Vervulling van een kinderwens is niet voor iedereen vanzelfsprekend. Als een gewenste zwangerschap uitblijft, zijn verschillende vruchtbaarheidsbehandelingen mogelijk. We zetten op een rij welke verschillende vruchtbaarheid behandelingen er zijn. Ook lees je wat ervaringen van andere vrouwen en koppels zijn, en welke vergoeding er voor behandelingen is.
How About Mom
Met ons team van 50 experts geven we jou betrouwbare informatie en advies in deze bijzondere fase van je leven.
Als een zwangerschap uitblijft: vruchtbaarheidsonderzoek
Als je na 12 maanden onbeschermde seks nog niet zwanger bent, of als er een andere medische indicatie is, kan een vruchtbaarheidsonderzoek worden voorgesteld. Dat wordt ook wel een oriënterend fertiliteitsonderzoek (OFO) genoemd.
Dit vruchtbaarheidsonderzoek is bedoeld om stoornissen op te sporen die een zwangerschap in de weg kunnen staan. Als de huisarts doorverwijst voor een vruchtbaarheidsonderzoek, dan wordt dit onderzoek vergoed uit het basispakket van de zorgverzekering. Een voorwaarde voor deze vergoeding is dat je niet ouder bent dan 43 jaar.
Overzicht van vruchtbaarheidsbehandelingen
Waneer een zwangerschap uitblijft, bestaan er verschillende vruchtbaarheidsbehandelingen. De meest geschikte behandeling is afhankelijk van de gestelde diagnose en jouw of jullie situatie. We zetten ze voor je op een rijtje.
Intra-uteriene inseminatie (IUI)
Intra-uteriene inseminatie (IUI) is een methode waarbij zaadcellen met een dun slangetje in de baarmoederholte van de vrouw worden gebracht. Dit gebeurt nadat in een laboratorium de best bewegende zaadcellen uit het sperma zijn gehaald. Bij deze behandeling moet je soms ook hormonen gebruiken om de eirijping en eisprong te bevorderen.
Ervaringen met Intra-uteriene inseminatie
Jessy: “Na maanden proberen werd het volgens de arts tijd voor een IUI behandeling.”
In vitro fertilisatie (ivf)
Bij in vitro fertilisatie (ivf) vindt de bevruchting van eicel en zaadcel buiten het lichaam plaats. De zaadcellen van de man en de eicel van de vrouw worden in een laboratorium onder de juiste omstandigheden bij elkaar gebracht. Zo kan de eicel bevrucht worden. Bij ivf moet je als vrouw vaak eerst hormonen gebruiken, zodat de eicellen rijpen Veel vrouwen vinden dit een ingrijpende periode. Als de eicellen rijp zijn, ga je naar het ziekenhuis en worden de eicellen via een punctie uit de eierstokken gehaald. Ook de man moet zaad afgeven. Daaruit worden vervolgens de beste zaadcellen geselecteerd.
Meestal worden meerdere eicellen bevrucht en worden de beste embryo’s geselecteerd. Uiteindelijk worden 1 of 2 embryo’s in de baarmoeder teruggeplaatst. De andere embryo’s kunnen worden ingevroren voor een eventuele volgende poging. Dit wordt ook wel een cryo-embryo genoemd.
Ervaringen met in vitro fertilisatie
Anneleen over als zwanger worden niet vanzelf gaat: “Als ik luister naar mijn hart wil ik nu geen IVF-traject starten”
Kunstmatige inseminatie donorsperma (KID)
Bij kunstmatige inseminatie met donorzaad wordt zaad (sperma) uit de spermabank ingebracht op een van de vruchtbare dagen van de cyclus. Dit heet inseminatie. Het donorzaad wordt rondom de eisprong of ovulatie in de baarmoederholte gebracht, na een voorbewerking in het laboratorium. Net als bij IUI worden daar eerst de best bewegende zaadcellen uit het zaad geselecteerd.
