last litteken knip scheur na bevalling
26/08/2022

Wat kun je doen als je last blijft houden van het litteken na een knip of scheur?

Wanneer je bent geknipt of gescheurd tijdens de bevalling dan moet dat in de meeste gevallen gehecht worden. In het beste geval heb je al na een paar weken of maanden geen last meer van dit litteken. We horen helaas ook verhalen van moeders die variërend van zes maanden tot enkele jaren na de bevalling nog steeds last hebben van hun (inwendige) littekens. Wat kun je doen als je na een knip tijdens de bevalling last blijft houden van het litteken?

Waar kun je last van hebben? Vrouwen voelen het litteken trekken als ze lang staan of tijdens de seks. Ook kunnen bepaalde houdingen dankzij het littekenweefsel nog steeds oncomfortabel voelen. Lang niet alle moeders zoeken hulp, bijvoorbeeld uit schaamte, onzekerheid of simpelweg omdat ze niet weten wat je eraan kunt doen of waar je moet aankloppen. Dat is zonde, want zelfs een paar jaar na de bevalling is er in heel veel gevallen nog iets aan te doen.

Hechtingen na een knip

Bij een knip of episiotomie wordt de opening van de vagina vergroot door een snee (‘knip’) te maken schuin achterwaarts, in de zone tussen de vagina en de anus. Na de bevalling wordt die snee gehecht.

Er zijn twee soorten hechtingen: inwendig en uitwendig. Bij uitwendige hechtingen worden je buitenste schaamlippen gehecht, bij inwendige hechtingen worden de binnenste schaamlippen, het perineum en het gebied rondom de anus gehecht. Bij hechtingen worden hechtdraadjes gebruikt die vanzelf oplossen of eruit vallen na zo’n 7 of 10 dagen. Je hechtingen kunnen in het begin pijnlijk zijn, wat gaan trekken of jeuken. Wanneer je veel last hebt van het trekkerige gevoel, kan op dag zeven van je kraambed de hechtingen door de verloskundige verwijderd worden. Zij verwijderd dan de ‘knoopjes’ van de hechtingen.

Littekenmassage

Het is goed om er rekening mee te houden dat je jouw lijf de tijd moet gunnen om te herstellen. Zodra de zwellingen en hechtingen weg zijn, zal het down under al een stuk beter voelen. Het branderige gevoel is vaak weg en het voelt minder beurs. Zodra de hechtingen weg zijn, wordt de knip of scheur een litteken. Dat litteken kan in het begin vrij stug en hard zijn en er gaat tijd overheen voordat dat weefsel soepeler wordt.

Je kunt – letterlijk – een handje helpen door een littekenmassage toe te passen. Zodra de wond geheeld is en je geen bloedverlies meer hebt, kun je beginnen met het masseren van de littekens. Je kunt hier bijvoorbeeld perineum olie, calendula olie, kokosolie of castorolie voor gebruiken.

Litteken na een knip verzachten

Hoe werkt littekenmassage? Zorg dat je handen schoon zijn en je nagels niet te lang en scherp. Bouw de massage rustig op. Neem er de tijd voor, probeer een ontspannen setting te creëren voor jezelf. Begin met weer een beetje vertrouwd te raken met je vagina en vulva . Dit kan, zeker na de bevalling, al best een stap zijn. Probeer voorzichtig bij jezelf te voelen waar het littekenweefsel zich bevindt. Dit kan inwendig maar ook uitwendig zijn.

Probeer het weefsel tussen je duim en wijsvinger vast te pakken en vervolgens rustig draaiende en wrijvende bewegingen te maken. Bouw dit voorzicht op, zeker als het litteken nog erg stug is of strak voelt. Het mag geen pijn doen. Door het litteken (inwendig) te masseren neemt de bloedtoevoer naar het litteken toe. Probeer de massage minimaal één keer per dag te doen gedurende een paar weken. In de meeste gevallen zul je hierdoor merken dat het litteken minder pijnlijk aanvoelt en het weefsel soepeler wordt.

Besef wel dat een litteken minimaal een jaar nodig heeft om ‘uit te rijpen’, dat wil zeggen zijn definitieve vorm en kleur te krijgen.

Wanneer je langer last houdt van litteken

Zoals we eerder vertelden zijn er ook vrouwen die na een jaar of zelfs jaren nog steeds last hebben van het (inwendige) littekenweefsel na een ruptuur of knip. Een litteken kan bijvoorbeeld gevoelig, stug of hard blijven. Vrouwen ervaren daardoor bijvoorbeeld jeuk, maar ook pijn bij het vrijen, tijden het sporten of zelfs bij simpelweg de trap oplopen.

Ongeacht of je nu kort of lang geleden bevallen bent, is het raadzaam om bij blijvende klachten aan de bel te trekken. Via de huisarts kun je je door laten verwijzen naar de gynaecoloog voor verder onderzoek. Je kunt als je wilt ook zonder verwijzing naar bekkenbodemfysiotherapeut. Een bekkenbodemfysiotherapeut kan vaak snel achterhalen wat de oorzaak van de pijn is en hoe het met de bekkenbodem na de bevalling is. Bij pijnklachten tijdens het vrijen kan het ook raadzaam zijn om een afspraak te maken bij een seksuologe.

Osteopathie bij littekenweefsel

Je kunt wanneer je last hebt van het litteken van een scheur of knip mogelijk ook baat hebben bij osteopathie. Katrien Verhenneman is osteopaat en heeft een eigen praktijk De Rode Maan in Leopoldsburg, België. ‘In mijn praktijk bied ik via osteopathie littekenweefsel behandeling aan. De beweeglijkheid van de weefsels wordt hiermee weer hersteld. Vaak neem ik ook het bekken en regio’s rondom mee in deze behandeling.’

Het is goed om te beseffen dat je spieren en bindweefsels ter hoogte van het perineum verbonden zijn met het bekken, maar ook met de rest van je lichaam een link hebben, zegt Katrien. ‘Een litteken ter hoogte van je perineum kan lokaal klachten geven, maar ook klachten die verder van die plek verwijderd zijn. Wat ik vrouwen wil meegeven uit mijn praktijkervaring is dat een behandeling altijd zinvol is, of dit nu enkele weken of enkele jaren na de bevalling gebeurt.’

Neem pijnklachten na bevalling serieus

Wat wij jou ten slotte als tip willen meegeven is neem je klachten serieus. Je hoeft niet met pijn of ongemak rond te lopen. We snappen dat het vervelend of schaamtevol kan zijn om met deze klachten naar een zorgverlener te stappen, maar doe het alsjeblieft.

We horen helaas ook verhalen van vrouwen waarbij dergelijke pijnklachten werden weggewimpeld, dus zorg ook dat je stevig in je schoenen blijft staan en om hulp blijft vragen wanneer dit nodig is. Dat kan via een gespecialiseerd bekkenbodemfysiotherapeut of via het ziekenhuis.

Meer lezen?

Wat kun je doen bij pijn in je vagina na de bevalling?

Drie redenen waarom seks beter is na het krijgen van kinderen

Gratis een wekelijkse update?

How About Mom nieuwsbrief: korting, tips en de beste gelezen verhalen