Een verstopt melkkanaal is een aandoening waarbij een melkkanaaltje in de borst slecht of onvoldoende leegloopt. Door een verstopt melkkanaal kan de melk niet goed stromen. Er kan een rode, harde plek ontstaan, wat zwelling geeft. De plek kan ook pijnlijk aanvoelen.
How About Mom
Met ons team van 50 experts geven we jou betrouwbare informatie en advies in deze bijzondere fase van je leven.
Wat is een verstopt melkkanaal?
Tijdens de borstvoeding stroomt de melk vanuit de melkklieren via de melkkanaaltjes naar de tepel, waar je baby aan drinkt. Door een verstopt melkkanaal kan de melk niet wegstromen. Daardoor hoopt de melk zich op, wat extra druk veroorzaakt.
Een verstopt melkkanaal kan meestal verholpen worden door een goed beleid en hoeft de borstvoeding niet te belemmeren. Maar het is ook mogelijk dat de verstopping overgaat in een borstontsteking. Waar moet je op letten bij een verstopt melkkanaal, wat kun je zelf doen en wanneer trek je aan de bel?
Symptomen van een verstopt melkkanaaltje
Door een verstopt melkkanaal kan de melk niet goed stromen. Daardoor hoopt de melk zich op, wat extra druk veroorzaakt. Er kan een rode, harde plek ontstaan, die pijnlijk kan zijn.
Je kunt merken dat de pijn of ongemak wat afneemt na het voeden maar ook terugkomt als de borst zich weer vult met melk. Als de verstopping niet verholpen wordt, kan het in een borstontsteking overgaan waarbij de pijn en de klachten toenemen. Meestal maakt de aangetaste borst tijdelijk minder melk aan, een soort van bescherming om de borst de kans te geven om te herstellen.
Wat kun je doen bij een verstopt melkkanaal?
Herken je de symptomen van een verstopt melkkanaal? Ga dan vooral door met voeden zoals jij het altijd doet. De baby geeft de beste stimulans en is degene die de borst op de beste manier draineert.
De borst hoeft ook niet leeg gedronken te worden. Eigenlijk ontstaat er een zelf-beschermend mechanisme dat gaat ervoor zorgen dat de verstopping verholpen wordt.
Dit kan je ook verhelpen door regelmatig de plek te koelen tussen de voedingen door. Paracetamol en veel rust vergroten de kans op snel herstel. Indien nodig kan ook ibuprofen ingezet worden.
Overleg met een lactatiekundige als je merkt dat de symptomen toenemen. Het kan fijn zijn als er een borstvoedingsexpert met je meekijkt. Zij kan je onder andere helpen bij het juist aanleggen van je baby, fijne voedingshoudingen en leren hoe je een borstmassage bij jezelf toepast.
Hoe ontstaat een verstopt melkkanaal?
Een verstopt melkkanaal kan verschillende oorzaken hebben. In de meeste gevallen komt het door onvoldoende drainage van de borsten waarbij de melkkanalen over-gestimuleerd worden.
Een verstopt melkkanaal kan ook door onrust bij de baby komen, bijvoorbeeld als hij ziek is en daardoor anders of minder gaat drinken. Ook stress, over-stimulatie (door bijvoorbeeld overmatig te kolven) of het gebruik van een tepelhoedje kunnen de werking van de borsten verstoren.
Zo werken de borsten
Tijdens de borstvoeding stroomt de melk vanuit de melkklieren via de melkkanaaltjes naar de tepel.
Elke melkklier heeft een eigen uitgang in een melkkanaal die uitmondt in een groter kanaal om uiteindelijk de tepel te bereiken. Het klierweefsel is complex: de vertakkingen van de melkkanalen zijn heel fijn en in vele lagen verspreid waardoor zij elkaar (bij overvolle borsten bijvoorbeeld) elkaar in de weg kunnen zitten.
Hoe voorkom je een verstopt melkkanaal?
Wees altijd bewust van de gezondheid van je borsten door op te blijven letten dat je kindje goed aangelegd is, dat hij of zij consequent en efficiënt drinkt zodat je borsten met regelmaat voldoende gedraineerd worden.
Maak de voeding volledig mee en probeer je niet af te laten leiden door de omgeving. Leg je telefoon weg, trek je terug in een rustige kamer of ga lekker in de slaapkamer zitten. Als je weet dat je baby goed drinkt, werkt het altijd in jouw voordeel. Door afleiding van bijvoorbeeld je telefoon mis je de interactie met je baby, wat het proces kan verstoren.
En blijf goed op de soepelheid van je borsten letten na elke voeding. Probeer er een gewoonte van te maken om na iedere voeding je borsten te controleren op soepelheid. Raak ze zacht met je handen aan om er zeker van te zijn dat je melkklieren goed gedraineerd zijn geweest en dat er geen harde plekken aanwezig zijn.
Als een verstopt melkkanaal een borstontsteking wordt
Een verstopping los zichzelf niet op. Het is belangrijk om hier op te letten, want een verstopt melkkanaal kan uitgroeien tot een borstontsteking.
Bij een borstontsteking kun je last krijgen van temperatuursverhoging, symptomen van griep, zoals koude rillingen, hoofdpijn, heftige spierpijn en vermoeidheid, keelpijn en droge hoest en (hoge) koorts.
Tips van lactatiekundige bij een verstopt melkkanaal
- Blijf goed voor jezelf zorgen door genoeg te rusten, goed te eten en van jouw gezondheid ook een prioriteit te maken.
- Draag liever geen bh met beugel tijdens de lactatieperiode. Elk drukplek is funest voor de borsten en kan het klierweefsel in zijn werking belemmeren.
- Voed zo vaak mogelijk zonder bh zodat je kindje goed de hele borst en alle klierweefsel kan stimuleren, zonder belemmeringen.
- Let op dat je kindje op de goede manier is aangelegd zodat het drinken optimaal wordt.
- Maak van elke voeding een intiem moment met je kindje waarbij de communicatie tussen jullie optimaal is. Alert zijn op wat hij/zij doet geeft je zekerheid dat het proces goed loopt.
- Vermijd de verleiding om overtollig te kolven als het niet nodig is. Een voorraadje melk aanmaken is goed maar blijf nogmaals alert op de soepelheid en goed functioneren van je borsten.
How About Mom: een 'onmisbare app voor aanstaande moeders' 📲
