Als moeder van twee kinderen (9 en 6) heb ik in de afgelopen jaren ontelbare kilometers afgelegd. Ritjes naar de zwemles, naar opa en oma, weekendjes weg of roadtrips tijdens de vakantie met een achterbank vol knuffels, broodjes en eindeloze ‘hoe lang nog?’-vragen. Ik dacht altijd: we zitten veilig. In de autostoeltjes, gordels om en gaan. Tot ik in het Volvo Safety Centre, het crashtest laboratorium van Volvo, in Zweden sprak met Lotta Jakobsson en Isabelle Stockman. Beiden zijn werkzaam bij Volvo en houden zich bezig met alles wat te maken heeft met veiligheid en letselpreventie.
Wat zij vertelden over botskrachten, booster seats en heupgordels heeft mijn kijk op veiligheid in de auto veranderd. Ik kwam terug met inzichten die ik had willen hebben toen mijn kinderen nog kleiner waren. Daarom deel ik ze nu graag met jou als (aanstaande) ouder.
Mijn dochter is negen en heeft inmiddels de juiste lengte voor alle spannende attracties in een pretpark, maar ze zit bij ons in de auto nog steeds op een zittingverhoger (booster seat). Niet omdat zij dat zo leuk vindt, maar omdat ik weet waarom het belangrijk is.
Fun fact: Volvo was de eerste autofabrikant die in 1978 een zitverhoger op de markt bracht voor oudere kinderen die het achterwaarste autostoeltje waren ontgroeid. Waarom kwamen ze met deze innovatie? Om ervoor te zorgen dat een gordel ook bij kinderen optimaal functioneert. Om optimaal te kunnen functioneren, moet een gordel namelijk op de juiste plek zitten en dat zit hij niet bij kleine kinderen.
‘Net als bij volwassenen moet een gordel over de heupen lopen en zorgen dat dit deel van het lichaam stevig wordt tegengehouden bij een botsing. Bij jonge kinderen is dit nog belangrijker, omdat hun bekken nog niet volgroeid is’, vertelt Isabelle Stockman van Volvo. Ze vertelt dat bij kinderen tot de leeftijd van ongeveer 10 jaar het bekkenbot een andere vorm heeft dan bij volwassenen. ‘Bij volwassenen houdt de hoekige vorm van het bekkenbot de heupgordel omlaag tijdens een crash. Zo voorkom je dat de gordel mogelijk organen kan beschadigen. Bij kinderen tot een jaar of tien zorgt de rondere vorm van het bot ervoor dat de gordel nog gemakkelijk omhoog kan schuiven. Daarom wil je met een verhoger ervoor zorgen dat de gordel op de juiste plek blijft zitten’, aldus Isabelle.
Eén van de grootste eye-openers voor mij? Hoeveel veiliger het is om je kindje zo lang mogelijk achteruitkijkend te vervoeren. Ik weet nog hoe opgelucht ik was toen mijn dochter ‘eindelijk’ vooruit mocht zitten. Zo kon ik haar veel beter in de gaten houden en ik vond het bovendien veel gezelliger. Daar ben ik nu anders tegenaan gaan kijken.
Deze aanbeveling is namelijk gebaseerd op veiligheid: bij een frontale botsing (de meest voorkomende soort botsing) is het risico op ernstig letsel bij een achteruitkijkend kind tot vijf (!) keer kleiner dan bij een voorwaarts zittend kind.
Bij een frontale botsing wordt het hoofd met grote kracht naar voren geduwd. Een volwassen nek kan deze impact relatief goed weerstaan, een baby of kind niet. ‘Het is algemeen bekend dat de nekspieren van een baby in het begin nog zwak zijn. Wat minder bekend is, is dat het skelet ook ontzettend kwetsbaar is. Achterwaarts gerichte kinderstoeltjes verminderen het risico op verwondingen bij een aanrijding aanzienlijk. In het geval van een zware frontale botsing gaat het zelfs om het verschil tussen leven en dood’, vertelde Lotta Jakobsson, technisch specialist letselpreventie en veiligheid bij Volvo.
Het is om deze reden dat in Zweden, maar ook in andere Scandinavische landen, verplicht tot minimaal 15 maanden oud achteruitkijkend worden vervoerd. Het wordt daarna sterk aangeraden, én in de praktijk vaak gedaan trouwens, om kinderen tot vier à vijf jaar ook achteruit te vervoeren. Zweden staat hier wereldwijd om bekend en heeft daardoor zeer lage cijfers qua verkeersdoden onder kinderen.
In Nederland geldt die verplichting tot 15 maanden ook, maar dit wordt lang niet altijd nageleefd. Er is simpelweg minder aandacht voor veilig vervoer na de babyfase, waardoor ouders regelmatig te vroeg overstappen op een voorwaarts gericht stoeltje of zelfs een gewone autogordel. Uit onderzoek van VeiligheidNL blijkt bovendien dat bijna de helft van de autostoeltjes onjuist wordt gebruikt, zelfs bij baby’s. Denk aan een gordel die niet goed is aangespannen, een winterjas tussen het kind en de gordel, of een stoeltje dat niet geschikt is voor het gewicht of de lengte van het kind.
Dit soort cijfers van VeiligheidNL en de verhalen van Isabelle en Lotta brengen me tot nog een belangrijk inzicht. Je kunt in de veiligste auto ter wereld zitten, uiteindelijk ben ik als ouder verantwoordelijk dat die auto ook daadwerkelijk veilig wordt gebruikt.
Veiligheid begint bij bewustwording en eindigt bij de keuzes die we iedere dag maken. En we weten allemaal dat we als ouders in de auto soms worden afgeleid… Door een huilende baby, een zeurende peuter of jouw eigen vermoeidheid. Dus laten we voor onszelf de lat hoog leggen. Laten we het veilig vervoeren van ons meest kostbare bezit een topprioriteit maken. Door te kiezen voor een veilige auto, een geschikt autostoeltje of zitverhoger en die op de juiste manier gebruiken.
Van snackbox tot luisterboek: tips voor lange autorit met kinderen
How About Mom nieuwsbrief: korting, tips en de beste gelezen verhalen