Vaccinatie bij baby’s

We herinneren het ons nog als de dag van gisteren: met een drie maanden oude baby naar het consultatiebureau voor de eerste prikjes. De tranen staan je als ouder ook in de ogen wanneer je kleintje begint te huilen. Maar het is voor een goed en belangrijk doel. Want vaccinaties beschermen kinderen tegen een aantal ernstige infectieziekten waar jonge en kwetsbare baby’s erg ziek van kunnen worden.

Baby’s krijgen een aantal vaccinaties vanaf de geboorte tot aan de eerste 14 maanden. In dit artikel lees je welke vaccinaties dit zijn en hoe een inenting of vaccinatie werkt.

Landelijk vaccinatieprogramma

In Nederland worden vaccinaties aangeboden die beschermen tegen 12 ernstige infectieziekten. Vaccinaties zijn gratis: de overheid biedt het Rijksvaccinatieprogramma aan alle kinderen in Nederland aan. Deze vaccinaties beschermen je baby tegen ernstige infectieziektes.

Neem als voorbeeld hepatitis B. Het risico voor een baby om hepatitis B op te lopen is klein in Nederland, maar als het gebeurt, kan dat ernstige gevolgen hebben omdat deze infectie bij baby heel vaak blijvend is. Een besmetting met hepatitis B kan leiden tot leverkanker en een ernstige beschadiging van de lever. Daarom worden baby’s ingeënt vanaf vier maanden: na de vaccinatie op jonge leeftijd is je kindje voor de rest van zijn of haar leven beschermd.

Welke vaccinaties krijgt mijn baby?

Als je meedoet aan het Rijksvaccinatieprogramma, wordt je baby door het consultatiebureau uitgenodigd voor de vaccinaties. Vaccinaties worden gegeven op de leeftijd dat ze optimale bescherming bieden. Dit is het vaccinatieschema:

Daarnaast is er de 22-weken prik ofwel kinkhoest vaccinatie. De 22 wekenprik beschermt jou en je baby tegen kinkhoest. Dit is voor baby’s een zeer ernstige ziekte, maar zij kunnen pas als ze twee maanden oud zijn gevaccineerd worden. Dat betekent dat ze de eerste maanden na de geboorte nog niet beschermd zijn tegen kinkhoest. En juist dan zijn ze kwetsbaar. Als zwangere kun je jezelf tijdens je zwangerschap laten vaccineren tegen kinkhoest. Op die manier is de baby is dan vanaf dag 1 beschermd tegen de ziekte. Je kunt de prik halen vanaf de 22e week van je zwangerschap. Daarom de naam 22 wekenprik.

Op de website van de Rijksoverheid lees je meer over het vaccinatieprogramma.

Hoe werkt een inenting of vaccinatie?

Met een vaccinatie of inenting bouwt je baby afweer op. Een vaccin bestaat uit kleine deeltjes van virussen of bacteriën. Doordat ziektekiemen met een vaccinatie in het lichaam komen, maakt het lichaam hiertegen antistoffen aan. De virussen of bacteriën in een vaccin zijn dood of zo zwak dat je baby de ziekte niet echt krijgt. 

Als je baby in de toekomst in aanraking komt met de echte virussen of bacteriën dan herkent het lichaam dit virus of deze bacterie en worden snel extra antistoffen aangemaakt. Dankzij de vaccinatie worden baby’s en kleine kinderen dan niet of veel minder ziek.

Soms zijn daar meerdere inentingen voor nodig. Het immuunsysteem reageert na iedere vaccinatie beter en na meerdere inentingen is je baby voor langere tijd beschermd. Zo krijgt je baby bijvoorbeeld twee keer een BMR (Bof, mazelen, rodehond) vaccinatie omdat niet alle kinderen voldoende afweer opbouwen na de eerste inenting. Na twee BMR-inentingen is 99% van de kinderen voor de rest van hun leven beschermd.

Vaccinatiegraad

De meeste bacteriën en virussen waartegen gevaccineerd wordt, komen nauwelijks meer voor in Nederland. Juist om dat zo te houden, is het belangrijk dat baby’s gevaccineerd worden. Bij een te lage vaccinatiegraad wordt de kans op uitbraken van ziektes als de mazelen groter. En dat is gevaarlijk.

De ziektes kinkhoest, pneumokokkenziekte en hib-ziekten komen nog wel vaak voor in Nederland. Juist deze ziekten kunnen heel ernstig verlopen bij baby’s. Zij kunnen ernstige complicaties krijgen en zelfs overlijden. Een vaccinatie beschermt tegen ernstig ziek worden.

Is vaccineren veilig bij baby?

Sommige ouders vinden het een vervelend idee dat hun kleine baby al zo jong gevaccineerd wordt. Kan het immuunsysteem van een baby dat wel aan? 

Ja, dat is geen probleem. Het immuunsysteem van jonge baby’s is al in staat om antistoffen tegen allerlei allergenen aan te maken, dus vaccinatie heeft vanaf de geboorte al effect. Alle vaccins in het vaccinatieprogramma zijn wetenschappelijk getest en veilig voor baby’s en kinderen. Sommige vaccins worden al meer dan dertig jaar gegeven.

Wat is een combinatievaccin?

Een combinatievaccin is een vaccinatie die tegen meerdere ziekten beschermt, zoals DKTP (Difterie, Kinkhoest, Tetanus en Polio). Door vaccinatie tegen verschillende ziektes te combineren, hoeft een baby zo min mogelijk geprikt te worden.

Als de vaccins los van elkaar gegeven zouden worden, betekent dit dat kinderen meer vaccinaties krijgen waardoor zij vaker kans op bijwerkingen hebben. Goed om te weten: bijwerkingen van combinatievaccins zijn niet ernstiger dan van apart gegeven vaccins.

Bijwerkingen vaccinatie bij baby’s

Soms kan een vaccinatie gepaard gaan met bijwerkingen, ook bij baby’s. Bijwerkingen ontstaan meestal binnen twee dagen na vaccinatie. Daarna is je baby beter beschermd tegen ziektes.

Vaak zijn de klachten na een vaccinatie mild en verdwijnen ze snel weer. In dit artikel vertellen we over mogelijke bijwerkingen van een vaccinatie bij baby’s.

Meer lezen?

Koorts, zwelling en huiduitslag: dit zijn de meest voorkomende bijwerkingen van vaccinaties

Covid-vaccinatie is veilig tijdens zwangerschap, volgens nieuw onderzoek