Bij een ruggenprik krijg je een pijnstiller in je rug via een slangetje. Door de pijnstiller voel je de pijn van de weeën niet of bijna niet meer. Van alle medicijnen en middelen helpt een ruggenprik het beste. Naast voordelen zijn er ook nadelen van een ruggenprik, dus het is goed om hier meer over te weten. Een ruggenprik krijg je in het ziekenhuis of het geboortecentrum.
How About Mom
Met ons team van 50 experts geven we jou betrouwbare informatie en advies in deze bijzondere fase van je leven.
Wat is een ruggenprik?
Een ruggenprik krijg je in het ziekenhuis. Bij een ruggenprik krijg je een pijnstiller in je rug via een slangetje. Door de pijnstiller voel je de pijn van de weeën niet of bijna niet meer. Van alle medicijnen en middelen helpt een ruggenprik het beste in de pijn (bijna) volledig wegnemen.
Hoe werkt een ruggenprik?
Bij een ruggenprik, ook wel een epiduraal genoemd, brengt de arts die de ruggenprik zet (de anesthesioloog) met een naald een slangetje in je onderrug. De pijnstiller komt via het slangetje in de ruimte rondom je ruggenmerg. In je ruggenmerg zitten zenuwen waarmee je pijn voelt in je baarmoeder en bekkenbodem. Als deze zenuwen worden verdoofd, voel je de pijn van de weeën niet of bijna niet meer.
In de ruimte tussen je wervels zitten ook zenuwen die de spieren in je onderlichaam sturen. Bij een ruggenprik heb je soms een tijdje minder spierkracht in je onderlichaam. Je kunt je benen meestal wel nog gewoon bewegen.
Wanneer kan je een ruggenprik krijgen?
Een bevalling bestaat uit verschillende fasen: de fase van ontsluiting, de latente fase en de actieve fase. Op welk moment in je bevalling kun je een ruggenprik? Vanaf het moment dat je actieve weeën hebt en de bevalling dus gaat doorzetten, kun je om een ruggenprik vragen.
Er is geen bepaald aantal centimeters waarop er pas een ruggenprik kan worden gegeven. Ook als je 2 of 3 centimeter ontsluiting hebt kun je in principe een ruggenprik vragen. In veel ziekenhuizen wordt geen limiet aan het aantal centimeters ontsluiting gegeven.
Wat zijn voordelen en nadelen van een ruggenprik?
Het is belangrijk om je goed voor te bereiden en je te verdiepen in de mogelijkheden voor pijnstilling. Als je in het ziekenhuis bent en een pijnarts (anesthesioloog) komt een ruggenprik zetten, is er vaak minder tijd en ruimte voor informatie over de voor- en nadelen van een ruggenprik. Het helpt daarom om vooraf te lezen wat een ruggenprik is.De voordelen van een ruggenprik
- Van alle medicijnen helpt een ruggenprik het beste bij pijn tijdens de bevalling.
- De meeste medicijnen komen via de moederkoek (placenta) ook bij je baby. Alleen bij een ruggenprik komen de medicijnen niet bij je baby.
- Je wordt niet suf van de ruggenprik.
- Je kunt het gebruiken voor een lange periode.
- Als er een keizersnede nodig is, kun je makkelijk extra verdoving krijgen.
De nadelen van een ruggenprik
De nadelen van een ruggenprik zijn dat er bewaking nodig is: je wordt nadat de ruggenprik is gezet gemonitord in het ziekenhuis. Soms moet er medicatie gegeven worden om een dalende bloeddruk tegen te gaan. Doordat de ruggenprik de pijn blokkeert, kun je niet altijd meer goed uitplassen je zolang de epiduraal werkt. Ook kan de geboorte van de baby iets langer duren: Het persen duurt gemiddeld 15 minuten langer dan bij een bevalling zonder ruggenprik. De bijwerkingen en nadelen van een ruggenprik op een rij:- Het kan even duren voordat de prik gezet is en helpt (zie hieronder)
- Een ruggenprik kan soms niet meer krijgen als je al veel ontsluiting hebt
- Je wordt gemonitord: je zit vast aan apparaten en kunt meestal niet rondlopen
- Met een ruggenprik kun je niet in bad of onder de douche
- Er is kans op koorts, waardoor je soms medicijnen nodig hebt (antibiotica)
- Er is kans op een lage bloeddruk
- Er is kans op jeuk
- Het persen duurt meestal iets langer
- Een ruggenprik geeft its meer kans op bevalling met vacuümpomp
- Een ruggenprik geeft een kleine kans op heftige hoofdpijn
Er zijn ook nog een aantal bijwerkingen die bijna nooit voorkomen, maar wel ernstig kunnen zijn. De verloskundige, gynaecoloog of het medisch personeel bespreekt de voor- en nadelen met je.
