Zie jij ook reclame voor ‘natuurlijke anticonceptie’ voorbij komen op je Instagram feed of in een advertentie? Besef je dan goed hormoonvrije, natuurlijke anticonceptie lang niet zo betrouwbaar is als de anticonceptiepil of een spiraal.
How About Mom:
Met ons team van 50 experts bieden we jou betrouwbare informatie en advies geven in deze bijzondere fase van je leven.
Naast de anticonceptiepil, het spiraaltje, de prikpil of de Nuvaring wint ‘natuurlijke’ en hormoonvrije anticonceptie de afgelopen jaren terrein. Bij deze ‘natuurlijke anticonceptie’ gebruiken vrouwen een app of thermometer om de hun cyclus bij te houden, door onder andere temperatuurmeting. Aanbieders zijn onder meer LadyComp, Daysy en Natural Cycles.
Hoe (goed) werkt natuurlijke hormoonvrije anticonceptie?
Apps om je vruchtbare dagen bij te houden bestaan al flinke tijd. Sinds enkele jaren is er ook anticonceptie in de vorm van apps.
Neem de app Natural Cycles: doordat een gebruiker iedere dag de basaaltemperatuur invoert en die data wordt vergeleken met duizenden andere datapunten en big data, geeft de app inzicht in vruchtbare dagen. Door op deze dagen niet te vrijen of bescherming te gebruiken, zou je een zwangerschap kunnen voorkomen.
Natural Cyclus stelt dat deze hormoonvrije vorm van anticonceptie goedgekeurd is door toezichthouder in de Verenigde Staten en bewezen effectief is. In de bijsluiter – die vrijwel niemand leest – staat wel dat het een tijd kan duren voordat je goed zicht hebt op de cyclus. En dat persoonlijke factoren zoals stress, ziekte, alcoholgebruik of hoogteverschil invloed kunnen hebben op metingen. Voor betrouwbaar resultaat moet een gebruiker iedere dag op dezelfde tijd de temperatuur meten.
Ovulatie is geen exacte wetenschap
Je eisprong en ovulatie zijn geen exacte wetenschap, vertelt fertiliteitsarts Jolijn Huisman. Stressniveaus, (extreme) sporten, voeding: het zijn slechts drie factoren die invloed kunnen hebben op je cyclus. Enige schommelingen per maand zijn normaal, variatie is normaal. Als jij dan dus vertrouwt op je eigen metingen en ervan uitgaat dat je ‘altijd’ een cyclus van 28 dagen hebt, dan kan je opkijken als die meting niet klopt.
Dat ondervond ook Lisa van Cuijk, nu zwanger van haar tweede: ‘We deden de natuurlijke anticonceptiemethode: dat kan in principe ook, omdat ik mijn ovulatie en ongesteldheid altijd heel goed voel aankomen. Maar deze keer blijkbaar niet haha.’
Gebruik condooms
Ook al vind je het een fijn idee om geen hormonen in je lichaam te hebben, realiseer je: de bescherming bij natuurlijke anticonceptie is een stuk lager.
Het College ter Beoordeling van Geneesmiddelen (CBG) bestempelt de kans op een ongewenste zwangerschap bij gebruik van natuurlijke anticonceptie zelfs op 20 procent. Ter vergelijking: de anticonceptie pil en koperspiraal beschermen bij goed gebruik meer dan 99 procent.
Ook fertiliteits-experts die zeggen: gebruik condooms voor de zekerheid. Zeker omdat natuurlijke en hormoonvrije anticonceptie niet beschermt tegen seksueel overdraagbare aandoeningen.
Advies van influencers
Influencers als Rens Kroes en Nina Pierson krijgen betaald om natuurlijke anticonceptie te promoten, maar vertellen niet over de betrouwbaarheid van deze methode. Zowel onder de post van Nina als Rens meldden zich vrouwen die alsnog (en soms ongewenst) zwanger zijn geworden terwijl ze Natural Cycles of een andere hormoonvrije anticonceptie gebruikten.
En dat is een groot gevaar. Of, zoals deze huisarts in het AD beschrijft: ‘Er groeit een generatie op die meer waarde hecht aan wat een knappe BN’er of influencer met een indrukwekkend verhaal vertelt, dan aan wat de huisarts zegt. Het kan echt schadelijk zijn.’
Toename van abortussen
Die ‘schade’ kan een ongewenste zwangerschap zijn. In 2023 lieten abortusklinieken weten dat ze steeds vaker jonge vrouwen zien die ongewenst zwanger raken tijdens het gebruik van natuurlijke anticonceptiemiddelen. Het aantal abortussen was in 2022 jaar 15 procent (!) hoger dan in 2021, met ruim 35.000 abortussen.
Als je niet zwanger wilt raken en geen soa’s wil krijgen, is het nodig om aanvullende anticonceptie te gebruiken. Daarom is de Geneesmiddelenautoriteit CBG een campagne gestart om te waarschuwen voor periodieke onthouding en ‘natuurlijke anticonceptie’ als middel om niet zwanger te raken. ‘Synthetische hormonen zijn slecht voor je’ en nog een aantal veelgehoorde beweringen over anticonceptie worden hier uitgelegd.
Natuurlijke anticonceptie? Laat je goed informeren
Onze grootste zorg is dat in alle posts en stories van influencers de gebruiksinstructie en verwijzing naar de bijsluiter ontbreekt. Er mist goede begeleiding en informatie voor jou op maat. Jonge meiden en vrouwen horen vooral dat hormonen of anticonceptie de duivel zijn en dat de natuurlijke route the only way to go is.
Dus maak je je zorgen over iets wat je online hebt gelezen, bijvoorbeeld dat hormonen schadelijk zijn? Een gynaecoloog, huisarts of verloskundige kan jou wel voorzien van de juiste en medisch kloppende informatie als jij met een vraag over anticonceptie bij ze aanklopt. Zij denken mee, geven jou een persoonlijk advies en informeren hoe de anticonceptie voor jou bevalt na een aantal maanden.
How About Mom: de kinderwens & zwangerschap app die helemaal om JOU draait 📲
