Je zult er vast iets over gelezen hebben: de richtlijn over schermgebruik en sociale media voor kinderen. Eindelijk duidelijkheid voor ouders die al jaren worstelen met de vraag: hoeveel schermtijd is eigenlijk (on)gezond? Ik vertel je in dit artikel meer over het advies schermtijd voor jonge kinderen.
Met de “Richtlijn gezond en verantwoord scherm- en sociale mediagebruik 2025” komt het ministerie met een langverwachte richtlijn voor schermtijd voor de kleinsten. Het advies werd met een team van deskundigen geschreven.
Wat zeggen de nieuwe schermtijd adviezen precies?
De overheid komt met concrete leeftijdsadviezen:
- Voor de allerkleinsten (0-2 jaar): Geen schermen. Dit advies sluit aan bij wat veel experts al jaren zeggen over de ontwikkeling van baby’s en peuters.
- Voor kleuters (2-4 jaar): Maximaal 30 minuten per dag. Dit is een behoorlijk strikt advies, het ligt zelfs nog lager dan het advies van de WHO.
- Voor schoolkinderen (5-11 jaar): Maximaal 1,5 uur per dag. Ook hier zullen veel gezinnen moeten bijstellen.
- Voor jongeren (12+ jaar): Maximaal 3 uur per dag, exclusief schoolwerk.
Sociale media: pas vanaf 15 jaar
En dan het grote nieuws: sociale media pas vanaf 15 jaar. Dit is een flinke verschuiving ten opzichte van wat we gewend zijn.
Maar – en dit is het mooie – de adviezen gaan veel verder dan alleen tijden. Er staan ook belangrijke richtlijnen in over waar en wanneer je schermen gebruikt: geen schermen tijdens het eten en in de slaapkamer.
Zijn de schermgebruik adviezen te ‘streng’? Mijn ervaring als mediacoach
Als mediacoach werk ik vanuit de filosofie van “schermblij opvoeden” – niet schermvrij, maar schermblij. En weet je wat zo mooi is? Deze overheidsadviezen sluiten hier perfect bij aan. Mijn aanpak draait erom om niet alleen naar de minuten op de klok. Het gaat om:
- Wat je kijkt (kwaliteit van content)
- Waar je schermen gebruikt (niet tijdens eten, niet in slaapkamer)
- Hoe je schermen gebruikt (samen kijken of alleen)
- Wanneer je schermen gebruikt (context is alles)
Praktische tips om te starten als ouder
Misschien heb jij een kleintje – van 0 tot 2 – en lees je dit advies: geen schermen. Of heb jij een kleuter die een uurtje per dag gemakkelijk aantikt. Als deze adviezen je overweldigen (en dat snap ik!), begin dan klein:
- Start met schermvrije zones: Geen schermen tijdens het eten en in de slaapkamer. Dit staat ook in de overheidsrichtlijn.
- Maak afspraken samen: Betrek je kinderen bij het maken van nieuwe regels. Ze accepteren veranderingen beter als ze meedenken. Zelfs kleine kinderen kun je prima betrekken in de afspraken.
- Bied alternatieven: Zorg dat er leuke dingen te doen zijn zonder schermen. Verveling mag en is goed, zorg wel voor opties om iets te gaan doen.
Wat betekent dit voor sociale media?
Het advies om sociale media pas vanaf 15 jaar te introduceren zal voor veel gezinnen een grote verandering betekenen. Veel kinderen hebben nu al op jongere leeftijd toegang tot platforms als Instagram en TikTok.
Vanuit Schermblij Opvoeden kijk ik hier anders naar: het gaat niet om een verbod, maar om bewuste begeleiding. Als je kind eerder met sociale media in aanraking komt, help dan mee bij het maken van goede keuzes. Stel samen instellingen in, bespreek wat je ziet, en blijf betrokken.
Smartphonevrij opvoeden: zo werkt het
Jij kent je gezinssituatie het beste
Laten we eerlijk zijn: deze adviezen zijn streng. Voor veel gezinnen betekent dit een flinke omslag. En dat is oké. Verandering hoeft niet van de ene op de andere dag.
Wat ik tegen jou als ouder zou willen zeggen: gebruik deze adviezen als kompas, niet als zweep. Ze geven richting, maar jij kent jouw kind en jouw gezinssituatie het beste. Belangrijker is rust, duidelijke keuzes en een positieve mindset over media in je gezin.
Mijn advies als mediacoach
Deze overheidsadviezen zijn een goede basis en hard nodig in een tijd waarin smartphones en sociale media een grote impact hebben op onze kinderen. Tegelijk is het ook goed om te onthouden dat elke familie anders is: wat werkt voor de ene familie, werkt niet automatisch voor de andere.
Nog een tip: probeer niet alles tegelijk te veranderen. Kies één ding waar je mee begint. En focus op positief: in plaats van alleen te zeggen wat niet mag, vertel ook wat wel leuk is om te doen. Daarom noem ik het dus schermblij in plaats van schermvrij.
En als laatste: geef jezelf tijd als ouder. Het duurt even voordat nieuwe gewoontes ingeburgerd zijn. Wees geduldig met jezelf en je kinderen.