Als vroedvrouw heb ik het voorrecht om bij een van de meest bijzondere momenten in mensen hun levens aanwezig te mogen zijn: de geboorte van hun kindje. Maar wat ik in al die jaren heb geleerd, is dat het niet alleen om de fysieke gebeurtenis draait. Het is zoveel meer dan dat. Want hoe jij dénkt over geboorte geven, dat bepaalt voor een heel groot deel hoe je deze bijzondere tijd zelf gaat ervaren.
En daarmee bedoel ik niet dat je een roze wolk moet nastreven, of dat je een bepaald plaatje in je hoofd moet hebben van hoe het ‘hoort’. Nee, het gaat erom dat je je bewust bent van je eigen overtuigingen, je eigen angsten, je eigen wensen. En dat je vanuit die basis de keuzes maakt die voor jou goed voelen.
Wat ik vaak hoor, is dat mensen zeggen: “Ik sta er heel ontspannen in, ik laat het allemaal over me heen komen.” Op het eerste gezicht klinkt dat heel fijn, maar voor mij zijn dat twee verschillende dingen.
Ontspannen zijn, dat zegt iets over hoe jij je fysiek en mentaal voelt. Je bent in balans, je bent in contact met jezelf, je laat je niet zo snel uit het veld slaan. Maar ‘dingen over je heen laten komen’? Dat gaat meer over wat er extern gebeurt. De meningen van anderen, de protocollen van het ziekenhuis, de verwachtingen van de maatschappij.
En daar zit ‘m de kneep. Want als jij ‘over je heen laat komen’ wat er buiten jou om gebeurt, dan stop je met hier zelf iets van vinden of bij voelen. En verlies je de connectie met je eigen kracht, je eigen wijsheid, je eigen intuïtie. Daarmee geef je het eigenaarschap af aan alles wat er over je heen komt, zoals de mening van anderen, waaronder je zorgverleners, protocollen, richtlijnen. Dat dat kan ervoor zorgen dat je bevalt op een manier ‘hoe het hoort’.
Ik denk dat dit ‘over je heen laten komen’ een belangrijke factor is in het gebrek aan regie ervaren wat veel vrouwen tegenwoordig hebben wanneer ze zwanger zijn en geboorte geven.
Wat mij betreft begint een krachtige geboorte met een sterke mentale, fysieke en spirituele voorbereiding. En dat betekent dat je de focus meer naar binnen richt. Dat je je afvraagt: wie ben ik? Wat vind ik belangrijk? Waar sta ik voor? Wat zijn mijn angsten als ik aan bevallen denk? En hoe zie ik deze geboorte-ervaring voor mij?
En ja, ik weet het, dat klinkt misschien een beetje zweverig. Maar geloof me, het is juist heel praktisch. Want als je helder hebt wat jouw waarden zijn, dan kun je ook makkelijker keuzes maken die daarmee in lijn zijn en dus eigenaarschap nemen.
Bijvoorbeeld: je wilt graag een natuurlijke geboorte, zonder medische interventies. Maar je weet ook dat je snel angstig bent, en dat je graag de controle houdt. Dan is het belangrijk om te onderzoeken: waar komt die angst vandaan? Wat kan ik doen om me te blijven verbinden met mijn lichaam en intuïtie? En welke zorgverleners kunnen mij daarbij ondersteunen?
Het kan ook betekenen dat je je meer terugtrekt tijdens je zwangerschap. Dat je bewuster omgaat met welke (sociale) media je gebruikt, welke verhalen je wel en niet leest. Dat je minder afspreekt met vrienden, dat je vaker ‘nee’ zegt tegen sociale verplichtingen, dat je meer tijd doorbrengt in de natuur, met een goed boek, of gewoon lekker op de bank. We leven tegenwoordig zo sociaal in contact, dat het soms lastig is om echt aan jezelf te denken!
En dat is precies waar het om draait: luisteren naar je intuïtie. Want je lichaam weet precies wat het nodig heeft. En je baby ook. Ze communiceren de hele dag met je. En als je leert om die signalen op te vangen, dan kun je je zwangerschap en geboorte afstemmen op jullie beider behoeften.
