‘Oud, dik en zwanger’. Dat is hoe Josine Wille (41), moeder van een dochter (4) en in verwachting van de tweede, zichzelf momenteel noemt. ‘En daar is helemaal niks mis mee’, vertelt ze aan How About Mom. We spreken haar over moeder worden op latere leeftijd, zwanger raken als je ‘dik’ bent en haar kijk op lichaams-en voedingsneutraal opvoeden.
Dit artikel is geschreven voordat Josine op 23 november beviel van haar tweede kindje.
Je bent eind oktober uitgerekend. Gefeliciteerd! Hoe voel je je?
‘Pfoe, nou eigenlijk ben ik al mijn hele zwangerschap ziek. Ik heb droge HG, een zwangerschapsziekte waarbij je extreem misselijk bent. Veel vrouwen met HG geven continu over. Ik ben vooral heel misselijk, heb weinig eetlust en moet wel overgeven maar hou alles binnen. Vandaar ‘droge’ HG. Als mensen aan mij vragen hoe ik me voel, zeg ik vaak dat ik een beetje grieperig ben. Zo futloos en niet fit.
Bij de zwangerschap van mijn dochter had ik ook last van droge HG. Toen stopte de klachten na ongeveer 18 weken en voelde ik me vanaf toen heel goed. Tijdens deze zwangerschap heb ik er helaas de hele tijd last van. Gelukkig kan ik denken: ‘Het hoort erbij, zometeen is het voorbij’, maar dat betekent niet dat het een pretje is.’
Je zwangerschap is dus geen pretje. Kijk je uit naar de bevalling?
‘Dat vind ik heel dubbel. Enerzijds kijk ik ernaar uit, omdat ik weet dat ik me beter ga voelen. Anderzijds ga ik het kindje in m’n buik ook heel erg missen. Dat ervaarde ik na de geboorte van mijn dochter namelijk ook. Wat het nu anders maakt is dat ik om eerlijk te zijn niet echt met een goed gevoel naar deze zwangerschap kijk. Ik voel me toch alleen maar beroerd.
Toch merk ik ook aan mezelf dat ik wat angstig ben over de periode na de bevalling. Ik kijk er zo naar uit om me weer goed te voelen, maar voel ik dat dan wel? Er zijn van die dagen dat die angsten dan door m’n hoofd flitsen. Dat ik bang ben dat ik na de bevalling zo uitgeput ben, dat ik nog niet kan genieten. Maar ik weet dat ik moet vertrouwen op m’n eigen kracht.’
Hoe vind je het dat je straks moeder bent van twee?
‘Ontzettend leuk natuurlijk. Niet alleen voor mezelf, maar ook voor m’n dochter. Mijn man en ik hadden het er weleens met haar over of ze het leuk zou vinden om een broertje of zusje te krijgen. Toen we het haar vertelde, schoot ze gelijk vol. Dat was zo’n bijzonder moment.
Nog meer bijzonder was dat zij eigenlijk al wist dat ik zwanger was, voordat ik het wist. Op een ochtend werden zowel m’n dochter als man wakker met de boodschap dat ze hadden gedroomd dat ik zwanger was. Toen dacht ik: ‘Hé, hoe kan dat nou?’ Maar ergens was ik ook nieuwsgierig of ze gelijk zouden hebben. En ja hoor, diezelfde dag had ik een positieve zwangerschapstest in m’n hand.’
Op je blog schrijf je veel over ‘dik zijn’ en ‘oud zijn’, naast ‘zwanger zijn’. Waarom doe je dat?
‘Ja, dat klopt. Dat doe ik omdat ik het belangrijk vind om het stigma op oud(er) kinderen krijgen, dik kinderen krijgen maar ook gewoon dik zijn, wil doorbreken. In onze maatschappij heerst het beeld dat dik zijn per definitie slecht en negatief is. Op latere leeftijd kinderen krijgen ook. Dat vind ik jammer, omdat ik dat zelf helemaal niet zo zie. Zelf ben ik 41 en zwanger van de tweede. Ook ben ik dik, maar ben ik daardoor minder waard? Ha, zeker niet.
Ik betrap mezelf ook weleens op gedachten die de maatschappij vooral heeft. Toen ik bijvoorbeeld in verwachting raakte van de tweede, schoot de gedachte door mijn hoofd: ‘Kan ik dit wel? Ben ik wel goed genoeg om een kindje te dragen?’ Inmiddels weet ik: als je lichaam het kindje negen maanden lang bij je houdt, ben je wel degelijk in staat om het te dragen. Als het toch mis gaat dan komt dat niet door mijn kledingmaat.’
Josine schrijft regelmatig artikelen voor haar blog theBiggerblog over het moederschap en een kinderwens.
Als dikke vrouw krijg je veel te maken met diverse vormen van discriminatie. Hoe ga je daar mee om?
‘Nou, dat is natuurlijk niet leuk. Zelf heb ik het geluk gehad dat ik beide keren heel snel zwanger raakte, waardoor ik niet zo’n last heb gehad van medische discriminatie. Maar toch zet ik me bij elk gesprek in het ziekenhuis schrap. Omdat ik weet dat ik een opmerking kan krijgen over mijn gewicht vanwege vooroordelen en niet zo zeer op basis van feiten. Dat betekent dat ik vaak het gevoel heb dat ik me moet verdedigen voor wie ik ben, ondanks goede bloedwaarden en een goede bloedruk. Dat is naar, want ik ben goed zoals ik ben.
