Het belang van woorden geven aan de innerlijke toestand van jouw kind

Samen met mijn twee dochters (4 en 6) was ik in ons favoriete lunchtentje. Het was lekker rustig en terwijl mijn dochters zich vermaakten met een kleurplaat en een spelletje, ging ik even naar de wc. Alleen. Dat deed ik eigenlijk nooit, maar ‘moet nu wel even snel kunnen’, dacht ik. De meiden inmiddels vier en zes jaar, bekende tent, weinig mensen, tafel ver weg van de uitgang en vlakbij de wc. 

Maar ik zat nog niet eens goed en wel op de wc toen ik een herkenbare kreet hoorde. Die kon maar van één wezentje komen: mijn jongste draak. Toen ik de wc-deur opende, kwam de oudste huilend naar me toe gelopen. Ze vertelde me dat haar zusje haar geslagen had omdat ze met hetzelfde spelletje wilde spelen. Haar zusje zag dat niet zitten en liet dit fysiek weten. 

Emotie-coaching

Nu gebeurt zoiets wel vaker thuis (‘het is een fase’), maar dit keer waren de tranen van mijn oudste serieuzer en intenser. Het vertelde me dat er meer speelde. Gezien haar gevoeligheid had ik wel een vermoeden. We knuffelden en gingen even rustig zitten om de ademhaling omlaag te krijgen. Hierna volgde in feite een stukje emotie-coaching. 

Ik vroeg haar het verhaal nog eens te vertellen. Ze legde me uit, in haar eigen woorden, dat ze zo schrok van de fysieke reactie van haar zusje en dat ze eigenlijk onaardig terug wilde doen, maar ze wist dat dit niet gepast was in een lunchtent. Ze hield zich daarom in, waarop haar zusje langer doorging met tikken uitdelen. Ze moest huilen, maar wilde dit niet, dus ze draaide haar gezicht weg van haar zusje en hield de tranen tegen.

“Oh lieverd, dat moet moeilijk voor je zijn geweest. Je schrok van haar maar wilde je netjes gedragen. Maar je wil natuurlijk ook niet geslagen worden. En dan hou je die boze gevoelens in”, zei ik. Ze huilde weer harder. “Ja en iedereen kon het zien maar ik wilde niet dat ze mij zagen huilen.”

Haar binnenwereld pinpointen

Haar zusje had haar ‘publiekelijk’ voor schut gezet. Ze voelde schaamte. Ik benoem het woord. “Je schaamde je. Dat is geen fijn gevoel. Dan wil je je het liefst even verstoppen. Maar het is helemaal niet gek dat je schrok en verdrietig werd. Gelukkig is het super rustig nu. En weet je wat ik denk? Als anderen íets hebben gezien, is het wel hoe kalm jij bleef in zo’n moeilijk moment. Daar mag je trots op zijn. Want dat is niet makkelijk. Goed dat je naar me toekwam.”

Ik zie opluchting op haar gezicht en in haar lijf. Ze had een golf van complexe emoties ervaren en nu was het ontleed. Het kunnen pinpointen van de binnenwereld van een kind kan zo veel troost en helderheid bieden. Dat is de kracht van emotie-coaching. Het geeft kinderen erkenning en inzicht waardoor ze leren in hun kracht te leven.

Meltdown bij jouw kind? Zorg eerst voor jouw eigen emoties

Innerlijke toestand van jouw kind

Neurpsychiater Dr. Dan Siegel noemt dit ook wel “mental state language”: kinderen bewust maken van hun innerlijke toestand en hier woorden aan geven. Hiervoor moet je als ouder of begeleider zelf in goede gemoedstoestand verkeren. Niet altijd heb je er energie voor om je goed te kunnen verplaatsen in je kind en hen hierbij te helpen.

Geloof me, soms komt er bij mij ook een oerreactie uit. Iets als: “Wat nu weer, mag deze moeder niet eens even zelf naar de wc!?.” Maar dit keer voelde ik de rust en verantwoordelijkheid (en een tikkeltje schuld) om mijn dochter hier doorheen te kunnen loodsen. Die momenten dat dat lukt, zijn van grote betekenis voor onze kinderen. We leren ze moeilijke momenten om te zetten in leermomenten en meer te leren over zichzelf en anderen. 

Solo naar de WC? Nog even niet

Uiteraard heb ik ook benoemd dat het niet de verantwoordelijkheid van mijn oudste is als haar zusje zo doet en dat ik haar niet meer zo alleen met haar zou laten. Enne…note to self: solo naar de WC gaan in een restaurant, daar zijn we blijkbaar nog niet!

De onredelijke redenen waarom we soms boos zijn op onze kids (en wat we daaraan kunnen doen)