Gynaecoloog Laura Héman schreef een boek om zwangeren te begeleiden

Als tropenarts en gynaecoloog in opleiding dacht Laura Héman het meeste rond bevallingen wel gezien te hebben. Toch verbaasde ze zich over het bevalproces bij haar eigen bevallingen, waarbij ze vooral bewust werd van haar kracht en kwetsbaarheid. Ze schreef een boek om vrouwen te begeleiden: De Bevalparadox. ‘De weg naar een positieve bevalervaring is een balans vinden tussen het behouden van je autonomie en je tegelijkertijd overgeven aan de natuur.‘

Een paradox is een ogenschijnlijke tegenstrijdigheid of tegenstelling. Volgens Laura Heman, gynaecoloog in het St. Jans Gasthuis in Weert, zit bevallen vol van die tegenstellingen. 

‘Soms lijkt alles in de geboortezorg recht tegen over elkaar te staan, bijvoorbeeld: de thuisbevalling versus de ziekenhuisbevalling, de badbevalling tegenover de totaalruptuur, de roze of een zwarte wolk, goed geïnformeerd zijn over risico’s tegenover angstig worden van horrorverhalen over bevallen. De kunst is het vinden van een balans tussen deze schijnbare uitersten: dus goed geïnformeerd zijn én vertrouwen te hebben in het natuurlijke proces,’ aldus Laura.  

Goede voorbereiding en reële verwachtingen 

‘En dan is er nog de tegenstelling in de ervaringen van vrouwen. Als gynaecoloog besef ik elke keer weer dat een op papier ‘goed verlopen bevalling’ niet per definitie ook een positieve bevalervaring gaf. Of omgekeerd dat een gecompliceerde bevalling – met goede begeleiding – juist heel goed kan worden ervaren.’ Juist om die tegenstellingen te verduidelijken, schreef Laura het boek De Bevalparadox. Ze schreef het naast haar drukke baan, gezin met twee kids en bracht het in eigen beheer uit.

In haar boek wil Laura eerlijk zijn over wat zwangeren kunnen verwachten. ‘Vaak hebben vrouwen geen realistisch beeld van hoe een bevalling kan verlopen. Een keizersnede komt regelmatig voor: 1 op de 5 vrouwen bevalt met een keizersnede, waarvan een groot deel ongepland is. Als je zwanger bent, is het belangrijk om daar ook over na te denken.’

Van de eigen verloskundige naar het ziekenhuis

Ook een verwijzing naar het ziekenhuis kan voor veel vrouwen even omschakelen zijn als ze daar van tevoren niet over nagedacht hebben. In plaats van het vertrouwde gezicht van je verloskundige kan het zijn dat je een andere verloskundige of gynaecoloog krijgt die je bevalling begeleidt.

Voor vrouwen die voor het eerste zwanger zijn start ongeveer 90% van de vrouwen bij de verloskundigenpraktijk, maar is er een grote kans dat zij gedurende de zwangerschap of tijdens de bevalling worden verwezen naar het ziekenhuis. Bij een eerste bevalling start 47% onder begeleiding van de eigen verloskundige, maar bevalt het grootste deel (82%) uiteindelijk onder begeleiding van het ziekenhuis, ook wel de tweede lijn genoemd.* 

‘Bewustzijn van hoe kwetsbaar je bent’

Laura: ‘Pas nadat ik zelf was bevallen, realiseerde ik me hoeveel impact een bevalling op een vrouw heeft. Ik werd me bewust van hoe kwetsbaar je bent als je bevalt. Ik dacht zelf van te voren: ‘ik ben goed voorbereid, heb alles al eens gezien, en als ik te veel pijn heb vraag ik ‘gewoon’ een ruggenprik.’ Maar als je het zelf ervaart en het anders loopt dan je had gedacht, dan voelt dat toch anders. Voor mij gold achteraf dat ik veel te veel een control-freak was en in mijn hoofd bezig met wat iedereen van mij zou vinden in plaats van me over te geven aan het natuurlijke proces.’

Krachtige vrouwen

Met kwetsbaarheid bedoelt Laura niet dat vrouwen niet krachtig zijn. Vrouwen die een kind baren – op welke manier dan ook – leveren een enorme prestatie. Daarom is het ook zo verdrietig dat sommige vrouwen niet met trots terug kunnen kijken, aldus Laura. ‘Juist het besef van je kwetsbaarheid maakt dat je minder overvallen wordt. Zelfs als gynaecoloog in opleiding snapte ik dat pas echt nadat ik het zelf ervaarde.’

Met haar ervaring als gynaecoloog én moeder weet Laura nu wat het geheim is. De weg naar een postieve bevalervaring is het vinden van de balans tussen het behouden van je autonomie en je tegelijkertijd overgeven aan de natuur. ‘Dat lijkt maar is géén tegenstelling! Het gaat over regie behouden op wat er búiten je lichaam gebeurt en het loslaten van de controle over wat er ín jezelf gebeurt: het bevalproces en de weeën. De basis hiervoor is vertrouwen en veiligheid. Waar iemands persoonlijke aandachtspunt ligt, dat is voor elke vrouw anders, maar je kan er over nadenken in de voorbereiding op je eerste bevalling. Het praktische stappenplan in het boek De Bevalparadox zou daarbij kunnen helpen.’

Het boek De Bevalparadox

Het boek De Bevalparadox is verkrijgbaar via o.a. de Bruna of bol.com en kost €25,- Het boek is gemaakt zonder winstoogmerk en de opbrengst gaat naar het Lumezi Missie Ziekenhuis in Zambia. 

*bron: Peristat 2021, Perined

Meer lezen?

Koen Deurloo geeft in boek blik achter de schermen van zijn werk als gynaecoloog

Seksuoloog Elise schreef het boek Wellust: hoe we als vrouwen meer van seks kunnen genieten