startende bedrijven die zich richten op onderzoek naar menstruatiebloed, zoals Qvin. Oprichter en arts Sara Naseri, zegt daarover: ‘Bloed is de meest gebruikte lichaamsvloeistof voor medische besluitvorming. Ik dacht: ‘Vrouwen menstrueren elke maand. Waarom gebruikt niemand dit bloed voor gezondheidsdoeleinden?’

Het team van Qvin wil nu onderzoeken of er verbanden bestaan ​​tussen menstruatiebloed en bloed dat uit een ader of een geprikte vinger wordt afgenomen. De eerste resultaten zijn veelbelovend, maar verder onderzoek is hard nodig.

Menstruatiebloed? ‘Vies’ of ‘vreemd’

En ook lastig, want onderzoekers in Nederland en in het buitenland ervaren nog veel stigma’s als ze het over menstruatiebloed hebben: het is ‘vies’ of ‘vreemd’ om te onderzoeken. ‘Maar menstruatiebloed bevat veel informatie over de vrouwelijke voortplantingsorganen, en het komt maandelijks beschikbaar zonder dat je een naald in iemands lijf steekt’, zegt Renate van der Molen.

Meer duidelijkheid over het verband tussen menstruatiebloed en vrouwelijke gezondheid kan ook meer inzicht geven in veelvoorkomende aandoeningen zoals endometriose. Bij endometriose ontstaan ontstekingsreacties door weefsel dat lijkt op baarmoederslijmvlies, maar dat zich buiten de baarmoederholte bevindt. Het is een pijnlijke aandoening die 1 op de 10 vrouwen treft en vaak pas na jaren wordt ontdekt.

In het Radboudumc worden op dit moment twee onderzoeken gedaan met behulp van menstruatiebloed. Het eerste is een onderzoek met een speciaal ontwikkeld ontstekingsremmend dieet bij endometriose, het tweede een onderzoek naar herhaalde miskramen.

Volgens Renate staat niet iedereen te springen om met menstruatiebloed aan de slag te gaan. ‘Dat geldt voor artsen en laboranten, maar ook voor onze proefpersonen. Maar dankzij deze techniek krijgen we wel een rijkdom aan informatie over de baarmoeder. Ik verwacht dat deze techniek in de toekomst veel belangrijker zal worden.’