Ask Tilda: ‘Ik voel me constant overprikkeld als moeder’

In de rubriek Ask Tilda geeft postpartumtherapeut Tilda Klumpenaar antwoord op jullie vragen en zorgen over het (aanstaande) moederschap. Deze week: ‘Is het ongezond om je constant overprikkeld te voelen als moeder?’

Overprikkeld als moeder is een onderbelicht onderwerp in het moederschap. Toch zie ik heel veel mama’s in mijn praktijk die hier last van hebben. Deze moeders komen bij mij met klachten als: ik ben zo snel overwhelmed, vermoeid of ik kan amper harde geluiden verdragen. Veel van deze moeders zijn hoogsensitief. Of dit ook voor jou geldt, kan ik uit je vraag niet helemaal opmaken. Dus ik ga je vraag iets breder beantwoorden.

Overprikkeld als moeder

Als je een hoog sensitief persoon (HSP) bent, dan verwerk je gebeurtenissen, informatie en prikkels anders dan de gemiddelde persoon. Bij mensen met hoogsensitiviteit zijn er meerdere hersengebieden tegelijk actief. Meestal filtert je brein alle informatie die er tegelijk binnenkomt. Bij hoog sensitieve personen werkt deze filter minder goed. Dan komen er heel veel indrukken en prikkels tegelijk bij jou als HSP moeder binnen. Je hebt als snel overprikkelde mama een gevoeliger zenuwstelsel dan een andere moeder. Hierdoor voel je je vaak oververmoeid of overprikkeld.

Je zult misschien merken dat je snel de neiging hebt om jezelf terug te trekken, dingen te vermijden of jezelf af te schermen. Hoog sensitiviteit wordt door jou als mama vaak niet herkent, sterker nog: veel moeders hebben het idee dat ze zich aanstellen of voelen zich niet begrepen door de buitenwereld. Andere moeders kunnen hun gezin, werk en huishouden toch ook gewoon aan?! Als jij niet weet dat je hoog sensitief bent en dat gevoel van overprikkeling daardoor komt, kan dit je enorm in de weg zitten. Je weet dan namelijk vaal ook niet goed hoe je ermee om moet gaan. Dat kan weer zorgen voor frustratie of verdriet.

Hoog sensitief

Hoe hoog sensitiviteit zich bij jou uit, verschilt van persoon tot persoon. De meest bekende kenmerken van een HSP zijn:

• Overgevoeligheid voor licht, geluid, geur en beweging
• Een groot inlevingsvermogen
• Vermoeidheid
• Veel piekeren of zorgen maken
• Vermijdingsdrang

Met hoogsensitiviteit wordt je geboren, dus de meeste moeders die in mijn praktijk komen, kampen hier al hun hele leven mee. Soms kan het moeder worden ervoor zorgen dat er weer andere uitdagingen bij komen kijken. De hoeveelheid zintuigelijke prikkels die je moet verwerken als je (net) een of meerdere kindjes hebt gekregen is enorm. Voor alle moeders geldt dat het niet gek is dat je je hierdoor overprikkeld kunt voelen, maar voor hoogsensitieve moeders is dit nog extremer door de manier hoe hun brein prikkels verwerkt. Hooggevoelige moeders kunnen daardoor het gevoel hebben dat ze het moederschap niet aan kunnen.

Mocht het zijn dat jij je herkent in dit verhaal, dan wil ik heel graag benadrukken dat je hoogsensitiviteit vooral niet als iets negatiefs hoeft te zijn. Ik weet dat dit vaak wordt aangepraat door de omgeving of dat dit beeld stamt door ervaringen uit de jeugd van hoogsensitieve personen. Dat is zo zonde, want er zitten zoveel positieve kanten aan! Denk bijvoorbeeld aan kwaliteit als hard werken, creativiteit, een groot empatisch vermogen en snel inzicht hebben. Als het jou lukt om met jouw hoog sensitiviteit om te gaan, kun je juist zorgen dat het voor jou kan werken, ook in het moederschap. Bewust worden van het feit dat je HSP bent, is stap één.

Hoogsensitiviteit is iets waar je mee om kan leren gaan en wat je juist mooie dingen kan brengen. Je hoeft je dus niet steeds zo overprikkeld te voelen als moeder, maar probeer te kijken hoe je HSP in kunt zetten als jouw persoonlijke superkracht.

Meer lezen?
Geen behoefte meer aan intimiteit na bevalling: dit betekent ‘touched out’
Momtalk: Kim
Momtalk: Milou