In één seconde van 0 naar 100

Jonge kinderen kunnen vaak intense emoties hebben. In een mum van tijd schieten ze dan van 0 naar 100, zowel in boosheid en verdriet als in blijdschap. Als ouder zijn deze grote emoties soms best lastig te begrijpen en kun je je afvragen waarom dit nu precies gebeurt. In dit artikel leg ik uit hoe kinderen emoties ervaren en hoe ze gaan leren herkennen hoe ze hiermee om kunnen gaan.

Allereerst is het goed om te weten dat ieder kind uniek is; ieder kind heeft een eigen verhaal. Daarbij is ook voor één en hetzelfde kind iedere situatie weer anders. Eén passend antwoord op de vraag ‘waarom gaat mijn kind van 0 naar 100 qua emoties?’ bestaat zodoende niet.

Wat wel verhelderend kan werken is om je eens volledig te verplaatsen in het kind. Hoe moet het zijn voor een jong kind om te leren en op te groeien? Weet je het misschien nog van jezelf van vroeger of heb je eigenlijk geen idee meer hoe dit voor jou als kind was?

Emoties leren herkennen

In heel korte tijd maken kinderen een razendsnelle ontwikkeling door. We zeggen het als volwassene bijna iedere dag; ‘het gaat zo hard’ of ‘ze groeien zo snel’. Dit is ook zo. Naast de fysieke groei gebeurt er op sociaal-emotioneel gebied ook ontzettend veel. Kinderen krijgen als jonge mensen ‘ineens’ te maken met allerlei interne sensaties en gevoelens. Hoe ga je als kind hiermee om? Zij hebben hier bij hun geboorte geen handleiding bij gekregen.

Dus net zoals wij als ouders ons af kunnen vragen ‘waarom gebeurt dit bij mijn kind?’; zouden kinderen zich intern kunnen afvragen ‘wow, wat gebeurt er allemaal in mezelf?’.

Jonge kinderen ervaren al deze gevoelens voor de eerste keer en leren gaandeweg – via hun ouders en volwassenen om hen heen – om hier op een bepaalde manier mee om te gaan.

In het begin zijn kinderen nog volledig open. Zij voelen alles in hun lichaam heel intens en dit komt er ook exact zo uit; in volwassentaal ‘van 0 naar 100’ dus. Jonge kinderen verbloemen hun ware gevoelens (gelukkig) niet. Hier kunnen wij als volwassenen misschien wel wat van leren…

Pure en oprechte emoties

Vanuit een kind gezien gedragen volwassenen zich meer ‘vlak’ en laten zij hun emoties minder zien. Ga maar eens na: uiten volwassenen over het algemeen hun ware gevoelens? Als je je geïrriteerd of boos voelt vanbinnen; laat je dit dan over het algemeen in de buitenwereld ook merken? En wanneer heb je voor het laatst ongelooflijk hard gelachen? Dat de tranen je in de ogen springen, dat je het uitgilt van blijdschap, ter plekke je handen in de lucht gooit, een gat in de lucht springt of een dansje doet? Dit zie je meestal niet dagelijks. Vaak gooien wij als volwassenen – om allerlei redenen – een soort ‘demper’ op ons interne gevoel, voordat dit naar buiten komt (als we het al naar buiten laten komen). Kinderen zijn echter puur en oprecht: what they feel is what you get. 😉

Wanneer we tijdens een intense, emotionele bui op deze manier naar onze opgroeiende kinderen kunnen kijken is het misschien al iets gemakkelijker om er begrip voor te hebben. Zo heftig als deze momenten soms voor ons als ouders zijn; zo heftig voelt het intern dus voor het kind.

Maak je vooral geen zorgen: je kind is aan het groeien en ondertussen allerlei gevoelens aan het ontdekken. Het belangrijkste voor een kind hierbij is om te weten en ervaren dat deze gevoelens (ook die van 100) er allemaal mogen zijn. Al deze gevoelens kloppen én je bent aan het groot groeien. En als het goed is, leert een kind deze interne sensaties al opgroeiende vanzelf in gezonde banen naar buiten te leiden. Dit is een proces en voor iedereen uniek. Met name als ouders speel je hierin een hele grote rol. Hoe jij omgaat met jouw gevoelens en hoe je deze uit, wordt automatisch (en voor je het weet) gekopieerd door je kind. Een mooie vraag om jezelf hierbij te stellen is dus: hoe wil jij het ‘omgaan met intense emoties’ voorleven aan je kind?

Het hoeft niet perfect

Tot slot… ja, ook als ouder mag je heus wel eens uit de bocht vliegen als het gaat om het uiten van je gevoelens. We zijn allemaal mens. Als je daarop terug kunt komen later, het kunt uitleggen en beseft dat fouten maken mag en erbij hoort, is er niets aan de hand.

Wanneer jullie kind en jullie als ouders toch vastlopen in het omgaan met intense, emotionele momenten; dan is het altijd fijn om samen met een professional te gaan ontdekken wat jullie kind en jullie als ouders in jullie unieke situatie nodig hebben.