Omgaan met stress tijdens je zwangerschap

Het is volkomen logisch dat je als zwangere vrouw last kunt hebben van stress of spanning. Het is belangrijk om te beseffen dat een tijdelijke periode stress ervaren oké is, zowel voor jou als de baby, en dat stressen om het stressen juist niet goed is. Wel is het van belang om langdurige stress tijdens je zwangerschap te vermijden.

How About Mom

How About Mom

Met ons team van 50 experts geven we jou betrouwbare informatie en advies in deze bijzondere fase van je leven.

Stress als je zwanger bent

Universitair docent Marion van den Heuvel deed onderzoek naar hoe de hersenen van ongeboren baby’s zich ontwikkelen en het effect van stress bij moeders. Ze volgde 2,5 jaar lang 220 moeders en baby’s, vanaf de allereerste weken. De moeders uit haar onderzoek kwamen uit de stad Amerikaanse Detroit, waar de meeste vroeggeboorten van Amerika plaatsvinden. Via hersenscans van de ongeboren baby’s in de buik onderzocht ze wat stress met het brein deed.

Effect van stress op de baby

Al vanaf het eerste trimester kan stress bij de moeder effect hebben op het babybrein in ontwikkeling. Dat zou op termijn kunnen zorgen voor gedragsproblemen bij kindjes, veel huilen en waarschijnlijk ook een hoger risico op ADHD.

Eigenlijk wordt de baby van een gestreste moeder zelf ook gestrest geboren, zegt Marion van den Heuvel. “Het stresshormoon wordt aangemaakt in de hersenen en gaat via het bloed naar het kindje. De placenta houdt veel tegen, maar niet alles. Dus het kindje krijgt dat hormoon ook binnen en komt dus ook in die ‘aan-stand’. Ze zijn bijvoorbeeld veel alerter.” En dat kan weer leiden tot slaapproblemen, prikkelbaar zijn of moeilijker te troosten, zegt Marion.

Stress en risico op vroeggeboorte

De onderzoeker legt uit wat het verband is tussen (te veel) stress en vroeggeboorten: “Als je altijd gestrest bent, sta je altijd aan. Je bloeddruk gaat omhoog, je hartslag is sneller en dus heb je extra energie nodig. Die gaat naar jou in plaats van naar je kindje. Als je baby daarvan structureel te weinig krijgt, is het risico op een vroege bevalling aanwezig.”

Maar ook na de bevalling kan het effect van stress tijdens de zwangerschap doorwerken. “Kinderen van moeders met veel zorgen hadden minder verbindingen in de hersenen. De amygdala, waarmee we ervaren en verwerken, had minder afremmende en aansturende connecties bijvoorbeeld. Dat kan ervoor zorgen dat kinderen later minder goed de controle hebben over hun emoties.”

Wel benadrukt ze dat het in haar onderzoek ging om moeders ging die langdurig aan veel stress bloot stonden. Denk aan stress rond financiële problemen, huiselijk geweld, twee banen of nachtdiensten moesten werken.

stress tijdens zwangerschap

Stress vermijden tijdens je zwangerschap

Daarom is het zo belangrijk om op je leefstijl, stress en vitaminen te letten vanaf het allereerste begin en eigenlijk al bij een kinderwens. Bijvoorbeeld door foliumzuur te slikken, want anders is er meer kans op een open ruggetje.

Je hoeft je geen zorgen te maken als je af en toe gestresst bent. Gestresst zijn is niet direct schadelijk, maar het is wel belangrijk om te letten hoe vaak stress voorkomt.

Een hoge bloeddruk, een snellere hartslag, een onrustig gevoel: het zijn tekenen van stress die je wilt voorkomen als zwangere. Ook stelt Marion vrouwen gerust: een stressvolle dag hier en daar heeft geen invloed. “Het gaat echt om zwangere vrouwen met problemen als armoede, huiselijk geweld of die in een crisissituatie verkeren waarbij de stress lang aanhoudt. Vrouwen die áltijd ‘aan’ staan.”

Je helpt jezelf en je baby als je probeert de oorzaken van de spanning en stress aan te pakken. Praat erover met je verloskundige of huisarts, je partner of werkgever.

Wat kun je doen bij stress tegen de zwangerschap?

Wat moet je doen als je merkt dat je stress hebt? Probeer voor jezelf na te gaan wat jij moet doen om je goed te voelen, om tot rust te komen. Dat is voor iedereen iets anders. De ene vrouw gaat mediteren, ademhalings- ontspanningsoefeningen doen, de ander geeft de voorkeur aan een wandeling buiten, bellen met een vriendin of even onderuit op de bank met je favoriete serie op Netflix. Ga na wat werkt voor jou en probeer dat regelmatig te doen.

Merk je dat je veel last hebt van angstige gevoelens tijdens je zwangerschap? Praat er dan over, deel deze angsten en de rampscenario’s die er mogelijk in jouw hoofd omgaan. Als dit soort gedachtes in je hoofd rondjes blijven draaien, hebben ze de neiging om steeds groter en negatiever te worden. Als je ze echter uitspreekt of je zorgen met iemand deelt, zul je merken dat ze al kleiner worden.

How About Mom: een 'onmisbare app voor aanstaande moeders' 📲