“Zij krijgt altijd meer!” Omgaan met gevoelens van oneerlijkheid

Wie welk speelgoed of ijsje krijgt: kinderen zijn er goed in om exact te onthouden wie wat heeft gekregen. En dat leidt soms tot gedoe. Hoe ga je om met gevoelens van oneerlijkheid bij je kinderen Opvoedexpert Nicolette denkt met je mee en geeft tips voor communicatie met je kinderen en in het gezin.

Met de start van een nieuw schooljaar komen er misschien ook nieuwe broodtrommels, gymspullen, schoenen, rugzakken… Sommige kinderen zijn flink gegroeid in de zomer, beginnen aan iets nieuws of gaan voor het eerst naar de basisschool. Dat betekent vaak: nieuwe spullen kopen.

Maar wat als het ene kind ineens meer krijgt dan het andere?

Gevoel van oneerlijkheid

Stel: dit gebeurt bij jullie thuis. Jullie dochter Noor (5 jaar) gaat naar groep 2. Ze is flink gegroeid en krijgt nieuwe schoenen, een grote rugzak en een lunchbox met prinsessen erop. Haar broertje Milo (3 jaar) blijft nog een jaar thuis. Hij ziet alle nieuwe spullen van Noor en roept boos:

“Ik wil óók een nieuwe tas! Noor krijgt álles!”

‘Hou op met zeuren’

Wat gebeurt er dan bij jou als ouder? Je hebt misschien de neiging om direct te reageren:

Reactie 1: “Jij hebt laatst nog die brandweerauto gekregen. Noor had toen niks.”
Je wilt het ‘gelijk trekken’, maar je kind hoort vooral dat zíjn gevoel er niet toe doet.

Reactie 2: “Jij hoeft nog niet naar school, dus jij hebt geen tas nodig.”
Klinkt logisch, maar het kind voelt zich afgewezen. Jij praat over logica, terwijl hij iets voelt.

Reactie 3: “Nou, dan mag jij straks ook iets uitzoeken in de speelgoedwinkel.”
Je wilt het goedmaken. Maar nu verleg je de aandacht zó snel, dat je zijn oorspronkelijke gevoel overslaat. En de volgende keer? Dan wil Noor óók iets van de speelgoedwinkel…

Reactie 4: “Er zijn ergere dingen in het leven. Ophouden met zeuren..”
Een snelle stop erop. Maar je kind leert: als ik iets niet fijn vind, moet ik het inslikken.

Wat helpt wél als je kind iets oneerlijk vindt?

In mijn praktijk hoor ik ouders regelmatig over die gevoelens van oneerlijkheid bij kinderen. Dit is wat wel kan helpen.

Stap 1: Erken het gevoel.

Dat is altijd de eerste stap. Denk aan: “Ah, jij baalt ervan dat Noor allemaal nieuwe spullen krijgt. Jij wil ook iets moois.” Laat dan een pauze vallen. Geef ruimte voor tranen of boosheid. Kleine kinderen verwerken emoties door ze te uiten.

Stap 2: Geef een rustige uitleg.

“In ons gezin krijgt iedereen iets nieuws als hij of zij iets nodig heeft. Noor gaat nu voor naar groep 2 en is uit haar schoenen gegroeid.” Je hoeft geen uitgebreide verantwoording af te leggen. Je kind hoort al snel de kern. Wat belangrijker is: dat je eerst zijn gevoel serieus nam.

Jonge kinderen begrijpen nog niet alles. Ze vergelijken vaak op hun eigen manier, en hebben nog weinig tijdsbesef. Wat vandaag niet ‘eerlijk’ voelt, is morgen vaak weer vergeten – zolang hun gevoel op dat moment wél gezien wordt. En in dit voorbeeld geef je ook een waarde mee: we geven elk gezinslid wat het nodig heeft.

En dat is precies waar het om gaat: niet het ‘gelijk verdelen’, maar het eerlijk voelen.

Ruzie tussen broers en zussen?

In mijn training over rivaliteit tussen broers en zussen kijken we naar dit soort situaties. Want wat je als ouder zegt of doet, heeft invloed op de band tussen je kinderen. Als een kind zich niet gehoord voelt, richt het die frustratie soms… op de ander. En dat gebeurt vaak niet meteen, maar op een later moment.

Je bent van harte welkom om mee te doen aan deze online training op 27 augustus en 3 september. En wil je meer lezen? Ik geef nog veel meer tips in artikelen op How About Mom.