© 2025 // How About Mom
Welke vragen hebben vrouwen over HPV en het uitstrijkje? Sociale media staat vol met meningen en desinformatie: wat klopt er wel of niet van informatie die je online vindt?
Met gynaecoloog Lawrencia Bawuah Dsane van het Erasmus MC duiken we in een aantal misvattingen over HPV, het uitstrijkje en baarmoederhalskanker.
Gynaecoloog Lawrencia Bawuah Dsane legt uit: ‘Baarmoederhalskanker wordt veroorzaakt door het HPV virus. Het duurt gemiddeld 10-15 jaar voordat een besmetting met het HPV-virus kanker wordt. Hoe eerder we het vaststellen, hoe beter we kunnen behandelen.’
Meedoen aan het bevolkingsonderzoek baarmoederhalskanker? Doe het vandaag
Lawrencia: ‘Als we baarmoederhalskanker in een voorstadium vaststellen, dan hebben we aan een kleine ingreep voldoende om het volledig behandelen. De onrustige cellen worden dan weggehaald. En als het een heel vroeg stadium is hoeft dat niet eens, omdat het lichaam het zelf kan opruimten of ‘klaren’. Maar dat gebeurt niet altijd, dus je moet het wel monitoren. Hoe eerder we het vaststellen, hoe beter we kunnen behandelen.’
‘Het is belangrijk om – juist als je zwanger wil worden – om mee te doen aan het bevolkingsonderzoek. Als er een besmetting met HPV of een voorstadium van baarmoederhalskanker wordt ontdekt wil je zo snel mogelijk kunnen behandelen, zeker bij een kinderwens. Helaas krijg ik in mijn werk te maken met vrouwen die door de diagnose baarmoederhalskanker veel sneller dan ze hadden gewild moeten nadenken over hun toekomstplannen en kinderwens.’
Als gynaecoloog kan Lawrencia als geen ander de feiten van fabels onderscheiden. We duiken met haar in 6 veelgehoorde stellingen:
‘We weten dat baarmoederhalskanker, vooral in een vroeg stadium, geen klachten hoeft te geven’, zegt gynaecoloog Lawrencia. ‘Baarmoederhalskanker ontstaat langzaam waardoor je weinig tot geen klachten hoeft te ervaren. Daarom is het belangrijk om mee te doen met het bevolkingsonderzoek baarmoederhalskanker, ook als je geen klachten hebt.’
Lawrencia: ‘Het is ongemakkelijk, maar niet pijnlijk. Ik krijg heel vaak de vraag van vrouwen of een uitstrijkje bij de huisarts of gynaecoloog pijnlijk is. Achteraf hoor ik dan vaak: het viel toch wel mee. Dus nee: het is niet pijnlijk. Je hoeft ook geen paracetamol in te nemen van tevoren.’
‘Voor het uitstrijkje maken we gebruik van een eendenbek of speculum. Weet ook dat er verschillende formaten zijn of een plastic wegwerp-eendenbek. We denken echt met je mee als je het bezoek aan de gynaecoloog spannend vindt. De eendenbek vinden vrouwen soms wat ongemakkelijk, en daarom is de zelftest voor thuis ontwikkeld. Zo kun je vanuit huis meedoen aan het bevolkingsonderzoek.’
Lawrencia: ‘Baarmoederhalskanker is een uitzondering op veel andere soorten kanker. Het is geen kanker die op latere leeftijd ontstaat, maar juist jongere vrouwen treft. Deze kankercellen ontstaan als je lichaam HPV (Humaan Papillomavirus) niet zelf opruimt. In die gevallen kan HPV zich in 10 tot 15 jaar ontwikkelen tot baarmoederhalskanker.’
‘In Nederland zijn er ieder jaar 950 vrouwen die de diagnose baarmoederhalskanker krijgen, vooral jonge vrouwen tussen de 30 en 55 jaar. We weten dat de piekincidentie ligt tussen het 35ste en het 45ste levensjaar.’
Lawrencia: ‘Je uitnodiging is 5 jaar geldig. Als je de uitnodiging kwijt bent kun je deze eenvoudig opnieuw aanvragen via mijn.bevolkingsonderzoek.nl. Ook kun je hier de zelftest aanvragen. Doe je niet mee binnen die 5 jaar, dan krijg je vanzelf weer een nieuwe uitnodiging voor de volgende ronde.
‘Zowel bij het uitstrijkje als bij de zelftest wordt er gekeken of je besmet bent met het HPV-virus. Komt uit het onderzoek dat je HPV-negatief bent – er is geen HPV-virus gevonden – dan ontvang je in de volgende uitnodigingsronde weer een nieuwe uitnodiging. Je krijgt een uitnodiging op je 30e, 35e, 40e, 50e en 60e.’
‘Is de uitslag van de zelftest HPV-positief? Dan is er verder onderzoek nodig je moet dan alsnog naar de huisarts om een uitstrijkje te laten maken. Alleen het uitstrijkje kan testen of je onrustige cellen hebt.’
‘Als je klachten hebt zoals bloedverlies tussen je menstruatie door of na de seks, is het verstandig om de huisarts te bellen.’
Lawrencia: ‘Dat klopt niet. HPV kun je ook oplopen bij je eerste seksueel contact. Het is een heel besmettelijk virus, maar het valt niet onder seksueel overdraagbare aandoeningen. Het besmet raken met het HPV virus geeft geen klachten. Heel vaak lost je lichaam het zelf op: ongeveer 80% van de vrouwen die seksueel actief zijn, krijgen ooit een HPV-virus besmetting. Meestal ruimt het lichaam dat binnen 8 tot 18 maanden vanzelf op. Zonder dat je daar iets van merkt.’
‘Als het lichaam het HPV-virus niet opruimt, kan het zijn dat je over 10 tot 15 jaar wel kanker ontwikkelen. Daarom is meedoen aan het bevolkingsonderzoek zo belangrijk, om de voorstadia van baarmoederhalskanker op te sporen. Zodat we mensen vroegtijdig kunnen behandelen, voordat het zich tot kanker ontwikkeld.’
Lawrencia: ‘Voor meisjes en jongens vanaf 10 jaar is de landelijke HPV vaccinatie beschikbaar. We weten dat met het eerste seksuele contact de HPV virus besmetting of activatie ontstaat. Daarom worden kinderen als ze 10 jaar worden uitgenodigd voor de HPV-vaccinatie. Deze inenting beschermt jongeren tegen een HPV virusbesmetting als ze later seksueel actief worden: HPV wordt overgedragen via geslachtsgemeenschap, via de handen, vingers, huid en mond.’
‘Met deze vaccinatie worden kinderen dus beschermd tegen besmetting met de meest voorkomende types HPV-virus. Maar het HPV-virus heeft veel varianten. Ook andere types HPV kunnen kanker veroorzaken. Daarom is het heel belangrijk om deel te nemen aan het bevolkingsonderzoek, ook als je gevaccineerd bent.’
Meedoen aan het bevolkingsonderzoek baarmoederhalskanker?
How About Mom nieuwsbrief: korting, tips en de beste gelezen verhalen
© 2025 // How About Mom