Veel moeders hebben het gevoel altijd aan te staan: hoe komt dat en wat doe je eraan?

Continu een onrustig en alert gevoel en moeite met ontspannen. En kun je eindelijk rusten of slapen, dan lukt dat niet. Herkenbaar? Heel veel vrouwen en moeders hebben vaak het gevoel altijd ‘aan’ te staan. GZ-psycholoog Annemarie van der Bijl legt uit hoe dat komt en geeft tips.

‘Het zenuwstelsel heeft twee systemen: het actieve systeem (het ‘gaspedaal’) en het rust-systeem (de ‘rem’)’, vertelt Annemarie. ‘Bij heel veel vrouwen zijn die twee systemen na de geboorte van hun baby niet in balans. Het ‘gaspedaal’ maakt overuren en de ‘rem’ werkt niet meer goed. Ook het schakelen tussen deze twee systemen werkt niet meer goed.’

Hoe voelt dat?

‘Je kan dit herkennen aan het gevoel dat je ’s avonds in bed nog steeds met een hoge ademhaling en hartslag zit of dat je op de bank zit maar telkens het gevoel hebt dat je nog iets moet doen. Daardoor is er geen balans meer tussen actief zijn en herstel en put je jezelf steeds verder uit’, legt Annemarie uit,

In het eerste jaar zijn er heel veel triggers die dat gaspedaal telkens weer kunnen activeren: het huilen van de baby, het enorme verantwoordelijkheidsgevoel, herinneringen aan de bevalling en alle nieuwe indrukken van het moederschap. Volgens Annemarie is het goed om je hiervan bewust te zijn en te letten op je hartslag en ademhaling in rust. Je zult merken dat deze vaak te hoog zijn.

Ademhaling als afstandsbediening

‘Mijn belangrijkste tip is om je ademhaling te gebruiken als ‘afstandsbediening’ van je zenuwstelsel: door rustig te ademen geef je je brein het seintje dat het veilig is en dat het herstelprogramma aangezet kan worden (de rem). Belangrijk hierbij is dat je langer uitademt dan in. Dus bijvoorbeeld 4 tellen in en 8 tellen uit. Zet je timer en probeer dit minimaal 5 minuten op verschillende momenten op de dag (desnoods even op de wc). Je hartslag en ademhaling zullen vertragen en het herstelprogramma wordt ingezet. Hoe vaker je dit oefent, hoe makkelijker je de schakelaar weer vindt tussen de rem en het gaspedaal.’

Annemarie ontwikkelde een online programma genaamd The Postpartum Keys dat is gericht op het eerste jaar moederschap en je meer leert over onder andere dit gevoel altijd aan te staan, maar ook over zaken als postpartumstress, slaap, hormonen en selfcare.

Annemarie van der Bijl is GZ-psycholoog en coach, EMDR-therapeut en oprichter van Postpartum Centrum Nederland. Postpartum Centrum Nederland is een expertisecentrum voor vrouwen die uit balans zijn geraakt door zwangerschap, bevalling of moederschap.

Meer lezen?

Moeders delen hoe een postpartum depressie voelt

Jezelf even kwijt zijn na de bevalling is volkomen normaal: vijf moeders delen hun ervaring