Lily over haar Chinese kraamtijd

Lily Tjon (’86) is content creator, getrouwd met Nigel en sinds eind juni moeder van Yuna Jade. Eerder spraken we met haar over haar aanstaande bevalling, nu blikken we terug op haar kraamtijd. “In de Chinese cultuur heel gebruikelijk om de eerste dertig dagen niet met je kindje naar buiten te gaan. Die traditie wilde ik graag meenemen.”

Vertel, wat houdt de Chinese traditie van ‘confinement’ in?

“Een bepaalde periode in huis blijven is heel gebruikelijk in Aziatische landen zoals China en Maleisië. Zo is het in de Chinese cultuur heel gebruikelijk om de eerste dertig dagen niet met je kindje naar buiten te gaan, ter bescherming van het kind en de moeder. In het verleden, toen de zuigelingen- en moedersterfte hoog waren, was die periode bedoeld om moeder en pasgeboren baby te beschermen tegen ziektekiemen van buiten. In deze moderne maatschappij zijn een aantal van deze rituelen verouderd, maar ik vond het mooi om de ‘bruikbare’ rituelen mee te nemen in mijn kraamtijd.”

30 dagen binnen blijven na de geboorte is best ongebruikelijk in Nederland, toch?

“Klopt, hoewel er gelukkig steeds meer aandacht komt voor zorg voor de moeder na de geboorte. Het zegt al heel veel dat er geen Nederlandse term voor is, ik gebruik zelf het woord confinement, dat klinkt wat vriendelijker dan ‘opsluiting’ in het Nederlands haha.”

“Het gaat niet alleen om binnen blijven, de confinement periode draait er juist ook om dat de pas bevallen moeder zo goed mogelijk kan herstellen. Het is per Aziatische cultuur weer anders hoeveel dagen je binnen blijft, dat kan gaan van 30 tot 40 of 48 dagen. Die dagen zijn bedoeld voor het herstel van de moeder, om haar zo snel mogelijk weer op de been te helpen na de geboorte. Vaak komen moeders of zussen een tijdje inwonen. Zelfs de verzorging van de baby wordt door de familie gedaan, zodat de moeder echt kan uitrusten. Tegenwoordig kun je in Aziatische landen ook een confinement nanny of maaltijdbezorging kiezen.”

Hoe heb jij je voorbereid op de bevalling en de kraamtijd?

“Ik heb een hypnobirthing cursus gedaan, dat was een fijne voorbereiding. Onderdeel daarvan was om affirmaties op te schrijven. Een van mijn voornemens was om in de kraamtijd goed voor mezelf te zorgen en mezelf niet uit het oog te verliezen.”

“Ook heb ik tijdens mijn zwangerschap veel met mijn moeder gepraat over Chinese gebruiken. Informatie over Chinese kraam rituelen komt vaak van je moeder, tantes of oma’s, er is online niet zoveel over te vinden merkte ik. Mijn moeder en oma konden soms ook niet uitleggen waarom bepaalde rituelen zo zijn, het is een traditie die al zo lang wordt gedaan. Ik vond het fijn om eigen research te doen en te kiezen wat bij mij en ons gezin paste. Vooral kou vatten is een groot ding in de Chinese cultuur, vanuit de filosofie van yin en yang. Yin overheerst in je lijf na de bevalling, dus is het belangrijk om vooral warmte op te zoeken als kraamvrouw en Yang voeding aan te houden – zoals gember, proteïne etc. – door lauw of warm eten, en airco of kou te vermijden.”

Welke Chinese rituelen heb jij in de kraamtijd gevolgd?

“Naast dertig dagen binnen blijven hebben ik koud eten en drinken gemeden. Dat was best lastig toen het bijna 40 graden was kan ik je vertellen! Ik at vooral warm en voedzaam “yang” voedsel. Ijsjes en watermeloen mochten bijvoorbeeld niet, zelfs water moest worden gekookt. We hadden geen airconditioner en geen ventilator die direct op mij of op Yuna gericht stond.”

“Als het aan mijn moeder lag, zou ik de hele dag in bed hebben gelegen. Na een paar dagen ben ik wel uit bed geweest, maar het zware werk en de verzorging van de baby, daar hielpen mijn moeder en Nigel bij. Ik had het geluk dat mijn moeder bij ons kwam logeren, en Nigel nam drie weken verlof op. Dat was extra fijn omdat we middenin een verhuizing zaten, onze zolder stond nog vol verhuisdozen. We verhuisden één week voordat ik beviel.”

“Douchen en haren wassen zijn een no go volgens oude Chinese tradities, maar dat is voornamelijk omdat haren moesten drogen en dus koud konden worden. Mijn oma, moeder en tantes deden dit ook, maar voor mij ging 30 dagen niet douchen iets te ver. Ik koos voor afspoelen in de eerste dagen, en op den duur ben ik wel – stiekem! – gaan douchen. Wel heb ik mijn haren pas na twee weken gewassen met gemberwater en daarna direct gedroogd.”

Hoe gingen jullie om met kraambezoek?

