Heeft een HPV-vaccinatie op latere leeftijd nog zin?

Als je kinderen hebt die richting de 10 jaar gaan, komt de HPV-vaccinatie in zicht. Zelf heb je die HPV-vaccinatie waarschijnlijk niet gekregen en nu je dertiger of veertiger bent vraag je je af: heeft het nog zin om alsnog die HPV-prik te halen?

We leggen het voor aan Nienke van Trommel, gynaecoloog in het Antoni van Leeuwenhoek ziekenhuis.

Naast patiëntenzorg verricht Nienke wetenschappelijk onderzoek naar baarmoederhalskanker en de preventie daarvan.

Waar is de HPV-vaccinatie voor?

Nienke legt uit: ‘Een HPV-vaccin is een zogeheten profylactisch vaccin. Dat is een vaccin dat wordt toegediend om ziekte te voorkomen. Dit in tegenstelling tot een therapeutisch vaccin dat wordt toegediend om een reeds bestaande infectie te behandelen.’

‘Een HPV-vaccinatie werkt als het vaccin wordt gegeven voordat iemand door seks met HPV besmet wordt. Als je vaccineert nadat je al met HPV in aanraking bent gekomen, heeft een HPV-vaccinatie geen zin meer. Met het eerste seksuele contact kan de HPV-virusbesmetting al optreden.’

Waarom krijgen kinderen jong een vaccinatie aangeboden?

‘In de meeste onderzoeken naar de werkzaamheid van HPV-vaccins werd gezien dat vaccineren na het 26^e levensjaar niet effectief is. Dit komt doordat de meeste mensen, als ze seksueel actief willen zijn, dan wel seks gehad hebben, al grote kans hebben om besmet te zijn met het HPV virus ’, legt Nienke uit.

‘De vaccinatie beschermt heel goed als je nog met geen enkel HPV virus type besmet bent. Daarom worden kinderen in het jaar dat ze 10  worden uitgenodigd voor de HPV-vaccinatie. Deze inenting beschermt jongeren tegen een HPV-virusbesmetting als ze later seksueel actief worden. Voor meisjes en jongens vanaf 10 jaar is de landelijke HPV-vaccinatie beschikbaar.’

En heeft een vaccinatie als je ouder bent zin?

Er is heel weinig wetenschappelijk bewijs over de effectiviteit van de HPV-vaccinatie bij mensen ouder dan 26 jaar. Nienke: ‘Voor mensen die niet seksueel actief zijn geweest, kan een HPV-vaccinatie op latere leeftijd mogelijk wel zinvol zijn. Maar dat hangt af van iemands persoonlijke situatie en kan alleen in overleg met de huisarts, GGD of medisch specialist worden bepaald.’

Wat is HPV?

HPV (humaan papillomavirus) is een veelvoorkomend virus dat wordt overgedragen via seksueel contact. Het virus is erg besmettelijk: 9 op de 10 mensen krijgt één of meerdere keren in hun leven HPV. HPV veroorzaakt een infectie aan de baarmoederhals, vagina, schaamlippen, penis, anus en mond-keelholte. Als de infectie niet verdwijnt, kan op die plekken op den duur kanker ontstaan, of een voorstadium daarvan. HPV krijg je door seks met iemand die besmet is. Je kunt HPV niet voorkomen en je merkt het niet als je HPV hebt.

In de meeste gevallen ruimt je lijf het virus binnen 1 tot 2 jaar op. Maar er bestaat een kleine kans dat je lichaam het niet opruimt. Een HPV virusinfectie kan zich dan in 10 tot 15 jaarontwikkelen tot baarmoederhalskanker.

Meer lezen?

Gynaecoloog: 6 feiten en fabels over HPV en baarmoederhalskanker

‘Ik wist niet wat een HPV-besmetting voor gevolgen kon hebben’

‘Stel dat ik het bevolkingsonderzoek pas over 3 jaar had gedaan, dan was het misschien heel anders afgelopen’