Van veel dikke vrouwen hoor ik dat ze wel degelijk last hebben van medische discriminatie. Zowel zwanger als niet-zwanger. Dat ze te horen krijgen dat ze moeten afvallen om zwanger te mogen worden met hulp van het ziekenhuis. Of erger nog, lijnen tijdens de zwangerschap. Ouderwets gewogen worden, wat niets zegt tijdens het verloop van een zwangerschap. Met als verdrietige toppunt opmerkingen dat ze een miskraam hebben gekregen door hun gewicht. Dat doet me pijn om te horen, want iedere vrouw heeft haar eigen verhaal. Dat gezegd hebbende zijn er gelukkig steeds meer verloskundigen en artsen die verder kijken dan de weegschaal.’
Je dochter en zometeen ook je andere kindje voed je lichaams-en voedingsneutraal op. Wat houdt dat in?
‘Laat ik vooropstellen dat ik daar zelf nog heel erg zoekende in ben hoor. Ik lees er online veel over, maar ik ben er echt nog geen expert in. Kinderen hoeven niet te weten wat ingrediënten met ons lichaam doen, ze moeten leren luisteren naar hun lichaam. Kinderen zijn van nature intuïtieve eters, kijk maar naar een pasgeboren baby.
Wat ik er in ieder geval onder versta is dat ik geen oordeel hang aan dun of dik zijn, beiden zijn oké. Dat betekent dat ik nooit tegen m’n kinderen zal zeggen: ‘Nee, suikers zijn slecht voor je. Daar word je dik van’. Want zo leert ze dat dik zijn een negatieve associatie heeft. Nee, ik zeg tegen haar: ‘Ik snap dat je zin hebt in snoep, maar ons lichaam heeft energie nodig en dat krijgen we van een boterham.’ Zo leert ze wel wat het met haar lichaam doet, maar blijft ze ook luisteren naar wat haar lichaam nodig heeft. Lukt het altijd? Nee, zeker niet!
Lichaamsneutraal opvoeden houdt in dat ik focus op wat ons lichaam voor ons doet, in plaats van hoe het er uit ziet. Hetzelfde geldt voor het neutraal zijn over ‘dik’ en ‘dun’. Ik noem mijzelf steevast ‘dik’. Dat ben ik ook, maar dat zie ik niet als iets negatief. Het is een omschrijving van mijn lichaam, net zoals we sommigen beschrijven als ‘dun’. Het is aan ons als ouder om onze kinderen mee te geven dat er geen negatieve lading zit aan hoe iemands lichaam eruitziet, dik of dun. In onze maatschappij is het genormaliseerd om commentaar te hebben op hoe anderen eruitzien. Hopelijk verandert dat.’
Wat wil je jouw kind(eren) meegeven?
‘Dat het het allerbelangrijkste is dat ze zich goed voelen in hun lichaam. Ik ben dik, maar voel me goed en gezond. Dat vind ik veel belangrijker dan hoe ik eruitzie. Een kledingmaat zegt niks over mij. Ik hoop dan ook dat m’n kinderen later niet dingen gaan doen of laten omdat de norm in onze maatschappij dat nou eenmaal voorschrijft. Dat ze hun lichaam accepteren zoals het is, maar ook dat van anderen, zonder oordeel. En daar hoort uiteraard gezond eten, veel water drinken en voldoende bewegen bij. Je lichaam gezond houden omdat je ervan houdt, niet omdat het ‘hoort’.’
In het begin van het gesprek gaf je aan dat je heel graag aan andere vrouwen zou willen meegeven dat ze zwangerschapsfoto’s moeten maken. Waarom is dat?
‘Je lichaam verandert natuurlijk tijdens je zwangerschap en dat is zoiets magisch. Dat moet je vastleggen, of je nou dik of dun bent. Veel vrouwen, vooral dikke vrouwen, vinden zichzelf niet mooi genoeg als ze groeien. Dikker worden heeft nou eenmaal een negatieve lading, zoals ik net al zei. Maar er groeit een mensje in je lichaam. Jouw lichaam verricht een wonder.
Ik hoor van andere vrouwen dat ze spijt hebben dat ze geen foto’s hebben gemaakt van hun zwangere lijf om diezelfde redenen. Dus alsjeblieft: verstop je niet en wees trots op dat je lichaam een kindje draagt. Maak die foto’s, of je nu een shoot boekt of zelf thuis foto’s maakt, je zult er geen spijt van krijgen.
Dat is sowieso een boodschap die ik heel belangrijk vind: dat je lief mag zijn voor je lichaam. Eet gezond, beweeg voldoende en verzorg je lichaam. Niet omdat je slanker of strakker moet worden, maar omdat je je lichaam respecteert. Je hoeft niet te houden van je lichaam om het te verzorgen.’
Fotografie door Lizette Tork
Meer lezen?
Momtalk: Susanne
Momtalk: Iris
Momtalk: Manon