angst voor vaginale bevalling
25/01/2023

Petra stelde haar kinderwens jaren uit vanwege de angst voor een vaginale bevalling

Petra stelde haar kinderwens jarenlang uit vanwege de angst voor een vaginale bevalling. Die angst ontstond door traumatische beval ervaringen van haar vrouwelijke familieleden. Na twee jaar lukte het haar om een keizersnede op verzoek te krijgen en durft ze het aan om zwanger te raken én te gaan bevallen. Ze vertelt aan How About Mom haar verhaal.

‘Ik ben opgegroeid met het horen van traumatische bevallingsverhalen. Mijn moeder komt uit een groot gezin met vijf dochters en vijf zonen. Vrijwel al mijn vrouwelijke familieleden, mijn moeder, mijn tantes en inmiddels ook mijn nichten hebben traumatische eerste bevallingen gehad die ingrijpend waren voor zowel moeder als kind. Van totaalrupturen en kunstverlossingen tot spoedkeizersnedes omdat baby’s vast bleven zitten in het geboortekanaal vanwege een te krap bekken. Zo ontstond bij mij al heel jong de angst voor een natuurlijke bevalling. Door de jaren heen hoorde ik van andere vrouwen ook positieve verhalen, maar bij mij heerste het gevoel: dit is iets genetisch, dit lot staat mij bij een bevalling ook te wachten.

Ik ben mede door deze verhalen altijd nieuwsgierig geweest naar bevallen en heb alles wat ik hierover kon lezen of kijken verslonden. Ik zoog alle informatie op als een spons, wie weet kon ik er ooit iets mee. Zo bouwde ik door de jaren heen veel kennis op.

Angst voor een vaginale bevalling

In 2019 trouwde ik met mijn grote liefde, we waren inmiddels al 17 jaar samen. Hij had al heel jong een kinderwens en was er klaar voor om een gezin te starten. Ik merkte aan mezelf dat ik mijn kinderwens bleef wegdrukken en aan het uitstellen was. Puur vanwege mijn angst om te bevallen.

Inmiddels was ik 29 jaar en voelde ik ergens de tijd wel dringen. Ik moest naar de huisarts voor een uitstrijkje en besloot toen ook mijn angst te bespreken. Ze vond het goed dat ik ermee kwam en verwees me door naar de verloskundige praktijk. Ook daar werd positief gereageerd en ik kreeg te horen dat er ook vrouwen zijn die vanwege hun beval-angst helemaal nooit aan kinderen beginnen. 

Ik werd doorverwezen naar een vrouwencoach en voerde meerdere gesprekken met haar. De coach kwam met allerlei argumenten over hoe het ook anders kan lopen, dat er bepaalde technieken zijn om een totaalruptuur te voorkomen, etcetera. Ik had inmiddels echter zoveel kennis in huis, dat ik veel van haar argumenten wist te weerleggen. Ik weet nog dat die gesprekken best emotioneel waren. Waarom kun je na een eerste keizersnede zonder problemen weer een keizersnede ondergaan, maar moet je het in Nederland zonder medische indicatie hoe dan ook ‘gewoon proberen’, zelfs al is het risico op een spoedkeizersnede groot?

De coach, die zelf ook al jaren als verloskundige werkt, gaf op een gegeven moment aan: ik denk dat de enige optie is dat je gaat praten met een professional over de mogelijkheid van een keizersnede op verzoek. Ze verwees me door naar een gynaecoloog ‘met een groot empatisch vermogen die welwillend is om naar de patiënt en haar wensen te luisteren’. 

Ik voelde me eindelijk gehoord

In de zomer van 2019 mocht ik op pre-conceptioneel consult komen bij deze gynaecoloog. Ook bij haar opende ik mijn boekje, ik had letterlijk een aantekeningenboekje bij me, met argumenten voor een keizersnede op verzoek. Toen ik klaar was met vertellen dacht ik: ik zet me schrap, nu komt het. Wat volgde was begrip en empathie. Ik voelde me door haar gehoord. Ze zei: ik voel en hoor wat je zegt. Laten we zorgen dat jij van die angst afkomt, zodat je met een gerust hart zwanger kunt worden. 

Ze stelde voor dat ik eerst zwanger zou proberen te raken en dat ik, als ik onder invloed van hormonen nog steeds achter mijn besluit stond, bij haar terug mocht komen. Dan zouden we samen onderzoeken wat er mogelijk is om op basis van mijn aanleg en ontwikkelde angst een keizersnede op verzoek te regelen. Ze nam het op in mijn dossier, zodat ik niet weer een verwijzing van de huisarts nodig zou hebben. Na dat gesprek viel er zo’n last van me af, ik liep huilend het ziekenhuis uit. 

