huilbaby
05/12/2022

Kinderarts Karola: ‘Huilbaby? In 95% van de gevallen is er geen medische oorzaak’

Een huilbaby heeft veel impact op moeders en vaders. Kinderarts in opleiding Karola de Graaf doet onderzoek naar huilbaby’s. Ze hoopt te ontdekken hoe nieuwe ouders het beste geholpen kunnen worden, wat de oorzaak van een huilbaby is en hoe de samenwerking met huisartsen en consultatiebureaus kan verbeteren. ‘Moeders en vaders voelen zich machteloos’.

Karola de Graaf is kinderarts in opleiding bij het Wilhelmina Kinderziekenhuis en arts-onderzoeker bij het St. Antonius Ziekenhuis. Hier doet ze onderzoek naar huilbaby’s. We stellen haar een aantal vragen over een onderwerp waar veel op gegoogeld wordt: huilbaby en de oorzaak van het huilen bij baby’s.

Wat is een huilbaby?

Vroeger werd de ‘regel van drie’ gebruikt om te bepalen of ouders een huilbaby hadden. De definitie van een huilbaby was: als een baby ten minste drie uur per dag, ten minste drie dagen per week en ten minste drie aaneengesloten weken huilde, is er sprake van een huilbaby. Die definitie geldt nu niet meer, zegt Karola. ‘We spreken in het ziekenhuis, bij de huisarts en bij het consultatiebureau van een huilbaby als de ouders vinden dat de baby veel huilt. Dat verschilt dus per situatie en per ouder.’

‘Er is geen bepaald aantal uren dat een baby moet huilen voordat we van een huilbaby spreken. Een baby huilt overmatig wanneer de ouders ervaren dat de baby veel huilt.’

Wat is de oorzaak van een huilbaby? Waarom huilen baby’s?

Baby’s kunnen huilen als ze honger hebben, een vieze luier hebben, pijn hebben of zich niet lekker voelen, gestrest of moe zijn en slaap nodig hebben, maar ook zonder aanwijsbare reden, legt Karola uit. ‘Baby’s hebben nog geen andere manier om te communiceren, zoals praten.’

Huilen hoort erbij, zegt Karola, maar fijn is het niet. ‘Vanaf de geboorte tot de leeftijd van 6 tot 8 weken gaan baby’s steeds meer huilen. Op een leeftijd van 6 tot 8 weken huilen baby’s gemiddeld 2 tot 2,5 uur per dag. Dat kan als heel veel voelen voor nieuwe ouders, die vaak al weinig energie en slapeloze nachten hebben. Na die piek bij 6 tot 8 weken neemt het aantal uren dat baby’s per dag huilen weer af. Rond de 3 maanden is de huiltijd weer gemiddeld 1 tot 1,5 uur per dag.’

Karola de Graaf St. Antonius ziekenhuis

‘Oorzaak van het huilen in 95% niet medisch’

Bij de meeste baby’s die (veel) huilen, is er vaak geen medische oorzaak voor het huilen, legt Karola uit. ‘Uit onderzoek blijkt dat 95% van de baby’s die veel of overmatig huilen, gezond zijn.’

Waarom huilen ze dan toch zo veel, volgens ouders? Karola: ‘Voor veel nieuwe ouders is het enorm wennen, een pasgeboren baby die steeds meer gaat huilen. Dat is normaal huilgedrag, maar dat weten veel ouders niet.’

Een verklaring voor het vele huilen is het nog onrijpe zenuwstelsel van een pasgeboren baby dat de eerste twee maanden vooral reflexmatig is, legt de kinderarts uit. ‘Het verwerken van verschillende prikkels zoals licht, geluiden en beweging uit zich vaak in huilen. Zo is het advies van rust-reinheid-regelmaat ontstaan, om met structuur in de dag en afwezigheid van onverwachte uitstapjes de prikkels bij een pasgeboren baby te verminderen.’

In de eerste maanden hebben baby’s vaak één van de ouders nodig om het huilen te doorbreken en de troostreflex in gang te zetten. ‘Door onderzoek weten we inmiddels dat ouders van huilbaby’s toegenomen stress, angst en depressieve klachten ervaren. Zo kan een negatieve vicieuze cirkel ontstaan waarbij de baby meer kan gaan huilen, de ouder geen rust meer kan vinden en de vermoeidheid toeneemt. En daardoor kan het steeds lastiger worden om te reageren op de behoeftes van je baby, waardoor het huilen weer verder toe kan nemen.’

Wat kunnen ouders doen als ze een huilbaby hebben?

Herken je deze situatie? Wees gerust: je bent niet alleen, bevestigt Karola. Wat kan helpen? ‘Praat erover en vraag om hulp van familie, buren, vrienden, collega’s of andere mensen om je heen. Zelfs enkele uurtjes oppassen of het overnemen van een huishoudelijke taak kunnen ervoor zorgen dat je als ouder even kunt slapen, waarna je beter aan de behoeften van je baby kunt voldoen.’

Als je merkt dat je boos of verdrietig wordt van het huilen en de wanhoop nabij bent, dan is het belangrijk om je baby weg te leggen om schudden van je baby te voorkomen. ‘Ga pas als je weer rustig bent terug naar je baby. Soms heb je daarvoor een time-out of afstand nodig als ouder.’

Naast sociale steun kun je ook bij het consultatiebureau of je huisarts terecht met vragen over het huilen. Zij kunnen je baby nakijken en bij een goede groei en ontwikkeling hopelijk vertellen dat er niets mis is met je baby. Zij kunnen je ook troostadviezen geven en met je meedenken over oplossingen als het allemaal teveel wordt thuis.

Meer onderzoek naar huilbaby’s

‘Als we ouders eerder kunnen helpen en goed kunnen begeleiden vanuit de huisarts en het consultatiebureau is een bezoek aan het ziekenhuis hopelijk niet of minder nodig’, zegt Karola. In de regio Utrecht heeft haar onderzoek al geleid tot een nieuwe samenwerking waarbij de zorg door de huisarts, jeugdgezondheidszorg en kinderarts beter op elkaar wordt afgestemd om ouders thuis de ondersteuning te kunnen bieden die nodig is.

Om meer inzicht te krijgen in de mentale gezondheid van ouders van kinderen jonger dan 1 jaar oud willen we je hulp vragen. Wil jij meedoen aan het onderzoek van Karola? Jouw mening is belangrijk en helpt het onderzoek. Dit kun je doen door deze online vragenlijst in te vullen (met de code: 9DDJ8EWP8). Mocht je eerst nog meer informatie willen lezen over het onderzoek dan kun je dit vinden in de informatiebrief. 

Meer lezen?

Heb ik een huilbaby?

Wat is normaal huilgedrag bij baby’s?

De ‘uit’-knop bij een huilende baby: de 5S-methode

Gratis een wekelijkse update?

How About Mom nieuwsbrief: korting, tips en de beste gelezen verhalen