Column Marleen: ‘Het schuldgevoel stapelt zich sneller op dan de wekelijkse berg was’

Marleen Staal is freelance working mom van Charlie Astrid (‘24) en Fynn Tyson (‘21) en getrouwd met Tyron. In haar tweewekelijkse column deelt ze haar goudeerlijke mijmeringen over het moederschap. Deze week: allergisch voor momguilt. 

Alles in mij gaat in 100% weerstand als ik het zie. Het is een trigger die me misschien wel het meest raakt. Als ik nietsvermoedend op mijn telefoon scroll en het ineens tegenkom: een post, video of TikTok die onschuldig lijkt, maar waarin een verborgen boodschap zit: moeders een schuldgevoel aanpraten.

De video die mijn aandacht trekt, begint met de tekst: “Huilt jouw kind ook als je hem of haar naar de opvang brengt?” Ik blijf hangen, want ja, Fynn heeft het er wel eens moeilijk mee als ik hem ’s ochtends wegbreng. De toon van de video verandert abrupt als er direct achteraan wordt gezegd: “Het is een teken dat het niet natuurlijk is! Jouw kind hoort NIET op de opvang.”

De video gaat verder over hoe een kind zich moet voelen als het door zijn of haar moeder voor een paar uur wordt achtergelaten, omdat ze moet werken. Dit zou niet horen, want een kind hoort bij de moeder. En dat jij je daar als moeder schuldig over voelt, zou genoeg moeten zeggen dat het NIET ZO HOORT.

Allergisch voor ‘momguilt’

Mijn oren klapperen en mijn handen jeuken om een pittige reactie achter te laten. Toch spreek ik mezelf streng toe en houd ik me in. Ik scroll verder en laat het bezinken. Waarom roept deze video zulke gevoelens bij me op? mee eens? Ik voel me er toch óókk vaak genoeg schuldig over als ik Fynn naar de opvang breng?

Ik denk dat het te maken heeft met mijn allergie voor ‘momguilt’. Dat rottige schuldgevoel dat moeders wordt aangepraat. Of we dat nu zelf doen, of dat onze omgeving daar een handje van heeft. Het schuldgevoel stapelt zich sneller op dan de wekelijkse was, en elke dag dat op onze schouders dragen maakt ons vermoeider dan een week zonder slaap.

Mom guilt: psycholoog Marloes over schuldgevoel als moeder

Vroeger was het beter geregeld voor moeders

In de video wordt verder uitgeweid over hoe ‘dit vroeger ook niet zo ging’. Nee, vroeger was alles anders en vooral ook beter. En daar ben ik het ergens wel mee eens.

Vroeger was misschien alles iets beter geregeld voor moeders. Toen we nog in hutten woonden en die ‘village’ ook daadwerkelijk het fysieke dorp was waar we leefden en je kind meerdere ‘moeders’ had die konden helpen zorgen.

Eeuwen later zijn we van het dorp naar de stad verhuisd, werken we in andere steden dan waar we wonen, zijn de vele zorgende handen verdwenen en zijn we allemaal druk met het hooghouden van onze eigen balletjes. Vroeger gingen de mannen jagen en bleven de vrouwen achter om voor de kinderen en het land te zorgen. Maar ze waren nooit alleen. Iedereen hielp elkaar om de kinderen op te voeden, of het nou je eigen kind was of niet. Je kon op elkaar rekenen.

Column Marleen: ‘Zoals een kind de tijd mag nemen om te groeien, mag jij dat ook als moeder’

Mijn digitale dorp

In 2024 kan ik gelukkig op een ander soort dorp rekenen. Mijn digitale dorp op social media waar ik mag ventileren als ik het moeilijk heb en ik bijval krijg van tientallen (onbekende) moeders, waardoor ik me gezien voel. Mijn dorp aan vriendinnen, die weliswaar door heel Nederland wonen, maar die er binnen vijf minuten staan als ik in nood zit. Het dorp van de kinderopvang, oppasmeisjes en vrienden die willen helpen zodat ik kan werken, een date night kan hebben met mijn man, of zelfs een weekendje weg kan om even te ontladen. Het dorp van mijn (schoon)familie die ik misschien niet elke week zie, maar die me bellen als ik app dat ik het moeilijk heb, bij wie ik aan één woord genoeg heb en die mijn kinderen zonder vragen oppakken om te troosten, een luier verschonen of wat te eten geven omdat ik even druk ben met iets anders.

In het land der moeders zijn we niet gemaakt om het alleen te doen. Alles zelf willen doen, dát is niet natuurlijk. En wat al helemaal niet natuurlijk is, is moeders een extra schuldgevoel aanpraten omdat ze hun kinderen naar een fijne plek brengen om zelf te werken, zodat diezelfde kinderen ’s avonds genoeg te eten hebben, kleding hebben om te dragen en een dak boven hun hoofd hebben. Het hutten-tijdperk hebben we inmiddels achter ons gelaten.

Moedertaboe #3: ‘Ik ben het zó zat om overal verantwoordelijk voor te zijn’

Fotocredits: Dian Dillemma