Shit, de bevalling zou ervan gaan komen

Begin 2021 raakte ik zwanger. Naast het feit dat ik blij was met de positieve test, bekroop me direct een gevoel van angst. Shit, die bevalling zou ervan gaan komen. Op dat moment besloten we eerst de 12 weken echo af te wachten en daarna te bellen voor een afspraak. Ik had er alle vertrouwen in dat het goed zou komen, dat ik bij haar terug kon komen.

De echo was in orde, dus we namen contact op het met ziekenhuis. Helaas was er weer een wachttijd en kon ik pas op afspraak komen toen ik 20 weken zwanger was. Ik weet nog dat ik dacht: stel ze zegt ineens dat het toch niet mogelijk is, dan wil ik in ieder geval strijden voor een ruggenprik om een eventuele knip of pomp, die kans achtte ik groot, minder traumatisch te maken. Ik was zelfs aan het kijken wat het dichtsbijzinde ziekenhuis in België was, omdat ik wist dat je daar sneller een ruggenprik zou krijgen. Ze zouden een barende vrouw bij de ingang toch niet weigeren…

Het verzoek werd besproken in de maatschap

Uiteindelijk vond de afspraak plaats bij de gyneacoloog. Inmiddels was er een nieuw onderzoek uitgekomen waaruit blijkt dat niet elk vrouwelijk bekken is gemaakt voor een vaginale bevalling. Dat deelde ik met haar. Ik herinner me hoe ze haar bril op haar neus zette en zei: ik zie dat je er nog steeds hetzelfde in staat, dan gaan we kijken hoe we dit regelen kunnen. Mijn gevoel over vaginaal bevallen was ondanks de hormonen in mijn lijf niét veranderd. Ik ben zelf klein van postuur, 1.60 groot en fijn gebouwd, en uit de echo’s bleek ons kindje goed te groeien. Ik had er geen enkel vertrouwen in. We spraken af dat de gyneacoloog mijn verzoek ging bespreken in de maatschap en bij me terug zou komen. Ondertussen brak de zomervakantie aan en vlogen de weken voorbij. 

Ik was 27 weken zwanger toen ze me terugbelde. Het was besproken in de maatschap en men wilde dat ik met een medisch psycholoog zou spreken. Dat gesprek moest duidelijk maken dat ik wilsbekaam ben om weloverwogen deze afspraak te maken. De gynaecoloog zei: ik kan wel vertellen dat er een intelligente jonge vrouw voor me zit die haar research heeft gedaan, maar dat moet ook uit het gesprek met de psycholoog blijken. We willen voorkomen dat je deze keuze puur uit angst maakt, anders zou je daarvoor hulp moeten krijgen.

Eindelijk bij 33 weken groen licht

Dit bracht de stress bij mij terug. Ik was al 27 weken zwanger, ik had geen idee hoe lang dit hele proces nog zou duren. Ik kreeg een verwijzing voor een medisch psycholoog in het regionale ziekenhuis en hoorde dat er een wachttijd van zes tot acht weken was. Dat zou betekenen dat ik in het uiterste geval al 35 weken zwanger was bij de eerste afspraak. Ik bleef bellen, legde keer op keer mij verhaal uit en ook de gynaecoloog hielp me om er spoed achter te zetten.

Gelukkig trof ik na een tijdje een assistente aan de balie die me begreep en een spoed uitvraag heeft gedaan. Twee weken later, ik was toen 32 weken zwanger, kon ik terecht. Uit het eerste gesprek met de psycholoog kwam een rapport dat mij groen licht gaf. Het rapport werd doorgezet naar de maatschap en eindelijk kwam daar met 33 weken het verlossende woord: ik mocht met een keizersnede bevallen. Precies zoals ik naar aanleiding van het gesprek met de gynaecoloog twee jaar terug had gehoopt.

Er viel zo’n gigantische last van mijn schouders, ik had het idee eindelijk te kunnen genieten van mijn zwangerschap en naderende verlof. Daar was ik blij om, want het voelde niet goed om tijdens mijn zwangerschap zoveel stress en spanning te ervaren. Mijn verlof begon en ik nam alle tijd om me goed voor te bereiden op de naderende keizersnede en het herstel daarvan. Ik was me er echt wel van bewust dat een keizersnede een grote buikoperatie is, met alle gevolgen en mogelijke complicaties van dien. Echter door mijn research was ik totaal niet angstig, sterker nog: ik ging het vol vertrouwen tegemoet. 