Intra Cytoplasmatische Sperma Injectie (ICSI)
Intra Cytoplasmatische Sperma Injectie (ICSI) is een bijzondere vorm van ivf. Bij ICSI wordt voor elke eicel slechts één zaadcel gebruikt. Deze zaadcel wordt in het laboratorium met een speciale naald in de eicel gebracht, waarna bevruchting op kan treden. Net als bij IVF krijg je als vrouw hormonen, die ervoor zorgen dat meerdere eicellen tot rijping gebracht. De zaadcel wordt vervolgens rechtstreeks geïnjecteerd in het plasma van de eicel(len). Als er een bevruchting plaatsvindt, worden er net als bij IVF na een paar dagen één of twee embryo’s teruggeplaatst.
Ervaringen met ICSI
Leonie ter Veld over ICSI: Er werkt bij ons allebei een en ander niet mee. Wat ik ook prettig vond is dat we meteen bij het eindstation waren: we hoefden niet eerst nog ‘een jaartje te proberen’ of een IUI-traject in. ICSI was direct onze enige mogelijkheid.’
Joyce: ‘Zwanger worden was voor ons zeker niet zo vanzelfsprekend en na een lang traject waar we alles geprobeerd hebben wat de westerse en oosterse wetenschap te bieden heeft, ben ik via een ICSI behandeling zwanger geworden en starten we nu aan ons nieuwe avontuur.’
Sharon: “Ik heb mezelf pas kunnen injecteren bij de laatste ronde ICSI, maar het kostte me veel moeite. Gelukkig had ik een fijn netwerk om me heen die me hiermee kon helpen. De fertiliteitsafspraken plannen rondom werk was ook pittig. Regelmatig moest ik wel vier keer in de week naar de kliniek omdat mijn cyclus onvoorspelbaar was. Daardoor waren de meeste afspraken ook last minute. Gelukkig had ik lieve collega’s om me heen die dit mede mogelijk maakten.”
Eiceldonatie
Bij eiceldonatie staat een donor haar onbevruchte eicellen af aan een vrouw die zelf geen goede eicellen (meer) heeft. De eicellen worden met behulp van ivf bevrucht: een zaadcel van de man en een eicel van de vrouw worden in een laboratorium onder de juiste omstandigheden bij elkaar gebracht. Bij eiceldonatie wordt het ontstane embryo vervolgens bij de ontvangende vrouw ingebracht.
Ervaringen met eiceldonatie
Miranda is eiceldonor voor haar zusje: ‘Het mooiste wat ik ooit voor iemand kon doen’
Femkje is vervroegd in de overgang en kreeg via anonieme eiceldonatie een zoon: ‘Hij is alles waar ik van droomde’
Mirella van Markus over vervullen kinderwens als vrouwenstel: ‘Heeft mijn kind een vaderfiguur nodig?’
Draagmoederschap
Voor vrouwen die niet in staat zijn om zelf een zwangerschap uit te dragen, kan draagmoederschap een mogelijkheid zijn. Daarbij draagt een andere vrouw de zwangerschap. Dit kan bijvoorbeeld bij vrouwen die geen baarmoeder meer hebben. Een zwangerschap komt bij draagmoederschap meestal tot stand door middel van zelfinseminatie met zaadcellen van de wensvader, maar kan ook via ivf.
Ervaringen met draagmoederschap
Kirstens dochter werd geboren via een draagmoeder: ‘Toen ik haar zag voelde ik gelijk: Jij hoort bij mij’
Vergoeding van vruchtbaarheid behandelingen
Een vruchtbaarheidsbehandeling kan vergoed worden vanuit het basispakket en dus onder verzekerde zorg vallen. Dat kan wanneer er duidelijke medische redenen zijn maar ook als er niet-aanwijsbare medische redenen zijn voor het uitblijven van de zwangerschap. Bij andere situaties, zoals alleenstaand ouderschap of lesbisch zijn, komt een vruchtbaarheidsbehandeling niet in aanmerking voor vergoeding.
Hoe werkt de vergoeding voor vruchtbaarheidsbehandelingen? Het is aan de zorgverzekeraar om te bepalen of een vrouw of koppel voldoet aan de voorwaarden voor de vergoeding van de behandeling. Het verschilt per situatie en per behandeling hoe die vergoeding eruit ziet.
Op de website van de Rijksoverheid kun je meer lezen over de verschillende vergoedingen per situatie. Ook op de website van Freya is veel informatie te vinden.
Verder lezen:
De enige kinderwens en zwangerschaps-app die helemaal om JOU draait 📲
