Een zwangerschap gaat gepaard met zo nu en dan een misselijk gevoel dat over het algemeen vanzelf weer overgaat. Voor vrouwen die last hebben van hyperemesis gravidarum geldt dat niet. Zij kampen langdurig met extreme zwangerschapsmisselijkheid waarbij ze onvoldoende voedsel en vocht kunnen binnenhouden. Hoe herken je deze extreme misselijkheid en wat kun je eraan doen?
In dit artikel leggen we uit wat hyperemesis gravidarum inhoudt.
Zo’n 0,5 tot 2 procent van de zwangere vrouwen lijdt aan een (zeer) ernstige vorm van zwangerschapsmisselijkheid, dat ook wel zwangerschapsbraken of hyperemesis gravidarum (HG) wordt genoemd. ‘Hyper’ betekent in het Latijn ‘boven normaal’, met ‘emesis’ wordt misselijkheid bedoeld en ‘gravidarum’ betekent zwangerschap.
Bij vrouwen die last hebben van hyperemesis gravidarum is de misselijkheid continu en in extreme vorm aanwezig. Ze braken in die periode extreem veel waardoor er klachten ontstaan als duizeligheid en extreme vermoeidheid. Andere symptomen zijn:
In de meeste gevallen verminderen de klachten bij vrouwen met HG na ongeveer twintig weken. Sommige zwangere vrouwen blijven tot het einde van hun zwangerschap last hebben van extreme misselijkheid.
Wat de oorzaak is voor extreme zwangerschapsmisselijkheid, is tot op heden niet duidelijk. De afgelopen jaren zijn er onderzoeken uitgevoerd waaruit blijkt dat het zwangerschapshormoon HCG de boosdoener is. Uit een andere studie blijk juist dat een klein stofje in de vroege placenta de oorzaak is. Ook zijn er een aantal risicofactoren zoals stress of een meerlingzwangerschap die de kans op hyperemesis gravidarum vergroten.
Wie kampt met HG hoeft zich geen zorgen te maken over de gezondheid van de ongeboren baby. Je lichaam zorgt er namelijk eerst voor dat je kindje voldoende voedingsstoffen binnenkrijgt. Wanneer er geen nieuwe voedingsstoffen meer zijn, worden de vetreserves in je lichaam aangesproken. Zo krijgt je baby toch de juiste voedingsstoffen.
Hyperemesis gravidarum is vooral schadelijk voor jezelf door het risico op uitdroging en ondervoeding. Herken je je in bovenstaande symptomen? Dan is het raadzaam contact op te nemen met de dokter of verloskundige. In het ziekenhuis wordt dan gekeken of er ketonen – stoffen die duiden op vetafbraak – in je bloed of urine zit.
Mocht het ziekenhuis concluderen dat je HG hebt, dan is in de meeste gevallen medische behandeling noodzakelijk. Meestal worden vrouwen met extreme zwangerschapsmisselijkheid opgenomen in het ziekenhuis. Je krijgt een infuus met vocht om uitdroging tegen te gaan en eventueel medicijnen om de misselijkheid te verminderen. Een enkele keer wordt ook sondevoeding toegediend.
Helaas is HG – omdat de oorzaak nog niet duidelijk is – niet te voorkomen. Mocht je in een vorige zwangerschap last hebben gehad van hyperemesis gravidarum, dan is het raadzaam bij een nieuwe zwangerschap in gesprek te gaan met een huisarts. Zo kan er gekeken worden naar een eventuele preventieve behandeling. De kans dat je bij een volgende zwangerschap weer HG hebt, is 81 procent.
Het hebben van hyperemesis gravidarum is zwaar en heeft een grote impact op je zwangerschap. Niet alleen fysiek, maar ook mentaal. Zo spraken wij onlangs Frederique, die de diagnose HG kreeg en werd opgenomen in het ziekenhuis. Ze vertelt: “Persoonlijk had ik wel eens van HG gehoord voordat ik zwanger was, maar wat het precies was en hoe intens het je leven op zijn kop kon zetten, dat wist ik niet.”
Hoewel Frederique veel steun vanuit haar omgeving kreeg, stuitte ze ook op onbegrip. “Pas toen ik in het ziekenhuis terecht kwam en de diagnose HG werd gesteld, kwam er ook vanuit mijn verloskundigenpraktijk meer begrip en stonden ze daarna ook echt voor ons klaar.” Ze hoopt dan ook dat er meer begrip komt voor hyperemesis gravidarum. “Los van het lichamelijke aspect is het ook belangrijk om stil te staan bij het mentale aspect. Hoe schuldig je je kunt voelen als iedereen om je heen blij en gelukkig is en jij alleen maar aan het overleven bent en bang bent dat je je kindje zoveel tekort doet.” Ook Janneke vertelt: “Wat ik lastig vond was het onbegrip. Ik heb nog weinig vriendinnen die zwanger zijn of zijn geweest, maar zelfs andere moeders kunnen zich er vaak lastig in verplaatsen. ‘Iedereen is in het begin misselijk, toch?’ Ze hebben dan echt geen idee.”
Heb jij zwangerschapsbraken meegemaakt, of ken je iemand? De Stichting ZEHG is opgericht om vrouwen die met deze ziekte te maken krijgen te steunen en een stem te geven. Het platform verzamelt ervaringen van vrouwen die ook kampten met ernstige zwangerschapsmisselijkheid en HG, en de Stichting organiseert lotgenotendagen en heeft een besloten Facebookgroep.
