Deze bewerkte voedingsmiddelen hebben invloed op je ongeboren baby

Nieuw onderzoek van het Erasmus Universitair Medisch Centrum in Rotterdam laat zien dat het eten van ultra-bewerkt voedsel vóór en tijdens de zwangerschap ook een effect heeft op de ongeboren baby. Onderzoekers toonden aan dat de embryo’s kleiner zijn. Proberen dus om de diepvriespizza’s, hamburgers, koek en cake, zoute snacks, ontbijtgranen, noedelsoep en frisdrank te laten staan.

Wat jij als zwangere eet, is de voornaamste bron voor jouw ongeboren kindje. Het embryo groeit en voedt zich met de voedingsstoffen die jij eet.

Een nieuw onderzoek van de onderzoeksgroep Periconceptie epidemiologie van het Erasmus MC laat zien dat de voeding die je voor de zwangerschap eet – in de zogeheten periconceptionele fase – ook al effect heeft op de zwangerschap in de daarna volgende maanden.

Grote studie naar leefstijl

De data in deze studie werden verzameld in het Rotterdam Periconceptie cohort (Predict studie) en de afdeling Verloskunde en Gynaecologie van het Erasmus MC. In dit grote, meerjarige onderzoek bestuderen onderzoekers vrouwen met hun partner tijdens de periconceptie periode – dus vanaf kinderwens – tot en met drie maanden zwangerschap. Het doel van dit onderzoek is om nieuwe data en kennis te verzamelen, om zwangerschapscomplicaties te voorspellen, te behandelen of zelfs te voorkomen.

Verminderde groei embryo

In het onderzoek werden 701 zwangerschappen gevolgd. De onderzoekers concluderen: het eten van ultra-bewerkte voeding voor de zwangerschap wordt in verband gebracht met een groeiachterstand bij de baby.

De onderzoekers hebben de groei van de embryo’s en gewicht van de baby, van hoofd tot romp, bijgehouden. Een toename van 10% bij het eten van ultra-bewerkte voeding had een significant effect op de ongeboren baby: de groei van het embryo nam af. Verminderde embryonale groei tijdens het eerste trimester geeft een hoger risico op vroeggeboorte of een laag geboortegewicht.

Daarom zouden verloskundigen en zorgprofessionals in moeten zetten op ondersteuning bij gezonde voeding tijdens de zwangerschap, concluderen de onderzoekers, volgens prof. dr. Régine Steegers-Theunissen, hoogleraar periconceptie-epidemiologie en projectleider van de Predict studie. “Een goed en bewezen effectief hulpmiddel hierbij is de coaching via www.slimmerzwanger.nl.”

Wat is ultra-bewerkte voeding?

De deelnemers aan het onderzoek lieten via een vragenlijst weten wat ze aten. Hun dagelijkse voeding bestond voor 16% tot maar liefst 88% uit sterk bewerkte voedingsmiddelen.

Met sterk bewerkte of ultra-bewerkte voedingsmiddelen worden voedingsmiddelen bedoeld die bijna volledig of volledig uit stoffen bestaan die via een chemische manier gecreëerd worden, vaak uit voeding. Denk aan verpakte en lang houdbare voeding zoals diepvriespizza’s, hamburgers, mueslirepen, koek en cake, zoute snacks, ontbijtgranen, kant-en-klare noedelsoep en frisdrank.

Naar schatting bestaat 10 tot 50% van wat we eten in Europa uit deze ultra-bewerkte voedingsmiddelen. Je kunt sterk bewerkte producten herkennen aan de etiketten: vaak hebben ze een lange lijst van bekende en onbekende ingrediënten en conserveringsmiddelen. Veel gebruikte ingrediënten zijn onder meer suiker, geraffineerde bloem, palmolie (en andere vetten rijk aan verzadigde vetzuren) en zout.

Lagere voedingswaarde

“Voor het eerst laten we zien dat een hoge inname van ultra bewerkte voedingsmiddelen in de periconceptieperiode de embryonale groei vermindert. Toekomstig onderzoek zal de gevolgen voor het verloop en de uitkomst van de zwangerschap gaan laten zien” zegt prof. dr. Régine Steegers-Theunissen, hoogleraar periconceptie-epidemiologie en projectleider van de Predict studie.

Maar waarom groeien de embryo’s minder wanneer aanstaande moeders meer bewerkte voedingsmiddelen eten? Er zijn twee richtingen waar de onderzoekers aan denken. De voedingswaarde van ultra-bewerkte voedingsmiddelen is veel lager dan van verse, onbewerkte producten. Ook de toegevoegde stoffen en conserveringsmiddelen kunnen een rol spelen in de groeiachterstand van de embryo’s.

Advies: zo veel mogelijk onbewerkte voedingsmiddelen

Het advies voor zwangeren is: kies zoveel mogelijk voor onbewerkte of weinig bewerkte voedingsmiddelen en zo weinig mogelijk voor lege calorieën. Zeker nu bekend is dat de consumptie van ultra-bewerkte voeding in verband wordt gebracht met kleinere embryo’s.

Je hoeft je niet direct schuldig te voelen als je ongezonde, bewerkte voedingsmiddelen eet. Maar het is wel goed om je bewust te zijn dat alles wat jij eet, ook bij je ongeboren kindje terechtkomt. Daarom zouden verloskundigen en zorgprofessionals in moeten zetten op ondersteuning bij gezonde voeding vóór en zo vroeg mogelijk in de zwangerschap.