Alle zwangere vrouwen kunnen vanaf 1 september standaard een 13-wekenecho krijgen. Daarmee kunnen meerdere ernstige, structurele afwijkingen bij de ongeboren baby vroegtijdig worden opgespoord.
De echo komt bovenop de al bestaande echo-momenten, laat verloskundige Irene Sonneveld weten.
13-wekenecho
De 13-wekenecho is een medisch onderzoek waarmee in een vroeg stadium onderzocht kan worden of de ongeboren baby aangeboren afwijkingen heeft. ‘Het kan voorkomen dat eventuele ernstige afwijkingen niet met het leven verenigbaar zijn’, legt Sonneveld uit. ‘Door de echo in het leven te roepen, hebben toekomstige ouders meer tijd om te beslissen over wat ze met de uitslag willen doen.’
Momenteel wordt pas bij de 20-wekenecho gekeken naar eventuele ernstige afwijkingen bij de ongeboren baby. Toekomstige ouders hebben dan nog maar weinig tijd te anticiperen op de uitslag. ‘Wanneer er mogelijke afwijkingen worden gezien, moet er namelijk eerst extra onderzoek worden verricht om uitsluitsel te geven over het vermoeden’, aldus Sonneveld. Als het nodig is de zwangerschap af te breken – dat kan wettelijk gezien tot 24 weken – zijn de paar extra weken dan ook cruciaal voor toekomstige ouders.
Aanvullend onderzoek
De 13-wekenecho is geen vervanging voor andere echo’s, maar komt bovenop de reguliere echo’s die zwangere vrouwen krijgen. ‘Er worden nu al standaard twee medische echo’s aangeboden’, vertelt Sonneveld. ‘De termijnecho, waarbij de baby wordt opgemeten en de uitgerekende datum wordt vastgesteld en de 20-wekenecho waarbij wordt gekeken naar eventuele lichamelijke afwijkingen bij de ongeboren baby.’
De verloskundige legt uit dat de 13-wekenecho en 20-wekenecho dan ook hetzelfde doel hebben. Met de 13-wekenecho kan enkel eerder in de zwangerschap worden vastgesteld of de ongeboren baby afwijkingen heeft. ‘Maar het is niet zo dat de 13-wekenecho de 20-wekenecho vervangt. De twee vullen elkaar juist aan.’
Gezondheidsraad
Al in 2019 besloot de Gezondheidsraad dat de 13-wekenecho ingevoerd moest worden. Dat de echo vanaf september pas te krijgen is, heeft te maken met de aanvullende training die echoscopisten moesten volgen. Bij de 13-wekenecho wordt namelijk een andere techniek gebruikt dan bij de 20-wekenecho.
Vanaf augustus maakt de 13-wekenecho onderdeel uit van de zorg, vanaf september is de echo voor alle zwangere vrouwen beschikbaar. Daarvoor worden geen extra kosten in rekening gebracht.
Irene Sonneveld is eerstelijns verloskundige en orthomoleculair therapeut.