De eerste hapjes: zo begint jouw baby met eten

ls je baby rond de zes maanden oud is? Dan kan je beginnen met het aanbieden van vaste voeding. Je kunt kiezen voor groentenprakjes of puree, maar wist je dat je baby veel meer leert van vaste voeding eten?

We vertellen je in dit artikel meer over de eerste hapjes van je baby en welke vaste voeding je als eerste kunt geven. En we vertellen je meer over de Kleintjesmethode van Stefan Kleintjes: diëtist, lactatiekundige en schrijver die ouders al 40 jaar helpt om kinderen van 0 tot 4 jaar zelf te leren eten.

De eerste hapjes van je baby: dit moet je weten over starten met vaste voeding en jouw baby’s ontwikkeling. Eten is een feestje samen!

Wanneer is mijn baby klaar voor de eerste hapjes?

Jouw baby is gewend om aan de borst of aan de fles te drinken. Een kind kan uitstekend zuigen, maar kauwen, slikken en doorslikken, dat zijn vaardigheden die je baby moet leren.

Een groot stuk voedsel – een stronk broccoli, een stuk appel – vraagt van een kind om te gaan knagen. Zelfs zonder tanden hebben kleine kinderen hele sterke kaken! Ze zijn dus in staat om stukjes af te knagen. Een kind dat gaat knagen, gaat ook leren om door te slikken. Sabbelen, knagen, proeven en doorslikken zijn allemaal belangrijke onderdelen in het leren eten van vaste voeding.

Juist door geprakte groenten en fruit of puree te gebruiken blijft je kind eten naar binnen zuigen. Prakjes nodigen niet uit om te kauwen. Als je vaste voeding voor zijn neus zet, dan is het juist de bedoeling dat je kind niet zuigt. Daarom geef je grote stukken, zo groot dat een kind het niet kan opzuigen en zich kan verslikken.

Zelf leren eten: de Rapleymethode en de Kleintjesmethode

Misschien heb je er wel eens van gehoord: de Rapley-methode of Kleintjes-methode. Beide methodes zijn vernoemd naar de bedenkers, de Amerikaanse Gill Rapley en de Nederlandse lactatiekundige en kinderdiëtist Stefan Kleintjes.

De Kleintjesmethode en de Rapley-methode komen in essentie hierop neer: je introduceert vast voedsel door je kind uit te dagen het zelf te proberen te eten. In plaats van gepureerd eten geef je hem of haar stukken die hij zelf naar zijn mond kan brengen.

Volgens deze methodes leert je baby eten in zijn eigen tempo. Hij bepaalt zelf of hij toe is aan vast voedsel, en beslist ook hoeveel hij wil eten.

De Kleintjesmethode is dus een hele relaxte methode: je kindje gaat spelen, ontdekken en gaandeweg steeds meer mee-eten.

Wat zijn de voordelen van de Kleintjes-methode of de Rapley-methode?

Volgens bedenker Stefan Kleintjes, die ouders al 40 jaar helpt om kinderen van 0 tot 4 jaar zelf te leren eten, leert vaste voeding je baby om goed te kauwen en worden de kaakspieren goed ontwikkeld. Het is een methode om je kind te stimuleren en het zelfstandig te laten ontdekken, pakken, eten en kauwen. Allemaal in een tempo dat bij jouw kind past. Sommige kindjes zullen bij vijf maanden al interesse hebben, anderen pas rond zeven maanden of later. Dat is oké.

Omdat groente en fruit veel verschillende kleuren en texturen hebben, valt er voor je baby genoeg te ontdekken. Kinderen die zo leren eten, raken gewend om met de pot mee te eten en worden aan meer pure smaken en verschillende soorten groenten blootgesteld. Door de Kleintjesmethode kan je kind goed verschillende soorten groenten en fruit proeven en leren herkennen.

En het laatste voordeel: het is een gemakkelijke methode, die veel werk scheelt. Je hoeft niet apart voor je baby te koken en te pureren, en je hoeft hem ook niet met een lepel te voeren. En… vaak levert dat ook nog eens groot plezier op aan tafel.

En is er een nadeel?

Wees voorbereid op kokhalzen wanneer je baby gaat experimenteren met vaste voeding. Baby’s kokhalzen vaak. Dat kokhalzen is een nuttige reflex die voorkómt dat er iets in de keel schiet. Kokhalzen is de eerste paar keren best wel spannend, maar het is een onmisbare reflex. Grijp niet te snel in. Van het zelf doen leert je kind het meest.

Het helpt om over het verschil tussen kokhalzen, verslikken, en verstikken bij baby’s te leren. Mocht je dit toch heel spannend vinden, dan kun je een baby- en kinder EHBO cursus volgen om je meer zelfvertrouwen te geven.

De eerste hapjes: bij vier maanden of bij zes maanden starten?

Volgens de Kleintjesmethode wordt er begonnen met het aanbieden tot ongeveer zes maanden omdat de meeste kinderen er dan aan toe zijn. Dat is anders dan wat je misschien om je heen hoort van vriendinnen of het consultatiebureau. Het consultatiebureau en Voedingscentrum geven aan dat je met vier maanden de eerste oefenhapjes kunt gaan geven.

Volgens Stefan Kleintjes, lactatiekundige en kinderdiëtist, en ook volgens de Wereld Gezondheidsraad (WHO) is het beter om iets langer te wachten omdat kinderen van vier maanden nog niet zelfstandig kúnnen eten en dus met een lepel gevoerd moeten worden. Kinderen zijn er na een maand of zes aan toe om zélf te gaan experimenteren met vast voedsel.

Hoe weet je wanneer jouw baby klaar is voor vaste voeding? Belangrijk is dat je kind:

• zelfstandig rechtop kan zitten
• probeert om eten te pakken, grijppogingen doet
• interesse toont in wat er aan tafel gebeurt

Bij de Kleintjesmethode is er één belangrijke voorwaarde: je baby ‘moet’ rechtop kunnen zitten, voordat hij met wat voor eten dan ook mag gaan oefenen.