‘Ik zat opgesloten in mijn eigen hoofd’

Hoewel Bianca snel aan de bel trekt na de bevalling van haar zoon Micah en ze psychologische hulp krijgt, verergeren haar klachten in de maanden voor Micah’s eerste verjaardag. ‘Ik heb het eerste jaar met Micah gemist. Die gedachte breekt mijn hart en maakt me nog steeds verdrietig.’

Bianca is getrouwd met haar man Joey. Ze wonen met hun zoontje Micah in Rijnsburg. Ze heeft Social Work gestudeerd en is werkzaam in de gehandicaptenzorg voor mensen met een licht verstandelijke beperking.

‘Mijn postnatale depressie is hoogstwaarschijnlijk ontstaan door een opeenstapeling van kleine gebeurtenissen die grote impact op mij hadden. Ik heb een fijne zwangerschap gehad, al ging ik vervroegd met verlof vanwege medische redenen. Micah werd geboren in corona tijd en de kraamzorg was vanwege dubbel kraamwerk maar de helft van de uren bij ons. Inmiddels weet ik na twee jaar dat Micahs temperatuur standaard een graad of 1,5 lager is, maar bij een pasgeboren baby met een te lage temperatuur gaan de alarmbellen af. We hadden grote moeite om hem op temperatuur te houden. Het constante temperatuur opmeten en kruiken maken hield ons dag en nacht bezig.’

Ik bleef thuis achter

‘Op dag drie na de bevalling ging Micah naar het ziekenhuis met een vermoeden van een te hoog billirubine niveau, in combinatie met een lage lichaamstemperatuur. Dat was een heel moeilijk moment, ik was nog herstellende van de bevalling en kon niet met Micah mee naar het ziekenhuis. Joey en mijn schoonzus zijn met Micah gegaan. Ik bleef thuis en voelde me machteloos.’

‘De kraamweek was een emotioneel lastige week voor ons als nieuwe ouders. Joey’s oma overleed vlak na de geboorte van Micah.’

‘Borstvoeding geven kostte mij lichamelijk veel energie, waardoor ik daar na een paar weken mee ben gestopt. Dat voelde als falen, ik wilde het Micah zo graag geven. Terwijl ik daar voor de bevalling heel nuchter over dacht. Micah bleek last te hebben van reflux en kwam eigenlijk alleen maar tot rust als hij dicht bij ons was. We hebben de eerste maanden vrijwel non-stop met hem in de draagzak rond gelopen. Combineer reflux met hazenslaapjes en je snapt dat we nauwelijks rust kregen in die eerste maanden.’ 

Dit is niet mijn kind

‘Dit is niet mijn kind’, ging steeds vaker door mijn hoofd. Ik deed alle zorg voor hem wel, maar kon moeilijk bij mijn gevoel komen. Ik deed de dingen die een moeder zou moeten doen maar ik voelde het niet. Er waren veel mensen om ons heen om ons te helpen, toch voelde ik mij erg alleen in mijn gevoel. In een poging om tot rust te komen, ben ik in die maanden meerdere nachten naar mijn moeder gegaan. Ik raakte steeds vaker in paniek wanneer ik alleen met Micah was. Ik kon luisteren naar zijn huilen, maar het lukte mij niet om erop te reageren. Ik begon me steeds meer machteloos te voelen wanneer ik met Micah was.’

‘Overmand door de vermoeidheid klopte ik voor het eerst aan bij de huisarts. Die verwees me door naar een psycholoog. Als ik nu terugkijk op de twaalf behandelingen in dat ggz-traject was het fijn om met iemand te kunnen praten, maar kwamen we niet tot de kern van mijn gevoelens. ‘Wees wat milder voor jezelf’, kreeg ik te horen. Maar daarmee verdwenen niet mijn angstige gedachten en het uitzichtloze, lege gevoel waarmee ik steeds vaker opstond.’

Donkere gedachten

‘Ook Joeys andere oma overleed een paar maanden na Micahs geboorte. Twee overlijdens, een baby met een moeilijke start: er waren geen momenten van genieten in dat eerste half jaar. Ik voelde me overweldigend, voelde geen connectie met Micah en had regelmatig hele donkere gedachten. Ik kon die toen alleen nog niet plaatsen.’

‘Het consultatiebureau gaf ondersteuning aan huis voor jonge ouders. Een keer in de drie, vier weken kwam er een jeugdverpleegkundige bij ons thuis langs. De ondersteuning thuis was fijn, al voelde ik al gauw: ik heb meer hulp nodig. Ik begon te verdrinken. Hoe komen we de dag door?, was het eerste dat door mijn hoofd ging zodra ik wakker werd. Ik was zo moe, wilde alleen maar slapen en wenste dat de dag voorbij was. Het voelde uitzichtloos.’

‘Bij de huisarts gaf ik nogmaals aan hoe slecht ik me voelde. Weer werd ik doorverwezen, waardoor ik op een avond op de psychische eerste hulp terechtkwam. ‘Ben ik gek geworden dat ik hier loop?’ dacht ik toen ik de tralies voor de ramen zag en een hermetisch afgesloten ruimte binnenliep. ‘Het moederschap is ook zwaar’, zei de verpleegkundige, en alles in mij dacht: het is meer dan dat. Ik kwam nauwelijks uit mijn woorden in dat gesprek met de psychiater en psychiatrisch verpleegkundige. Ik voelde me zo onveilig, ik ging op slot.’

