Tijdens mijn eerste bevalling verloor ik bijna een liter bloed, waarschijnlijk vanwege het niet goed samentrekken van mijn baarmoeder. Pas nadat er oxytocine was toegediend via een prik in mijn been, kwam mijn placenta eindelijk los en werd het bloeden minder. Na mijn – tot dan toe voorspoedige – thuisbevalling kon ik gelukkig thuis blijven, iets waar ik achteraf heel blij mee ben.
Je bent ongetwijfeld bekend met oxytocine. Dit hormoon, ook wel het ‘knuffelhormoon’ genoemd, is een zwangerschapshormoon dat zowel voor, tijdens als na je zwangerschap van grote invloed is. Het speelt een rol bij het opwekken van de bevalling, bij het samentrekken van je baarmoeder zodat deze weer krimpt na afloop van de bevalling, bij de hechting met je kindje en bij je melkproductie.
Synthetische oxytocine is een medicijn dat via een infuus of injectie kan worden toegediend. Dit gebeurt bijvoorbeeld om weeën op gang te krijgen (inleiden) of te houden, maar ook om de placenta na de geboorte sneller uit te drijven en overmatig bloedverlies tegen te gaan. Zodra synthetische oxytocine wordt toegediend begint het effect meestal binnen een paar minuten en houdt het een half uur tot een uur aan. Daarna is de oxytocine uitgewerkt.
Er is een verschil tussen lichaamseigen oxytocine en synthetische oxytocine. Als je kijkt naar de inzet van synthetische oxytocine tijdens de bevalling, dan is er meer synthetische oxytocine nodig dan wanneer je dit zelf zou aanmaken. Dat heeft als effect dat je heftige weeën kunt ervaren, omdat je lichaam als het ware ‘geforceerd’ wordt om te gaan bevallen terwijl het daar misschien nog niet klaar voor was. Jouw natuurlijke pijnstillers, endorfine, krijgen minder kans om hun werk te doen, waardoor het ook lastiger kan zijn om te ontspannen tussen de weeën door. Dit geldt trouwens weer niet als het wordt gegeven omdat de weeën afzakken, maar je wel volledige ontsluiting hebt, omdat je lichaam er dan klaar of ontvankelijk voor is, vertelt verloskundige Irene Sonneveld.
Begin dit jaar werd er in Nederland een studie gedaan naar de link tussen het toedienen van synthetische oxytocine na de bevalling en gedrags- en emotionele problemen bij kinderen, en de rol van postnatale depressieve symptomen, postnatale angst en de binding tussen moeder en kind. Aan het onderzoek deden 1528 vrouwen mee, waarvan 606 vrouwen synthetische oxytocine kregen toegediend na de bevalling. Volgens de onderzoekers is de belangrijkste conclusie dat er geen bewijs gevonden is dat synthetische oxytocine na de bevalling geassocieerd kan worden met gedrags- en emotionele problemen bij het kind, met de hechting tussen moeder en kind, of met postnatale angstsymptomen.
Het is goed om te weten dat een injectie of infuus met oxytocine nooit verplicht is, maar het is soms wel nodig tijdens of na de bevalling. Met name als jij teveel bloed verliest na de bevalling omdat de placenta niet uit zichzelf geboren wordt en je baarmoeder niet goed samentrekt. “Zorgprofessionals geven adviezen, de ene keer zijn deze dringender dan de andere keer”, vertelt verloskundige Irene. “Tijdens je zwangerschap kun je hierover in gesprek gaan met jouw zorgverlener. Wij maken vaak mee dat een zwangere zegt: ‘liever niet standaard’. Dan is het goed om samen te praten hierover en indien nodig tot een compromis te komen waarin je je allebei kunt vinden.”