Het is niet altijd makkelijk, dat weet ik. Zeker niet in een wereld die zo gericht is op controle, op protocollen, op ‘evidence-based’ handelen. (Sidenote: vroedvrouw Margot legt mooi uit dat de de basis van handelen en protocollen in de geboortezorg voor een groot deel niet ‘evidence-based’ maar ‘practice-based’ blijkt te zijn).
Ik zeg dan ook wel eens gekscherend: je bent in verwachting. Verwacht dan ook dat er mensen naar je kijken en advies geven. Je bent het alleen niet verplicht ook aan te nemen.
Ik heb dat zelf ook ervaren tijdens mijn derde zwangerschap. Ik had alles tot in de puntjes voorbereid, visualisaties gedaan, mijn geboorteplan geschreven. En toen, tijdens de bevalling, gebeurde er iets wat ik totaal niet had verwacht: ik begon heel hoog te gillen.
Als vroedvrouw zou ik dan denken: “Dit klinkt als, paniek! Ze is de controle kwijt!” Maar ik voelde zelf geen angst, geen paniek. Het was gewoon… een oergeluid dat eruit wilde. En ik weet nog dat ik even naar binnen keerde, mezelf afvroeg: “Klopt dit wel? Ben ik veilig?” En het antwoord was: “Ja, dit is goed. Dit is wat ik nu nodig heb, ik begrijp het niet, maar dat hoeft ook niet.” Dus ik heb het maar laten gebeuren, en het was achteraf gezien precies zoals het moest zijn.
Dat is wat ik je wil meegeven: vertrouw op je interne kompas. Wees niet bang om af te wijken van de norm, om je eigen pad te bewandelen, om je eigen geluid te laten horen. Ook al is het een hoog gegil.
Als je zo afgestemd bent op je interne processen, wordt het ook makkelijker om helder te communiceren met de buitenwereld. Om uit te spreken wat je nodig hebt, wat je wilt, en wat je niet wilt. Ook al is dat soms lastig, en ook al ga je daarmee tegen de mening van anderen in.
Want ja, dat is spannend. Zeker als je van nature iemand bent die graag pleased, of als je bang bent voor conflicten. Maar geloof me, het is de moeite waard. Want als jij niet voor jezelf opkomt, wie zal het dan doen?
Ik herinner me een cliënt die ik ooit doorverwees naar het ziekenhuis, tijdens het geboorte geven. Ze kreeg daar een nieuwe Duitse gynaecoloog, die nog niet zo lang in Nederland werkte. Tijdens de bevalling zei de gynaecoloog iets tegen haar wat ze totaal niet begreep, het misverstand zat hem in de taal. En terwijl deze vrouw met vuurrode wangen, een washand op haar voorhoofd net een wee weggezucht had, schreeuwde ze; “Ja ik versta je wel, maar ik begrijp er helemaal niets van wat je zegt”.
Het punt is, als er geen duidelijke communicatie is, ontstaan er misverstanden en spanning. En dat kan een heel negatieve invloed hebben op je geboorte-ervaring.
Daarom is het zo belangrijk om eigenaarschap te nemen over je eigen proces. Om te weten wat je rechten zijn, om je vragen te stellen, om kritisch te zijn, om aan te geven wat je nodig hebt. Ook al voel je je onzeker, ook al ben je bang om ‘lastig’ te zijn. Onthoud dat dit jouw reis is, jouw lichaam, jouw baby. Dus jij mag de regie pakken.
En ja, dat is eng. Dat vraagt moed. Dat vraagt oefening. Maar het is zo de moeite waard. Want als je leert om op jezelf te vertrouwen, dan kun je elke uitdaging aan die op je pad komt. En dan kun je van je zwangerschap en geboorte een ervaring maken die je voor altijd zult koesteren.
How About Mom nieuwsbrief: korting, tips en de beste gelezen verhalen
