Een nieuw grootschalig onderzoek uit Singapore laat zien dat vaders die na de geboorte van hun kind minstens twee weken vaderschapsverlof opnemen, een merkbare positieve invloed hebben op de ontwikkeling van hun kinderen. De kinderen in deze gezinnen halen betere cognitieve testresultaten en vertonen minder gedragsproblemen op latere leeftijd.
Onderzoekers volgden honderden gezinnen en bekeken hoeveel vaderschapsverlof de vaders namen en hoe kinderen op 3- tot 8-jarige leeftijd scoorden op cognitieve testen.
Ook vulden ouders vragenlijsten in of er sprake was van gedragsproblemen, zoals druk gedrag, agressie of angst.
Wat zegt het onderzoek?
Kinderen van vaders die minimaal twee weken verlof namen, scoorden hoger op cognitieve testen, onder andere rekenvaardigheid en probleemoplossend denken. Deze kinderen hadden minder gedragsproblemen op latere leeftijd, tussen de 3 en 8 jaar.
De onderzoekers denken dat langer verlof en meer betrokkenheid in de eerste levensfase waarschijnlijk zorgt voor een sterkere band tussen ouder en kind, betere ondersteuning van de moeder en een positievere gezinssfeer.
Er werd ook gekeken naar factoren zoals inkomen, opleidingsniveau, oppas of hulp van grootouders. Zelfs wanneer werd gecorrigeerd voor factoren zoals inkomen of opleidingsniveau, bleef het positieve effect op kinderen bestaan.
Waarom maakt vaderschapsverlof zo’n verschil?
Vroege hechting
Als vaders er vanaf het begin zijn, ontstaat er sneller een sterke emotionele band. Dat helpt kinderen zich veilig en gezien te voelen – een basisvoorwaarde voor gezonde ontwikkeling en hechting met je kind.
Lagere stress bij moeder
Wanneer de zorg beter verdeeld is, ervaren moeders minder stress. Dit is gunstig voor zowel moeder als baby. Ook helpt langer verlof en steun van hun partner moeders bij het geven van borstvoeding.
Positieve gezinsdynamiek
Vaders die verlof opnemen, blijven vaak langdurig meer betrokken. Dat bevordert een betere verdeling van zorgtaken in een gezin – waar het nu vaak spaak loopt.
Samen leren
Vaders die thuis zijn, brengen meer tijd door met voeden, troosten, verzorgen, spelen en praten. Dat stimuleert de taal- en hersenontwikkeling bij je kind, én zorgt dat vaders of partners ook leren verzorgen. Zorgen voor een baby maakt zorgzaam.
De situatie in Nederland
In Nederland hebben partners recht op één week betaald geboorteverlof (100% loon) en vijf weken aanvullend verlof binnen 6 maanden na geboorte (70% loon).
Dat betekent dat Nederlandse vaders en partners wettelijk al aanzienlijk meer verlof kunnen opnemen dan de twee weken uit het onderzoek, maar in de praktijk doet niet iedereen dat.
Uit eerdere Nederlandse peilingen blijkt dat ongeveer de helft van de partners (nog) geen aanvullend aanvullend verlof opneemt. Belangrijke redenen zijn financiële zorgen, de werkcultuur, vastgeroeste ideëen over vaders/moeders en verwachtingen én onbekendheid met verlofregelingen.
Dit nieuwe onderzoek bevestigt wat veel ouders al voelen: vroege aanwezigheid en betrokkenheid van vaders is cruciaal voor de ontwikkeling van hun kind, én voor de sfeer in huis. Het onderzoek laat zien dat minimaal twee weken verschil maakt, maar in Nederland kan dus méér.
Tips voor partners en verlof
Ga jij binnenkort met verlof? Deze praktische tips helpen jullie als stel:
- Plan het verlof samen: bespreek vóór de geboorte wanneer en hoe jouw partner verlof kan opnemen.
- Zorg samen voor je kind: van huid-op-huidcontact tot verschonen, voedingen, meedraaien in het dag- en nachtritme, wandelen, (voor)lezen. Partners kunnen net zo goed zorgen als moeders.
- Verdeel de taken: als huishouden en zorgtaken eerlijk verdeeld zijn, houdt iedereen meer energie over.
- Overweeg langer verlof: kijk wat mogelijk is met verlof en je werk.
