Merk je gespannen volle borsten op dag 3 of dag 4 na de bevalling? Dit heet stuwing en is een teken dat de melkproductie op gang. Stuwing kan gepaard gaan met pijn, ongemak en emoties. Lactatiekundige Céline Moly vertelt hoe je over stuwing en wat je kunt doen bij pijnlijke borsten.
How About Mom
Met ons team van 50 experts geven we jou betrouwbare informatie en advies in deze bijzondere fase van je leven.
Wat is stuwing?
Stuwing is het gevoel van volle borsten als de melkproductie op gang komt. Tussen de tweede en de zesde dag na de bevalling lijken je borsten op springen te staan. Ze zijn vol en staan op spanning. We noemen dit ‘stuwing’.
Symptomen van stuwing
Er gebeurt door de stuwing van alles in je borsten. Dit kun je merken:
- Je borsten kunnen warm of bobbelig aanvoelen
- Tepels kunnen hard en plat worden
- Je voelt kloppingen of zwellingen in je borsten
- Huid van je borsten is glanzend en uitgerekt
- Je kunt verhoging krijgen
Â
Normale stuwing
Hoewel het een ongemakkelijke en soms pijnlijke ervaring is, is het wel een normaal en natuurlijk proces. Meestal verdwijnt de stuwing binnen 12 tot 48 uur.
De beste behandeling bij stuwing: je baby zo vaak en zo veel mogelijk laten drinken. Voed op verzoek, het liefst tussen de 8 en 12 keer per 24 uur.
Tips bij pijnlijke stuwing
Wat kun je doen bij pijnlijke stuwing?
Warmte
Warmte ontspant en zorgt ervoor dat de melkklieren opengaan in de borst en dat de melk goed doorstroomt. Daardoor kan ook het vocht uit je borsten verdwijnen waardoor ze weer soepel worden. Een warme douche of warme doek op je borsten voordat je gaat voeden werkt goed.
Koude kompressen na een voeding
Na een voeding of tussen de voedingen door kunnen koude kompressen ook verlichting geven. Een geldpad uit de vriezer of een zak diepvriesgroenten in een theedoek: het kan helpen de pijn te verlichten.
Koude koolbladeren
Nog een tip: ook witte koolbladeren kunnen verlichting geven bij pijnlijke en gespannen borsten. Leg de schone koolbladeren eerst in de koelkast en vervolgens in je bh of op je borsten. Volgens veel moeders helpen ze om de zwelling en pijn te verminderen, en zorgen ze voor verkoeling en verlichting.
Pijnstiller
Je kunt een paracetamol nemen als je pijn hebt door stuwing.
Probeer vrschillende houdingen om te voeden
Wissel verschillende borstvoedingshoudingen af: soms kan de houding waarin je voedt invloed hebben.
Huid-op-huid contact
Houd je baby overdag en als je ‘s nachts wakker bent zo lang mogelijk vast tegen je borst met huid-op-huidcontact. Hoe eerder en hoe beter de baby drinkt, hoe minder last je hebt van stuwing. Het zien, ruiken en voelen van je baby stimuleert de hormonen en helpt om de melkproductie op gang te brengen. Huid-op-huid contact met je kindje is heel belangrijk: zo ontstaat er een natuurlijk systeem van vraag en aanbod.
Masseren
Ook kun je je borsten masseren, zodat het klierweefsel en de tepel minder gespannen worden en de baby makkelijker kan aanhappen. Masseer je borsten om de druk te verlichten.
Probeer er een gewoonte van te maken om na iedere voeding je borsten te controleren op soepelheid. Doe een korte check met je handen om ervoor te zorgen dat er geen harde plekken achter blijven. Masseer ze zonodig zachtjes zodat er geen verstopping ontstaat. Voed op verzoek in combinatie met massages van de borsten en je zult zien dat de stuwing hopelijk van korte duur zal zijn.
Wel of niet extra kolven bij stuwing?
Kort (met de hand) kolven kan helpen als je borsten zó gespannen staan dat de baby minder grip heeft op de tepels. Door kort te kolven is je borst minder gespannen en kan je baby beter aanhappen.
Je hoeft bij stuwing niet nog eens te kolven na het voeden of extra te kolven tussen voedingen door.
Oorzaken van stuwing
Vaak ontstaat stuwing op dag 3 of 4 van de kraamweek, als je borsten veel grotere hoeveelheden melk beginnen aan te maken. De zwelling van de borsten wordt niet alleen veroorzaakt door grotere hoeveelheid melk, maar ook door een betere doorbloeding en door lymfevocht in het borstweefsel.
Je borst of borsten voelen vol en gespannen. Door de stimulans van de baby en het aanleggen wordt de melkproductie gestimuleerd waardoor je borsten nóg groter en gevoeliger worden. Soms weet je niet meer hoe je moet liggen of zitten vanwege die gevoelige en gespannen borsten.
Je hoeft geen stuwing te hebben om borstvoeding te geven: sommige moeders hebben er nauwelijks last van.
Je kunt ook last krijgen van stuwing als je stopt met borstvoeding geven of afbouwt, of als je baby minder eet (bijvoorbeeld door ziekte).
Stuwing bij flesvoeding
Ook als je besloten hebt om geen borstvoeding te geven, kun je stuwing hebben. Stuwing is een natuurlijk proces: na je zwangerschap maakt je lichaam hormonen aan die zorgen dat de melkproductie op gang komt.
In onze cursus Flesvoeding legt lactatiekundige Céline uit wat er in jouw lichaam gebeurt tijdens de zwangerschap. Wat kun je doen om de melkproductie te verminderen of te voorkomen? Wat is stuwing, en hoe kun je dit voorkomen?
Wanneer moet je bellen bij stuwing?
Laat de eerste keren dat je gaat voeden iemand met je meekijken. De kraamzorg, een lactatiekundige of een borstvoedingscoach in het ziekenhuis. Het is van groot belang dat je baby goed aanhapt zodat je pijnloos kunt voeden.
Veel last van stuwing? Vraag advies aan je verloskundige, je kraamverzorgende, het consultatie-bureau of je huisarts. Of aan iemand die veel weet over hoe je het beste borstvoeding geeft zoals een lactatiekundige.
Bel je huisarts als je je ziek voelt of koorts hebt in combinatie met stuwing. Je hebt dan misschien een borstontsteking.
Je borsten zijn hard aan het werk
Wees lief voor jezelf en doe het rustig aan als je last hebt van stuwing. Je lichaam is in deze fase hard aan het werk, dus koester en kalmeer het zoveel als je kan.
How About Mom: een 'onmisbare app voor aanstaande moeders' 📲