“Eigenlijk hebben we vanaf dag één dat we thuis waren uit het ziekenhuis al bezoek over de vloer gehad. We stelden wel de regel in dat we maximaal twee bezoek-momenten per dag wilden. Omdat ik die 30 dagen binnen zat vond ik het eigenlijk wel heel gezellig. Familie, kennissen en vrienden, de eerste 3 weken vlogen voorbij. Ik vond het bijna jammer als mensen na één uur weggingen haha.”

“Mijn opa had, ook naar Chinees gebruik, keung cho gemaakt voor de gasten. Dat is een speciaal soort kraamtraktatie, gemaakt met gember, azijn en varkenspoot. Het is een delicatesse voor Chinezen, je eet het ook alleen maar als een vrouw is bevallen. Het is een flinke klus om te maken, dat duurde bijna twee weken. De traditie is om het uit te delen of aan het kraambezoek te geven. Daarna geven familie en vrienden een gift, een cadeautje of een rode envelop met geld. Het grappige was: mensen van mijn generatie vonden het ook geweldig om keung cho te komen eten, het is echt een traktatie!”

Hoe keek je man Nigel naar die kraamrituelen?

“Mijn man is half Chinees, half Surinaams. We hadden veel dezelfde ideeën. Vanuit de creools-Surinaamse cultuur zijn er ook een aantal mooie kraamgebruiken. Zo gebruiken kraamvrouwen zogeheten blauwsel om de baby in te baden. Het idee is dat blauwsel kan helpen om de pasgeboren baby spiritueel reinigen en alle energieën van kraambezoek, ook de negatieve, weg te spoelen. En het concept van de ogri eye, een zwarte kraal, die de baby beschermt tegen de schadelijke invloed van iemands blik, het boze oog.”

Heb je zelf nog een postpartum behandeling gehad?

“Ik heb ook nog een aantal dingen toegevoegd aan mijn Chinese kraamtijd, zoals een postpartum behandeling. Een paar weken na de bevalling kwam een postpartum behandelaar bij me thuis. Zij gaf me een Moxa therapie en kruidencompressen. De behandelingen eindigde met een Bengkung-buikbinding, een Maleisische methode die al eeuwen teruggaat. Je kunt dit doen van een paar dagen tot een paar weken postpartum als onderdeel van het genezingsproces. Bellybinding kan bijdragen aan je herstel, omdat het de pijn en zwelling van je buik vermindert, de bekkenbodem kan ondersteunen en ook emotionele steun geeft. Je buik kan heel ‘leeg’ voelen na de bevalling.”

“En ik besloot om placenta-capsules te laten maken van de placenta. Ook dat komt voor in de Chinese cultuur, hoewel mijn moeder er geen gebruik van maakte. Het encapsuleren van de placenta is niet wetenschappelijk bewezen, maar ik las verhalen over de voordelen en dacht: ik heb niet zoveel te verliezen. Je neemt de capsules na de bevalling, en je krijgt er meer energie door. Ik had het idee dat mijn melkproductie beter op gang kwam. Mijn melkproductie kwam pas na 10 dagen op gang, en ik vermoed dat de placenta pillen een zetje hebben gegeven.”

Yuna is nu bijna twee maanden. Hoe kijk je nu terug op de kraamperiode?

“Ik was voorbereid op het ergste, maar door alle hulp en ondersteuning die ik had is het me enorm meegevallen. Na Yuna’s bevalling bleven we twee dagen in het ziekenhuis, omdat Yuna’s groei onder het gemiddelde lag. Ook had ik nog veel last van mijn hechtingen. De tweede dag vond ik het heftigst. Ik kon nauwelijks lopen, maar mentaal voelde ik me wel goed. Eigenlijk was dat een hele fijne start in het ziekenhuis, en een eerste kennismaking met de verzorging van mij en Yuna.”

“We hadden een Fillipijnse kraamzorg, die de principes van confinement al kende. Zij wist er ook vanalles vanaf en we hoefden niets uit te leggen. Ik was gewaarschuwd over kraamtranen, maar die zijn er nooit gekomen. De eerste tranen die ik heb gelaten waren omdat onze kraamzorg wegging.”

“Door alle zorgen ben ik snel opgeknapt. Daardoor kon ik ook snel voor Yuna Jade zorgen, en echt van haar genieten. Als je nog niet goed in je vel zit, mentaal of fysiek,  beleef je die kraamtijd denk ik heel anders.”

“Natuurlijk hadden we ook momenten waarop we met onze handen in het haar zaten. Yuna had vaak huiluurtjes midden in de nacht, dan was ze ontroostbaar. Maar dat kon ik wel relativeren. We zijn beide wel rustig en kalm wat dat betreft. Ik schrijf mijn affirmaties en dankbaarheid op, dat helpt me ook relativeren, ook de dingen die minder mooi en zwaar waren. En ik kon enorm veel bijslapen, dat maakt zoveel verschil.”

“Ik denk echt dat al deze kraamtijd-gebruiken me hebben geholpen om zo snel te genezen. Ik voelde me goed met alle steun die ik kreeg en daar ben ik zo dankbaar voor.”