Geen vreugde meer voelen

Bianca en Joey krijgen daarna hulp door Intensive Home Treatment. Bij deze psychiatrische crisisbehandeling komen er professionals thuis om te begeleiden bij de dagstructuur en in de gaten te houden hoe het gaat. ‘We hadden twee maanden lang twee lieve psychiatrisch verpleegkundigen over de vloer. Het was fijn om mijn gevoelens te kunnen uiten en te horen dat ik lieve moeder was voor Micah. Maar het begon leeg te raken in me. Ik had zo lang gevochten en mijn hoofd was leeg. Vreugde voelde ik niet meer.’

‘Joey brak zijn enkel toen Micah 10 maanden was. Dit was na alle gebeurtenissen in de maanden ervoor ook mijn breekpunt. Omdat de zorg voor het grootste gedeelte bij mij kwam te liggen, gleed ik steeds verder af. Ik wilde alleen maar slapen, voelde paniek, kreeg steeds meer het idee dat Micah mijn kind niet was. De angstige gedachten, intrusies, verergerden. Als ik nu een kussen op je hoofd duw, of met je van de trap val, wat gebeurt er dan?, ging er door mijn hoofd. Ik moet Micah maar gewoon ter adoptie stellen, ik kan hem toch niet alles geven als moeder.’

‘Door de Intensive Home Treatment, ondersteuning van de jeugdverpleegkundige thuis en gesprekken met de psycholoog was de postnatale depressie zo’n 10 maanden onder de oppervlakte gebleven. Micah’s eerste verjaardag kwam steeds dichterbij en ik werd gekweld door de gedachte dat ik het eerste jaar nooit meer terug zou krijgen. Wat als ik mijn man vertel welke gedachten er in mijn hoofd zitten? Mijn eigen gedachten verachtte ik zo dat ik ze niet durfde uit te spreken. Ik wilde wel met Joey praten maar wist niet hoe.’

Ik heb hier niet voor gekozen

‘Gelukkig was mijn eigen huisarts weer terug van haar zwangerschapsverlof. ‘Het gaat echt niet goed met je’ zei ze direct toen ze me sprak. Ze stelde oxazepam voor om tot rust te komen en om te starten met antidepressiva. Ik vertrouwde erop dat zij wist wat goed voor me was. Ook verwees ze me door naar de kinder- en jeugdafdeling van een psychologenpraktijk, waar ze vaker vrouwen met een postnatale depressie naartoe verwees. Totdat daar plek was, zou ik wekelijks langskomen om met haar of met de praktijkondersteuner te praten in de huisartsenpraktijk.’

‘Na dat gesprek voelde ik me zo begrepen. Het was een opluchting om te horen dat het wel postpartum depressie was. Ik was ziek geworden en had hulp nodig. Mijn therapietraject was emotioneel erg zwaar. Ik ben heel diep gegaan om alles wat in mij was weggestopt omhoog te halen. In de therapie ben ik gaan ontdekken dat ik hier niet voor gekozen heb. Een postnatale depressie ligt volledig buiten je eigen macht. Ik had Micah zo graag meer willen bieden, en dat kon ik niet. Ik kon er mentaal niet voor Micah zijn. Tijdens mijn therapie heb ik EMDR gehad, dit zorgde ervoor dat de constante herhaling van pijnlijke gedachten een plekje kregen.’

Je bent er nog

‘Een postnatale depressie meemaken heeft ons op de proef gesteld als echtgenoten. Micah is net twee geworden en we krijgen nu pas wat ademruimte. Het voelt alsof ik de echte ‘babyfase’ gemist heb en nu breekt de fase van het opvoeden aan. Dat zie je ook terug in onze relatie. Afgelopen jaren was het meer overleven in plaats van het samen doen als ouders, dus dat zijn we nu aan het ontdekken. Als ik naar Joey kijk besef ik: wat ben ik blij dat je nog naast me staat. De tijd dat wij kunnen gaan verwerken wat er gebeurd is, komt nu.’

‘Bovenal heb ik geleerd te luisteren naar mezelf. Ik heb een vorm van reuma waardoor het in mijn jeugd erg lastig was om te accepteren dat ik bepaalde dingen niet kon zoals leeftijdsgenoten. Vroeger was ik best gesloten en deelde ik niet wat er in me omging. Nu vertel ik sneller waar ik mee zit. Door deze zware tijd heen gaan heeft me doen inzien dat mijn eigen geluk belangrijk is en dat je mensen om je heen moet verzamelen die je steunen en dat geluk mee vieren.’

Dit interview met Bianca is onderdeel van de serie ‘De vele gezichten van een postnatale depressie’. Met dit fotoproject willen How About Mom en fotografe Sanne Ravensbergen het taboe rondom postnatale depressie doorbreken. In deze serie worden tien vrouwen geportretteerd die een postpartum depressie hebben meegemaakt.