Over vreemdgaande mannen en verwaarlozing

Met een steeds grotere verbazing las ik gisteren een artikel over de soap rond zanger Waylon en zijn vriendin Bibi Breijman. Bibi, die vier weken geleden van hun tweede kindje beviel, kreeg te maken met een vriend die vreemdgaat. Vreemdgaan tijdens zwangerschap, dat kan psycholoog Jeffrey Wijnberg best verklaren: ’Hij voelt zich verwaarloosd’. Euhm, wat?

Het artikel probeert het gedrag van Waylon – volgens geruchten is de zanger meerdere keren vreemd gegaan tijdens Bibi’s zwangerschap – te verklaren. Daarvoor wordt een psycholoog geïnterviewd, Jeffrey Wijnberg. Misschien heeft het er mee te maken dat Jeffrey een witte (of grijze) man is van middelbare leeftijd en niet zo veel raakvlakken meer heeft de belevingswereld van jonge moeders, maar MAN… we vielen op het How About Mom hoofdkwartier van verbazing uit onze stoelen bij het lezen van dit stuk.

Niet zijn schuld

Probleem 1: Jeffrey legt de schuld van het vreemdgaan tijdens de zwangerschap – toch behoorlijk problematisch gedrag volgens de meeste monogame stellen – volkomen buiten de man. Waarom mannen vreemdgaan tijdens een zwangerschap of na de bevalling heeft te maken met verwaarlozing, legt psycholoog Jeffrey Wijnberg uit: “De essentie van vreemdgaan tijdens de zwangerschap is dat de man zich verwaarloosd voelt, omdat hij in één klap op de tweede plaats komt.”

Maar, zo waarschuwt hij, ‘de opstelling van de moeder moet echter ook niet onderschat worden’. Want wat doen aanstaande moeders? Die zijn soms met hun aandacht volledig op de zwangerschap en de geboorte van het kind gericht. Beste Jeffrey, heb je enig idee hoe zwaar een zwangerschap kan zijn? Hoe ongelofelijk vermoeid je kunt zijn in het eerste trimester, hoe sombere gedachten afwisselen met euforie, hoe je druk kunt maken om dat prille leven in je buik? Vind je het vreemd dat zwangere vrouwen daarmee wat minder aandacht voor hun partner kunnen hebben?

Ingeschakeld voor klusjes

Nog een parel in het artikel: ‘de man wordt ook te pas en te onpas ingeschakeld voor klusjes die er voorheen niet waren’. Dat zit namelijk zo: “Alles wat de vrouw voor de zwangerschap deed kan ze nu misschien even niet. Dit komt op de schouders van de man terecht. Bijvoorbeeld de agenda regelen voor het bezoek en boodschappen halen. En na de bevalling luiers verschonen en flesjes maken. De vrouw verlangt vaak van de man dat hij haar hierin ondersteunt.” Flesje geven? Boodschappen doen? Zorgen dat er genoeg luiers zijn? Wat een hoop klusjes, je zou er bijna een trauma van krijgen als nieuwe vader.

Jeffrey, het is 2022. Begrijp je dat deze ‘klusjes’ – boodschappen doen, koken, luiers verschonen, flessen maken – onderdeel zijn van een huishouden en de zorg voor een baby? Een baby die jullie als partners samen gemaakt hebben? Met alle zorgtaken die daarbij komen kijken, en waar de vader een net zo belangrijke rol als de moeder inneemt?

Lang verhaal kort: zwangere vrouwen zijn niet meer rationeel. De vrouw geeft de baby meer aandacht. De vrouw geeft de man meer klusjes. Vind je het gek dat hij even zijn pik ergens anders in moet steken? Nee, aldus psycholoog Jeffrey Wijnberg.

Trauma

Wat ik ook problematisch vind in het stuk van Wijnberg, is het woord ‘traumatisch’ dat hij te pas en te onpas gebruikt. Natuurlijk snap ik dat het voor mannen heel lastig kan zijn om om te gaan met veranderende relatie met je zwangere vrouw of vriendin. En kan ik er ook echt inkomen dat mannen zich soms vergeten voelen, of het gevoel hebben op de tweede plek komen. De oplossing? Daar samen over praten.

Wat niet helpt is dit als traumatisch te bestempelen. Wanneer we wel ‘traumatisch’ gebruiken? Bijvoorbeeld wanneer vrouwen een nare bevalervaring meemaken, en die herinnering nog maanden of soms zelfs jaren met zich meedragen. Zo’n 10 tot 20 procent van alle Nederlandse vrouwen ervaart haar bevalling als traumatisch. Daar is sprake van een trauma. Niet bij aanstaande vaders die besluiten vreemd te gaan.

Waarom gaan we vreemd?

Wat ik ook nog mis in het artikel, is de achtergrond van vreemdgaan. Psycholoog Jeffrey Wijnberg doet het voorkomen alsof het vreemdgaan een logisch gevolg is van de veranderende omstandigheden, een zwangere vrouw.

Een enorme aanrader zijn de boek van Esther Perel, Belgische psychotherapeut en auteur. Door haar boek Liefde in verhouding: Een nieuw perspectief op trouw en ontrouw te lezen besefte ik me: een affaire hebben of vreemdgaan betekent niet altijd dat er iets ontbreekt in de relatie. Het betekent dat er iets in ons ontbreekt. We missen een deel van onszelf, we zijn iets kwijtgeraakt dat we door het vreemdgaan weer terug hopen te vinden.

Esther Perel verwoordt het als volgt: “We zijn niet zozeer op zoek naar een andere minnaar, maar naar een andere versie van onszelf.”

Dus, Waylon, misschien kan Jeffrey je helpen om naar die versie van jezelf op zoek te gaan en je shit te fixen. Ik durf te wedden dat je daar ook een betere vader van wordt.