Slaapcoach Simone over waarom het eerste slaapje van de dag belangrijk is voor je kindje

Slaap is altijd belangrijk, voor zowel jou als moeder als voor je kindje. Maar wist je dat het eerste slaapje van de dag extra belangrijk is voor je zoon of dochter? Slaapcoach Simone Meijer vertelt hoe dat zit, maar laat ook gelijk weten: ‘Dat het eerste slaapje belangrijk is betekent niet dat het kwaad meteen geschied is wanneer het een dag wat moeizamer verloopt.’

Eerste slaapje van de dag

Voor baby’s tussen de 0 – 18 maanden, of voor kindjes die meer dan een keer per dag slapen, is het eerste slaapje van de dag dus erg belangrijk. Maar hoe zit dat precies? Simone legt het als volgt uit: ‘Een goed eerste slaapje zorgt eigenlijk voor een goede start van de dag en dat heeft vooral te maken met cortisol (wakkerhormoon). Iedereen die wakker wordt maakt cortisol aan zodat we kunnen functioneren en hetzelfde gebeurt bij baby’s. Alleen wanneer zij wakker blijven terwijl ze wel moe zijn – en in de ochtend is de slaapdrang het grootst – gaan ze extra cortisol aanmaken wat de slaap negatief beïnvloedt.’

Een beetje extra cortisol aanmaken is – wanneer het niet structureel gebeurt – niet erg, maar zorgt er wel voor dat kindjes minder goed slapen. ‘Want om goed te kunnen slapen heb je juist het tegenovergestelde van cortisol nodig: melatonine (slaaphormoon)’, aldus Simone. ‘De aanmaak van melatonine wordt belemmerd wanneer er nog te veel cortisol in het lichaam zit waardoor slapen moeizamer gaat. Kindjes vallen zo minder makkelijk in slaap en slapen vaak ook wat korter. Gelukkig kan dat makkelijk opgelost worden door je kindje op tijd op bed te leggen.’

Rust en herstel

Wanneer je kindje dus te lang wakker is, maakt het extra cortisol aan en zal een slaapje vanzelfsprekend minder fijn verlopen. ‘En dat is vervelend, al helemaal voor het eerst slaapje van de dag’, vertelt Simone. ‘Want wanneer je kindje tijdens zijn eerste slaapje licht slaapt of te kort – vanwege het verhoogde cortisol-level – staat hij of zij eigenlijk al 2-0 achter. Slaapjes die daarna komen worden namelijk inhaalslaapjes en geen slaapjes die bijdragen aan de rust en herstel. Terwijl een kindje dat juist nodig heeft.’

Daarnaast is het natuurlijk ook zo dat een goed slaapje aan het begin van de dag, er vaak voor zorgt dat de dag fijner verloopt. ‘Je kindje is nou eenmaal wat beter gehumeurd en je zal ook zien dat de slaapjes die daarna plaatsvinden gemakkelijk verlopen’, aldus Simone. ‘Idealiter start je dus niet je dag met een teveel aan cortisol.’

Wakkertijden en slaapcyclus

Het eerste slaapje van de dag is dus belangrijk, maar waar doe je als ouder goed aan? Het is in ieder geval goed om te weten dat ieder kind zijn of haar eigen behoeftes en slaappatroon heeft. ‘Toch zijn er wel een aantal vuistregels die voor ouders fijne houvast zijn’, vertelt Simone. ‘Zo is het goed om te weten dat de slaapcyclus van een jonge baby ongeveer 45 minuten is en van een dreumes van 18 maanden 55 minuten. Het is daarom goed dat in ieder geval het eerste slaapje van de dag zolang duurt.’

Een ander fijn hulpmiddel zijn wakkertijden, ofwel de tijd tussen de verschillende slaapjes door. De maximale wakkertijd verschilt uiteraard per leeftijd en daarnaast is het belangrijk om te weten dat slaapsignalen van een kind leidend zijn. ‘Ik adviseer aan ouders om rekening te houden met de wakkertijd, maar daar niet al te strikt mee om te gaan. Heeft je kindje een wakkertijd van 2 uur, maar merk je dat hij of zij na 1,5 uur moe is? Leg je baby dan alvast in bed, zeker om te voorkomen dat hij of zij extra cortisol gaat aanmaken. Is je kindje na een halfuur alweer moe en gebeurt dat structureel? Dan is het goed om in de gaten te houden hoe dat kan en daarop te anticiperen.’

Nuance

Dat het eerste slaapje van de dag belangrijk is, betekent uiteraard niet dat je als moeder alles op alles moet zetten om het te laten slagen. ‘Net als bij volwassenen, heeft een baby of dreumes ook weleens een dag dat hij of zij wat minder goed slaapt’, vertelt Simone. ‘Ik wil met mijn advies dan ook geen druk leggen op ouders. Sterker nog, ik zeg altijd: slapen is loslaten. Heeft je kindje vandaag moeite met in slaap vallen? Geen paniek. Morgen kan dat weer heel anders zijn.’

Simone is zich bewust dat er ook adviezen zijn die anders klinken dan hetgeen wat zij adviseert: het eerste slaapje van de dag is belangrijk. ‘En dus is het altijd goed om bij jezelf als ouder na te gaan wat voor jou en je kindje het beste werkt’, vertelt ze. ‘Daarnaast is altijd belangrijk om naar je gevoel te luisteren. Wordt een bepaalde methode aangeraden, maar voelt dat helemaal niet goed? Kijk dan naar andere mogelijkheden, want uiteindelijk is doen waar je je goed bij voelt het belangrijkste.’

Meer lezen?
Jouw baby beter laten slapen? Vier tips van een slaapcoach