Geen smartphone voor je kind tot groep 8, geen socials tot 15 jaar

Afgelopen week adviseerde een onafhankelijke adviescommissie het kabinet om strenge richtlijnen in te voeren voor het gebruik van smartphones door kinderen. Morgen brengt het demissionaire kabinet de richtlijn ‘Gezond schermgebruik’ naar buiten. De kern van deze richtlijn: geen eigen smartphone voor jouw kind tot groep 8, geen toegang tot social media tot 15 jaar. Veel ouders zuchten ongetwijfeld opgelucht bij het lezen van dit advies, maar zien ook de uitdaging.

De richtlijn komt niet uit het niets. Meer dan 1400 artsen, waaronder kinderartsen, jeugdpsychiaters en andere specialisten, sloten zich aan bij een brandbrief aan het kabinet. Ze maken zich grote zorgen over de invloed van smartphones en sociale media op de mentale gezondheid van kinderen. Denk aan angststoornissen, somberheid, slaaptekort en een verstoorde ontwikkeling van sociale vaardigheden. En nee, dat is geen doemdenken: het is wat zij dagelijks zien in hun spreekkamers. ‘Wij moeten straks uitleggen aan een generatie kinderen waarom we zo lang hebben weggekeken’, schrijven de experts.

Het gaat niet om een daadwerkelijk verbod, maar wel om een dringend advies. Ook in andere landen, zoals Frankrijk, Noorwegen en Denemarken, worden dergelijke adviezen besproken en zijn er voorstellen om de minimumleeftijd voor social media gebruik op vijftien jaar te zetten.

En dan… die peuter en kleuter

Wat misschien minder aandacht kreeg in de media, maar minstens zo belangrijk is, is dat het advies ook expliciet schermtijd voor jonge kinderen bespreekt. Volgens de commissie is schermtijd voor kinderen onder de 2 jaar eigenlijk niet wenselijk, en moet ook voor peuters en kleuters heel terughoudend worden omgegaan met tablets, telefoons en televisie. Niet om ons te pesten (hoewel het, toegegeven, wel zo kan voelen op een regenachtige zondagmiddag), maar omdat we steeds meer leren over hoe cruciaal die eerste levensjaren zijn voor de ontwikkeling van een kind. En schermen blijken daarin eerder storend dan stimulerend.

Maar hoe dan?

Wat vooral de hoop is, is dat deze richtlijn helpt om samen een vuist te maken. Wat eerlijk: als ouders kunnen we dit niet alleen. Als jouw dochter als enige niet op Snapchat zit of als jouw kind nog geen telefoon heeft, terwijl de rest van de klas TikTok-video’s deelt, dan sta je als ouder onder druk. Deze richtlijn kan helpen om het collectieve gesprek op gang te brengen. Wij durven te wedden dat er veel meer ouders zijn die het met jou eens zullen zijn en TikTok, Snapchat of andere apps nog liever zo lang mogelijk uit het leven van hun kids wil houden.

Meer lezen? Zo pakte Ernestine dit gesprek aan met andere ouders in de klas

Van ouder tot ouder

Nog een belangrijk punt: wij zijn zelf (ook) verslaafd aan onze schermen. We grijpen naar onze telefoon bij elke notificatie, gebruiken schermtijd als oppas en scrollen in bed als we moe zijn. Misschien is dit advies niet alleen een spiegel voor onze kinderen, maar ook voor onszelf. We hoeven het niet allemaal perfect te doen, maar misschien kunnen we wel bewust stilstaan en antwoord geven op vragen als:

• Moet mijn kind écht een telefoon op deze leeftijd? Zo ja, welke functies moét deze telefoon hebben? Zijn er alternatieven?
• Wat doen we als gezin aan schermvrije momenten?
• Hoe geef ik zelf het goede voorbeeld?

Opvoeden in een digitaal tijdperk

Opvoeden in een digitaal tijdperk is niet niks. We staan als nieuwe generatie ouders voor vraagstukken waar onze ouders en grootouders nooit mee te maken hadden. We zijn de eerste generatie die moet bepalen hoeveel schermtijd ‘normaal’ is, hoe je een kind weerbaar maakt tegen online pesten, en wat je doet als je kind op zijn achtste vraagt om een smartphone ‘omdat iedereen er één heeft’. Er is geen gebruiksaanwijzing, geen begaan pad. Wij zijn de eersten die dit pad moeten uitvinden. En dat maakt het spannend, soms overweldigend, maar ook ontzettend belangrijk. Want hoe wij nu omgaan met technologie en grenzen, bepaalt mede hoe onze kinderen straks opgroeien in een wereld die 24/7 aan staat.

Meer lezen?

‘Ouders te weinig bewust van schermtijd kind’, maar hoe zet je het verantwoord in?

Leert je baby iets van schermtijd?