Pas in de OK was ik er gerust op dat het écht ging gebeuren

24 uur voor mijn afgesproken keizersnede, bij 39 weken zwangerschap, begonnen de weeën. Ik weet nog dat ik onder de douche stond en dacht: verbeeld ik me dit nu? Ik vond het wel heel toevallig dat het nu net zou beginnen. Al snel kwamen ze om de paar minuten en besefte ik: dit is menens. We mochten direct naar het ziekenhuis komen en daar bleek ik al op 5 centimeter ontsluiting te zitten. De verpleegkundigde zei: het gaat erg snel en voorspoedig, weet je zeker dat je het niet vaginaal wilt proberen?

Ik was de week ervoor nog op controle geweest en toen zei de gynaecoloog: ik zie je maandag, tenzij je vliezen breken en het zó snel gaat dat het niet meer mogelijk is. Die zin bleef in mijn hoofd spoken. Twee jaar lang had ik zo mijn best gedaan en dan moest ik dit alsnog doorstaan?! Ik zei heel duidelijk: nee, dit is precies waar ik zo bang voor was! Ik wil echt een keizersnede. Ze zei: okay, dan ga ik nu bellen en zorgen dat de OK gereed wordt gemaakt. Nog steeds was ik er niet gerust op trouwens aangezien de weeën en ontsluiting zich zo snel ontwikkelde, ik kon niet wachten tot we daadwerkelijk in de operatiekamer zouden zijn. 

Ineens ging alles snel en werd ik met spoed naar beneden gebracht. Ik had hevige weeën die ik alleen maar op mijn rug kon opvangen vanwege mijn katheter en infuus. Ik had gelezen over de beste houdingen om weeën op te vangen, maar daar had ik nu niks aan. Dus kiezen op elkaar en niet piepen, omdat ik enigszins het gevoel had dat zij mij alsnog elk moment de sectio konden weigeren. Met acht centimeter ontsluiting werd ik de OK opgereden en nog geen 15 minuten later werd onze zoon geboren. 

Mijn instinct was goed

Later hoorde ik dat ze er tijdens de keizersende achterkwamen dat hij met zijn hoofdje scheef klem zat in mijn bekken. Hij was volledig ingedaald, maar kwam toen klem te zitten. Ze hebben hem er echt uit moeten trekken. Dat resulteerde in de kraamweek in een grote hematoom :bloeduitstorting op zijn hoofd. Achteraf bleek  dat als een kindje zo ligt, de kans op een spoedkeizersnede heel groot is. De opluchting was groot toen ik dit hoorde. Het voelde als een bevestiging: mijn instinct was goed. Ik ben niet gek en heb me niet druk gemaakt om niets. 

Ik heb geluk gehad met mijn herstel, want zeven dagen na de bevalling kon ik alweer honderden meters lopen en mij prima redden in en om het huis. Een blaasontsteking, een kwaal die vaak voor komt na een keizersnede vanwege de katheter, had ik er wel aan over gehouden, maar verder voelde ik me goed. Dit was zo anders dan de verhalen die ik hoorde van mijn moeder, nichten en andere familieleden, die na traumatische vaginale bevallingen dagenlang niet konden lopen… 

Je mag afwijken van protocollen

Ik weet dat heel veel vaginale bevallingen gelukkig goed aflopen. Ik deel mijn verhaal ook absoluut niet om andere moeders bang te maken, integendeel. De reden dat ik mijn verhaal wil delen, is omdat ik andere vrouwen wil inspireren om voor zichzelf en hun wensen op te komen bij eventuele angsten zoals ik die zelf had. Medische protocollen zijn er niet voor niks, maar er mag en kan van afgeweken worden als dit voor de moeder of de baby het beste is en of voelt onder de medische term van shared decision making. Ik ben de gynaecoloog die naar mij luisterde, mij begreep en het mogelijk maakte dat mijn grootste angst geen werkelijk hoefde te worden oneindig dankbaar. Waarbij ik nu totaal niet meer twijfel over de wens voor een tweede kindje.

Meer lezen?

NVOG: ‘Betere voorlichting over bevallen kan negatieve ervaring of trauma voorkomen’
Hechtingen na de bevalling: zo bevorder je het herstel
Bevalling inleiden zonder medische noodzaak heeft risico’s

Gratis een wekelijkse update?

How About Mom nieuwsbrief: korting, tips en de beste gelezen verhalen