Tokofobie
17/12/2022

Wat is tokofobie?

Veel vrouwen voelen zich zo nu en dan angstig over een zwangerschap of bevalling, maar laten die gevoelens niet van invloed zijn op de keuze voor een kind. Vrouwen met tokofobie, extreme angst voor de zwangerschap en de bevalling, doen dat wel. Maar wat houdt de angststoornis in? Hoe ontstaat het? En hoe ziet een behandeltraject eruit?

In dit artikel vertellen we er alles over.

Tokofobie

Tokofobie is een pathologische angst voor een zwangerschap en een bevalling. Hoewel het normaal is dat iedere vrouw af en toe angstgevoelens heeft, gaat het bij vrouwen die tokofobie hebben veel verder. Zij vermijden de zwangerschap en een bevalling het liefste helemaal en stellen het vervullen van een kinderwens zo lang mogelijk uit. Er zijn drie soorten tokofobie:

  • Primaire tokofobie: extreme angst voor de zwangerschap of bevalling bij een vrouw die nog niet eerder zwanger is geweest.
  • Secundaire tokofobie: extreme angst voor de zwangerschap of bevalling na een eerdere traumatische zwangerschap of bevalling.
  • Tertiaire tokofobie: extreme angst voor de zwangerschap of bevalling die voortkomt uit een depressie tijdens de zwangerschap.

Naar schatting heeft 13 % van de vrouwen tokofobie, maar weten zij dat zelf niet altijd omdat ze er niet over praten of geen hulp zoeken uit schaamte voor hun angst. Vandaar dat het ook om een schatting gaat en niet precies duidelijk is hoeveel vrouwen daadwerkelijk een extreme angst voelen voor de zwangerschap en bevalling.

De oorzaken

Aangezien er drie soorten tokofobie zijn, verschilt het van vrouw tot vrouw hoe hun extreme angst is ontstaan. Zo is de oorzaak bij secundaire tokofobie vaak een traumatische ervaring tijdens de zwangerschap of een hevige bevalling. Bij primaire tokofobie ligt de oorzaak vaak in een traumatische ervaring met bijvoorbeeld seks of intimiteit. Daarnaast zijn er diverse risicofactoren voor het ontwikkelen van tokofobie, namelijk:

  • Angst voor pijn
  • Angst om geen controle te hebben over een situatie
  • Angst voor onprofessioneel medisch personeel
  • Angst om een keizersnede te krijgen
  • Angst om gewond te raken
  • Angst voor naalden
  • Angst voor bloed
  • Angst om niet vaginaal te kunnen bevallen
  • Angst voor ziekenhuizen
  • Misbruik in het verleden
  • Een eerdere traumatische bevalling
  • Een eerdere depressie tijdens de zwangerschap
  • Psychiatrische aandoeningen
  • Laag zelfbeeld
  • Angst geen goede moeder te zijn
  • ‘Horrorverhalen’ van andere vrouwen

Uitstellen van vervullen kinderwens

Uit diverse Amerikaanse onderzoeken blijkt dat ongeveer 13 % van de vrouwen – ook vrouwen die geen tokofobie hebben – hun kinderwens uitstellen vanwege angst voor de bevalling. Dat betekent niet dat vrouwen niet verlangen naar een kind, maar wel dat hun extreme angstgevoelens zo groot zijn dat ze een zwangerschap uit de weg gaan. Stel jij je kinderwens uit vanwege je angst? Bespreek dit dan met een psycholoog.

Tokofobie en zwangerschap

Het kan goed zijn dat vrouwen ook tijdens hun zwangerschap hevige angstgevoelens ervaren. Mocht dat het geval zijn, dan is het goed om aan de bel te trekken bij de huisarts. De vele stresshormonen die vrijkomen bij angstgevoelens kunnen namelijk bij de ongeboren baby terechtkomen en dat is schadelijk voor het kind. Een kindje kan door stresshormonen namelijk een achterstand in de mentale en motorische ontwikkeling oplopen.

Het bespreken van de angst met je partner, vrienden, familie of een psycholoog is belangrijk voor vrouwen met tokofobie. Stichting Bevallingstrauma raadt vrouwen met tokofobie dan ook aan om steun te zoeken in hun omgeving. Onderzoek wijst namelijk uit dat hoe meer steun je uit je eigen omgeving hebt, hoe lager de prenatale stress is. Uiteraard kun je ook in gesprek met een psycholoog.

De behandeling

In de meeste gevallen hangt tokofobie samen met een andere angst-/ paniekstoornis. Afhankelijk van het type angst, wordt in gesprek met een medisch specialist gekeken welk behandeltraject het beste aansluit op het verminderen van de angst voor de zwangerschap en bevalling. Psychologische behandelingen als EMDR of cognitieve gedragstherapie worden regelmatig ingezet om tokofobie te verminderen of te verhelpen. Ook hypnobirthing, het opstellen van een geboorteplan of een rondleiding door het ziekenhuis kunnen onderdeel zijn van een behandelplan.

Herken jij je in dit artikel en heb je het vermoeden dat je lijdt aan tokofobie? Aarzel dan niet om aan de bel te trekken en psychische hulp te zoeken.

Bron: University of Hull

Meer lezen?
Petra stelde haar kinderwens jaren uit vanwege de angst voor een vaginale bevalling

How About Mom in jouw inbox?

Meld je aan voor onze maandelijkse nieuwsbrief