Wat is kinkhoest en waarom is het gevaarlijk voor jonge baby’s?

Kinkhoest is een infectie van de luchtwegen die veroorzaakt wordt door een bacterie, waardoor hoestbuien ontstaan. Het is vooral gevaarlijk voor baby’s. Kinkhoest is erg besmettelijk. In dit artikel vertellen we je hoe je kinkhoest herkent en kunt voorkomen.

Wat is kinkhoest?

Kinkhoest is een infectieziekte van de luchtwegen, die wordt veroorzaakt door een bacterie. Kinderen en volwassenen kunnen elkaar besmetten door te hoesten. Kinkhoest is vooral gevaarlijk voor jonge baby’s. Zieke baby’s kunnen uitgeput raken door het hoesten, waardoor ze stoppen met drinken. Ook kan het hoesten tot zuurstofgebrek leiden.

Symptomen van kinkhoest bij baby

Symptomen van kinkhoest bij baby’s en jonge kinderen zijn:

• Verkoudheid en veel hoesten met heftige hoestbuien
• Baby’s kunnen het benauwd krijgen en in ademnood komen door ernstige hoestbuien
• Bij het hoesten kan er ook slijm uit de keel in de mond komen
• Een piepende ademhaling
• Overgeven

Jonge baby’s kunnen van kinkhoest huilerig worden en niet willen drinken. Door het hevige hoesten hebben ze geen kracht om te drinken. Soms worden ze benauwd en blauw, zonder dat ze hoesten.

Kinkhoest staat ook wel bekend als de 100-dagen hoest. Het hoesten bij kinkhoest kan alles bij elkaar wel 2 tot 4 maanden duren.

Vaccinatie kinkhoest baby

Kinkhoest kan behandeld worden met antibiotica, maar vaak is de bacterie al niet meer aanwezig als duidelijk is dat een baby kinkhoest heeft en ernstige klachten krijgt. Behandeling met antibiotica heeft dan geen zin meer. Daarom is bescherming door een vaccinatie belangrijk.

Baby’s krijgen een vaccinatie tegen kinkhoest, maar dat kan pas als ze 2 maanden oud zijn. De eerste 2 maanden na de bevalling zijn ze dus niet beschermd tegen kinkhoest, maar wel kwetsbaar.

Als zwangere kun je door de 22 weken prik (kinkhoest vaccinatie) jouw baby beschermen na de geboorte. Na deze kinkhoestvaccinatie maakt jouw lichaam antistoffen aan. Die antistoffen beschermen de baby tegen kinkhoest in de eerste maanden na de geboorte.

Is kinkhoest vaccinatie tijdens de zwangerschap veilig?

De 22 wekenprik is veilig voor jou als zwangere en voor je ongeboren baby. Daar is veel onderzoek naar gedaan. Wetenschappelijk onderzoek laat zien dat het vaccin tegen kinkhoest veilig is voor jou en je kindje.

Ook in andere landen is onderzoek gedaan met het vaccineren van zwangere vrouwen tegen kinkhoest met combinatievaccins, onder andere in de Verenigde Staten (sinds 2011), het Verenigd Koninkrijk (sinds 2012) en België (sinds 2013). Wel kun je bijwerkingen hebben na een vaccinatie. Het gaat dan bijvoorbeeld om koorts, spierpijn of hoofdpijn. Vaak zijn die bijwerkingen mild en gingen binnen een paar dagen weer over.

Gevaarlijke toename van kinkhoest bij baby’s

Het aantal pasgeboren baby’s dat ernstig ziek is door kinkhoest neemt sinds 2024 snel toe, waarschuwen kinderartsen en het RIVM. Dit is het gevolg van een lagere vaccinatie-graad, waardoor besmettelijke ziektes die eerst ‘verslagen’ waren weer toenemen.

Elk jaar belanden er ongeveer 170 baby’s in het ziekenhuis met kinkhoest. Ze kunnen dan longontsteking of hersenschade krijgen en zelfs overlijden. Begin van dit jaar zijn er zelfs al 4 baby’s overleden door een gevaarlijke toename van kinkhoest.

Twijfel over kinkhoest vaccinatie?

Twijfel je over de 22-weken prik of kinkhoest vaccinatie? Laat je goed informeren door een betrouwbare bron: je huisarts, de verloskundige of het ziekenhuis. Besef je dat er online veel desinformatie te vinden is over vaccineren. Dan kan het, zeker als je zwanger bent, lastig zijn om te beoordelen wat waar is en wat niet waar is. De Twijfeltelefoon geeft betrouwbaar medisch advies.

Borstvoeding beschermt niet tegen kinkhoest

In borstvoeding zitten ook antistoffen. Maar deze beschermen niet tegen kinkhoest. Ook als je straks borstvoeding geeft, is een vaccinatie nodig om je kind goed te beschermen.

Verspreiding van kinkhoest voorkomen

Goede hygiëne helpt om verspreiding van kinkhoest te beperken. Om kinkhoest bij jonge baby’s te voorkomen en verspreiding te beperken, is het advies voor mensen die hoesten en snotteren om uit de buurt te blijven bij vrouwen die hoogzwanger zijn en baby’s. Je kunt kraambezoek gerust vragen om een andere keer te komen als ze verkouden zijn, hoesten of snotteren.

Ben je zelf zwanger? Dan kun je jezelf en je pasgeboren baby beschermen tegen kinkhoest met een kinkhoestvaccinatie (22 wekenprik) tijdens de zwangerschap. Probeer, als je hoogzwanger bent, geen contact te hebben met mensen die hoesten of snotteren.

Ben je zelf ouder van een jonge baby? Bescherm je baby tegen kinkhoest met de vaccinaties uit het Rijksvaccinatieprogramma. Haal deze vaccinaties op tijd. Is je baby (nog) niet beschermd door vaccinatie en zijn er gezinsleden die klachten hebben die bij kinkhoest kunnen passen, zoals gierende hoestaanvallen of ernstig hoesten? Of hoestbuien bij een gezinslid die contact heeft gehad met een patiënt met kinkhoest? Neem dan contact op met de huisarts. 

Bronnen: Thuisarts, RIVM, Nu.nl