Af en toe lees je een boek waarvan je na afloop weet: vanaf nu kijk ik anders tegen dit onderwerp aan. Het boek Wellust van seksuoloog Elise van Alderen opende mijn ogen voor het onderwerp seksualiteit, waarom we als vrouwen te weinig van seks genieten en hoe we dat kunnen veranderen. Moederschap, vrouw zijn en seks: op woensdag 6 november praten we erover tijdens het webinar ‘Relaties & seksualiteit’ met Elise.
Geen zin in seks na de bevalling, of minder zin in seks tijdens de tropenjaren met jonge kinderen. Pijn bij seks maar toch doorgaan. Het gevoel van touched out te zijn en daardoor weinig andere prikkels kunnen verdragen. We horen het vaak terug vanuit onze community en schrijven er zelf ook veel over.
Minder seks = een probleem?
Sommige vrouwen denken dat geen of minder zin in seks als (nieuwe) moeder een probleem is. Of dat het ‘probleem’ aan hen ligt dat ze geen of minder zin in seks hebben. In haar boek Wellust maakt seksuoloog Elise van Alderen duidelijk dat er niets mis is met vrouwen, maar wel met de wereld waarin we leven.
Vrouwenlichaam wordt als object gezien
Dit boek liet me inzien dat wij vrouwen vrijwel ons hele leven tegenslagen te verwerken hebben, als het op seksualiteit aan komt. Vanaf jonge leeftijd wordt het lichaam van een meisje geseksualiseerd, als iets dat sexy is gezien, door jongens en mannen. Daardoor kun je je onveilig gaan voelen. En deze onveiligheid wordt nog versterkt doordat we als jonge meiden vooral voorlichting krijgen over seks en een zwangerschap vermijden, en niet over de fijne kanten van seks en genot.
Het vrouwenlichaam wordt als object gezien: in reclames, in films, op social media, en dat doet iets met ons lichaamsbeeld én de verwachtingen van de seksualiteit bij vrouwen. Veel vrouwen vinden het lastig om goed te voelen: ze zitten ‘in hun hoofd’ en veel minder in hun lijf. Dat maakt genieten van seks en een orgasme beleven lastig.
Eigenlijk, zegt seksuoloog Elise van Alderen, verschillen mannen en vrouwen niet in hun vermogen om te genieten van seks, maar wel in het daadwerkelijk ervaren van genot. Dat is voor vrouwen veel lastiger, onder meer door de hierboven genoemde tegenslagen. Zowel het gebrek aan kennis over hoe ons vrouwenlijf werkt als mythes over seksualiteit, de objectificatie van het vrouwenlichaam, én het meemaken van negatieve seksuele ervaringen dragen er allemaal aan bij dat vrouwen veel minder genot ervaren dan ze zouden kunnen.
Meer lezen: Touched out: dit is waarom je weinig behoefte kunt hebben aan intimiteit
Durf je eigen keuzes te maken
Volgens Elise is het de hoogste tijd om op een totaal andere manier te kijken naar seksualiteit bij vrouwen. Want het is enorm lastig om je eigen seksuele keuzes te maken – over met wie, wanneer, hoe vaak en of je seks wil hebben – als je wordt beperkt door de verwachtingen van anderen of van jezelf, en door de normen en regels vanuit de maatschappij. Daarom helpt ze je in haar boek Wellust om seksueel autonoom te worden. Jij hebt je seksualiteit – of en hoe je die wil inzetten – namelijk zelf in de hand. Dat maakt Wellust een hoopvol, praktisch en ondersteunend boek. Zeker als je zelf obstakels ervaart zoals de emotionele verbinding missen met je partner, moeite om gevoelens of je lichaam goed te voelen, of seksuele ‘klachten’ zoals moeite met klaarkomen, minder zin in seks hebben of pijn bij seks.
Dit boek maakt me boos
Dit boek maakte me geregeld boos. Razend zelfs. Want waarom vinden we het normaal dat mannen op een denigrerende manier over vrouwen praten, of in het openbaar opmerkingen maken over vrouwenlichamen?
En waarom is seks bij mannen goed en stoer, en seks bij vrouwen ongepast of sletterig? Waarom krijgen meiden en vrouwen de boodschap dat hun vulva ‘vies’ is, dat zelfbevrediging niet hoort?
Waarom moeten vrouwelijke topsporters in niets verhullende outfits sporten, terwijl hun mannelijke collega’s een loszittend t-shirt en korte broek mogen dragen? Toen het Noorse beachhandbalteam in 2021 weigerde om een klein, strak bikinibroekje aan te trekken en in plaats daarvan het EK in korte broek speelde, werd dat bestraft met een boete omdat de speelsters niet voldeden aan de uniforme voorschriften voor atleten.
En waarom wordt de schuld van seksueel geweld bij het slachtoffer – bij vrouwen – neergelegd? Omdat zij zich ‘uitdagend’ kleedde of ‘sexy’ signalen gaf? We maken als (jonge) vrouwen pijnlijke, vervelende of negatieve seksuele ervaringen mee: 1 op de 5 vrouwen maakt seksueel geweld mee en dat is onacceptabel. Volgens Elise gaat het zelfs om meer dan 1 op de 5 vrouwen: ‘Het is nog veel meer, want lang niet elke vrouw durft of kan dit toegeven. Ik durf te stellen dat er geen vrouw ter wereld is die niet op enig punt in haar leven een grensoverschrijdende ervaring heeft meegemaakt.’
Die boosheid die ik voel is goed, leer ik terwijl ik Wellust lees. Boosheid is een emotie die veel vrouwen onderdrukken of waar ze zich voor schamen, maar die nuttig en nodig is. Boosheid is zelfs onmisbaar om uiteindelijk seksuele autonomie te ervaren, zegt Elise. Boosheid stelt je in staat om grenzen aan te geven, voor jezelf op te komen, je ruimte in te nemen en duidelijk te maken wat je zelf wil en daarvoor te gaan staan. Woede en boosheid van vrouwen is in de samenleving hard nodig.
Mythes over vrouwelijke seksualiteit
Binnenkort start Elise met een serie artikelen op How About Mom, waarin ze mythes over vrouwen en seksualiteit ontrafelt. Zoals de mythe dat het voor vrouwen veel ‘moeilijker’ is om opgewonden te raken dan mannen. Dat ‘penis-in-vagina-seks’ de enige ‘echte’ en lekkerste seks is. Of dat mannen ‘altijd’ zin hebben in seks en het misschien ergens anders gaan ‘halen’ als hun vrouw of vriendin geen behoefte heeft aan seks.
En: we gaan met Elise in gesprek tijdens een webinar Relaties & seksualiteit op woensdag 6 november om 20.00. Daarin heb je de mogelijkheid om al je vragen te stellen en in een veilige setting te praten over seksualiteit, moederschap en vrouw zijn.
Naast het boek Wellust is er ook een kaartenset van Wellust, om als vrouw nog meer van seks te genieten.