Verzorgen van een litteken van een knip of scheur

Tijdens de bevalling kan de huid en onderliggende weefsels bij je vagina, perineum en anus beschadigen. Bijvoorbeeld doordat het inscheurt (ruptuur) of doordat de huid wordt ingeknipt (episiotomie). Je huid wordt gehecht na de bevalling en herstelt vaak weer vanzelf, zowel bij een scheur als bij een knip. Wel kan het goed zijn om aandacht te hebben voor herstel van het litteken en pijnklachten.

Het perineum is de huid tussen de vagina en anus. Samen met de vagina en de anus kan de huid en onderliggende weefsels beschadigen tijdens de bevalling. Dit komt veel voor.

Inwendig of uitwendig litteken

Na de eerste week is de wond is meestal dicht, maar de weefsels in je lichaam – die je niet kunt zien – zijn nog niet volledig hersteld. De wond is nog steeds wat gezwollen en het littekenweefsel is stug. Het soepeler worden van het weefsel kan zeker 6 tot 12 weken duren. Bij druk op de wond kan het nog pijn doen. In de How About Mom app lees je wat je kunt doen in de eerste weken.

Meer lezen: 11 vragen en antwoorden over een knip

Littekenweefsel van een knip

Het kan een half jaar tot een jaar duren voordat de wond (waar de knip zat) weer normaal voelt. Geduld is dus een schone zaak. Ongemerkt kan er wat littekenweefsel ontstaan na een knip, aan de buitenkant of binnenkant van je vagina.

Het littekenweefsel dat ontstaat na een knip is over het algemeen gevoeliger dan littekenweefsel van een scheurtje of ruptuur. Het kan een half jaar tot een jaar duren voordat de wond waar de knip zat geheel normaal voelt. Het kan zijn dat de huid weer soepel en glad aanvoelt na verloop van tijd, maar veel vrouwen merken wel verschil in gevoeligheid of een andere sensatie.

Wat kun je doen om dit littekenweefsel soepeler te maken?

Massage en doorbloeding

Om de huid van je perineum en eventueel littekenweefsel te helpen herstellen, kun je deze plek zachtjes masseren met een natuurlijke olie. Doe dit pas wanneer je geen bloed meer verliest na de bevalling, meestal na zo’n 6-8 weken. Door het litteken (inwendig) te masseren neemt de bloedtoevoer naar het litteken toe. Dit kan ervoor zorgen dat het litteken minder pijnlijk aanvoelt en het weefsel soepeler wordt. Ook voel je op deze manier zelf goed wanneer de wond niet meer pijnlijk is, en raak je weer een beetje vertrouwd met je eigen vagina.

Ontspanning en opwinding

Het kan zijn dat je na een ruptuur of knip pijnklachten ervaart in je vagina (binnenkant) of bij je vulva (buitenkant). Penetratie van een penis, vinger of speeltje bij seks, of het inbrengen van een tampon kunnen pijnlijk zijn. Neem je pijnklachten serieus.

En neem de tijd om te experimenteren wat fijn voelt en waar je aan toe bent. Ben je voldoende ontspannen en opgewonden bij seks? Pijn kan ook een mentale oorzaak hebben omdat het spannend is om weer seks te hebben na de bevalling. Zorg dat er altijd voldoende aandacht is voor ontspanning en seksuele opwinding bij penetratie. Dat merk je doordat de vagina makkelijk en pijnloos toegankelijk is en vochtig is.

Bekkenbodemfysiotherapie

Als je een aantal maanden na de bevalling pijn blijft ervaren bij de seks, is het raadzaam om contact op te nemen met je verloskundige of een afspraak te maken bij een bekkenbodemfysiotherapeut. Een bekkenbodemfysiotherapeut kan vaak snel achterhalen wat de oorzaak van de pijn is.

Je kunt zonder verwijzing van de huisarts naar een bekkenbodemfysiotherapeut.  Een gesprek bij een seksuoloog, een expert op het gebied van intimiteit en seksualiteit, kan ook helpen. Je hebt ook geen verwijzing nodig van de huisarts om een afspraak te maken bij een seksuoloog.