Hoe lang duurt het voordat de ruggenprik gezet is?
Als je ruggenprik wilt, is het belangrijk om te beseffen dat je vaak niet binnen 10 minuten een epiduraal krijgt. De gynaecoloog en verloskundigen checken eerst jouw gezondheid en maken een hartfilmpje van de baby (CTG). Dat monitoren duurt 30 minuten. Het aanbrengen van de ruggenprik duurt zo’n 15 minuten.
Ook kan het zijn dat een pijnarts (anesthesioloog) die de ruggenprik zet, op dat moment andere patiënten in het ziekenhuis aan het behandelen is. Ook dan kan het even duren totdat je een ruggenprik kunt krijgen. De afspraak tussen gynaecologen en verloskundigen is dat iedere vrouw op verzoek een epiduraal moet kunnen krijgen, 24/7. Maar door omstandigheden kan dat verzoek voor een ruggenprik niet altijd meteen gehonoreerd worden.
Als je dat niet weet of verwacht, kun je teleurgesteld. Als je weet dat dit de stappen zijn die genomen moeten, kun je daar rekening mee houden.
Is een ruggenprik altijd beschikbaar?
In een ideale situatie wel. Helaas zijn er ook vrouwen die geen ruggenprik kunnen krijgen, ondanks hun wens. Daarom is het belangrijk dat je vooraf nadenkt over je bevalwensen en wensen voor pijnstilling. Je verloskundige of gynaecoloog zal dit met je bespreken. Een geboorteplan is een handig hulpmiddel. Ook op deze website Omgaan met pijn bij de bevalling kun je een keuzehulp doorlopen. Jouw voorkeuren bespreek je voordat je bevalling begint met je verloskundige of gynaecoloog.
Wanneer is een ruggenprik niet mogelijk?
Bij bepaalde ziektes of medicijnen is een ruggenprik soms niet mogelijk. Je kunt geen ruggenprik krijgen als je bloedverdunners gebruikt, bij een zenuwziekte, bij een ziekte waardoor je bloed te dun is of bij een probleem met je wervelkolom. Bespreek dan met je verloskundige of arts welke vorm van pijnstilling geschikt voor jou is.
Ervaringen met een ruggenprik
Soms hebben vrouwen – achteraf – het idee dat door een ruggenprik een ‘gemakkelijke’ bevalling hebben gehad. Of dat ze gefaald hebben. Wij willen je op het hart drukken: welke pijnstilling je ook kiest, je mag ontzettend trots zijn op jezelf. Alleen jij mag en kunt de juiste keuze maken. Ook als je kiest voor pijnbestrijding, doe je enorm je best om te bevallen.
‘Hoe zeker ik er ook van was dat ik openstond voor pijnbestrijding, was er ook een stemmetje in m’n hoofd dat vertelde dat ik het zonder moest kunnen. Van die dubbele gevoelens was vooral sprake wanneer ik andere vrouwen sprak over hun bevalling zonder pijnbestrijding’, zegt Laura. Zij koos bewust voor ruggenprik: ‘Dat betekent niet dat ik de bevalling niet zelf heb gedaan.’
Lees hieronder nog meer ervaringen van moeders die kozen – bewust of tijdens de bevalling – voor een ruggenprik:
Laura koos bewust voor ruggenprik
Toen Laura zwanger was van haar zoon Teun wist ze zeker dat – mocht ‘t nodig zijn – ze open zou staan voor een ruggenprik tijdens de bevalling. ‘Want, waarom niet?’, vroeg ze zichzelf af. Tóch merkt ze dat er een taboe heerst op het nemen van een ruggenprik.
'Je faalt niet als je een ruggenprik krijgt'
Tijdens haar zwangerschap werkte Madelon een compleet geboorteplan uit met allerlei wensen voor de bevalling. Tijdens haar bevalling pakte alles compleet anders uit en moest ze deze verwachtingen loslaten. Toch kijkt ze met een positief gevoel terug op haar ziekenhuisbevalling met ruggenprik.
'Ruggenprik om tot rust te komen'
Bryana: ‘Een ruggenprik wilde ik eigenlijk niet, maar omdat zowel ik als mijn baarmoeder zo uitgeput waren, was dit wel echt nodig om weer tot rust te komen. Na de ruggenprik heb ik weeënopwekkers gekregen en ben ik 1,5 uur gaan rusten. Helaas kreeg ik toen koorts als bijwerking van de ruggenprik waardoor ik ook nog aan de antibiotica moest.’
How About Mom: een 'onmisbare app voor aanstaande moeders' 📲
