Laten we eerlijk zijn: als je bent bevallen is het niet de vraag of je een pijnlijke vagina zult hebben, maar hoe erg deze pijn is en hoe lang je hier last van hebt. Hoe het er down under voor staat na een (vaginale) bevalling hangt vaak samen met het verloop van de bevalling. Denk aan de duur van de bevalling, de grootte van je kindje, of je een knip hebt gehad en of – en in welke mate – je uitgescheurd bent.
Toen ik de eerste keer moest plassen na de bevalling, heb ik zitten gillen op de wc. ‘Dit doet nog meer pijn dan de bevalling zelf’, riep ik – een tikkeltje overdreven. Maar hey, het doet wel serieus pijn die eerste dagen. Zelfs al ben je niet gescheurd of geknipt, dan nog is er een flink object (een baby!) uit je vagina gekomen, dus kunnen simpele zaken als plassen of rechtop zitten pijnlijk zijn. Je vagina, perineum en anus kunnen na een bevalling dus wel wat extra zorg gebruiken. Het herstel van het gebied rondom je vagina is in de meeste gevallen een kwestie van tijd, maar er zijn gelukkig wel dingen die je kunt doen om de klachten wat te verminderen.
Zorg dat je de eerste dagen na de bevalling regelmatig even met een ontbloot onderlichaam in bed gaat liggen zodat je vagina (en eventuele hechtingen) wat kunnen luchten. De combinatie van bloedverlies en kraamverband kan het wat broeierig maken, dus af en toe blootstellen aan lucht is belangrijk. Leg gewoon een handdoek of matje onder je billen. Zorg er wel voor dat er niet net kraamvisite aan je bed staat. Dat is wat minder relaxt…
De zwellingen in je vagina die ontstaan zijn door het persen, kun je het beste tegenaan door te koelen. Het makkelijkst zijn van die icepacks, maar heb je die niet in huis dan kun je ook maandverband nat maken, in een boterhamzakje doen en in de vriezer leggen. Een oud middeltje, vertelt kraamhulp Monique, is appelstroop in zakje in de vriezer doen. Dit bevriest namelijk niet maar is koud en blijft zacht en kneedbaar. Een paar eetlepels is genoeg, wel opletten dat je het zakje goed dichtmaakt. Hou zo’n (huisgemaakt) koelelement niet direct tegen je vagina, maar doe er bijvoorbeeld een hydrofiel washandje omheen. Het zakje met appelstroop kun je na gebruik weer terug in de vriezer doen.
Een van de dingen die mijn kraamhulp Celine na de geboorte van Olivia voor me deed, was een badje van afgekoelde, slappe kamillethee maken. Ze spande een grote plastic zak (of vuilniszak) over de drukpunten van de wc-bril en maakte deze vast. Hier deed ze wat lauwe kamillethee in. Door het water zakte het plastic een beetje in, zodat er een badje ontstaat. Het wordt afgeraden om in bad te gaan zitten, omdat dompelen met je onderlijf al te veel kan zijn. Het gaat erom dat je vagina en/of hechtingen enkele minuten kunnen ‘badderen’, maar je wilt voorkomen dat er water in je vagina en baarmoedermond terecht komt.
Wissel in de eerste dagen na de bevalling het liggen of hangen in bed of op de bank, af met zitten op een harde stoel. Dat klinkt onaangenaam, en dat is het ook, maar het is wel nodig om de zwellingen tegen te gaan.
Plassen kan, zeker in die eerste paar dagen net na de bevalling, enorm branderig aanvoelen (het gevoel van een blaasontsteking keer tien, zeg maar). Het helpt om een flesje of bidon met water bij de hand te hebben, zodat je tijdens het plassen wat (lauw) water ‘mee kan laten lopen’. Plassen onder de douche is ook een goed alternatief. Je kunt het water ook gebruiken om na het plassen de boel schoon te spoelen en dan zachtjes te deppen met wat wc-papier of een zachte handdoek.
Heb je vanwege een knip of scheur een paar hechtingen? Hou deze dan goed in de gaten, en vraag de kraamzorg dat ook te doen. Hechtingen kunnen in het begin wat pijnlijk zijn en na een paar dagen wat gaan trekken of jeuken. Als het goed is vallen hechtingen er na zo’n 7 – 10 dagen vanzelf uit, of lossen ze op. Heb je erg last van dat trekkerige gevoel? Dan kun je vragen of de verloskundige even voor je na wilt kijken of de hechting er eventueel al eerder door haar uitgehaald kan worden.
Je zult een paar weken last hebben van bloedverlies. Het varieert van vrouw tot vrouw of dit bloedverlies lijkt op een menstruatie, of dat je nog een tijdje met die grote kraamverbanden in mag lopen (jep, dat was ik). Let erop dat het kraam- of maandverband dat je gebruikt van honderd procent katoen en zonder plastic is. Bijvoorbeeld deze van Yoni. Het wordt afgeraden om in die eerste periode tampons te dragen omdat de baarmoedermond nog te wijd is.
Meer lezen?
“Ze wás mijn beste vriendin, maar nu…”: vrouwen over hun vagina na de bevalling
Wijdere vagina na de bevalling: wat kun je verwachten?
