kind wil niet tandenpoetsen
01/04/2023

Poetsen in de houdgreep: 5 vragen aan de kindertandarts

De mondjes van onze kinderen houden we graag gezond. Flesjes, speentjes of een tegenstribbelend kind dat niet wil tandenpoetsen maken het ons alleen soms best lastig. We leggen vijf veelgestelde vragen over de mondgezondheid van kinderen voor aan kindertandarts Cyriëlle Jongkind.

Vanaf hoe oud raad jij aan om een baby/kind structureel 2 keer per dag tanden te poetsen? En vanaf welke leeftijd ‘moet’ mijn kindje naar de tandarts?

Cyriëlle: “In Nederland werken we in de mondzorg volgens het Fluoride-basisadvies van het Ivoren Kruis. Dit houdt in dat we tussen 0-1, vanaf het doorbreken van het eerste tandje één keer per dag poetsen met fluoride peutertandpasta (500-750 ppm*). Tussen 2 en 4 jaar twee keer per dag poetsen met fluoride peuter tandpasta (500-750 ppm) en vanaf 5 jaar twee keer per dag poetsen met gewone fluoride tandpasta (1000-1500 ppm). Dit is een basisadvies en hier kan natuurlijk van afgeweken worden, dat wordt vaak in de praktijk beoordeeld.

Elektrisch poetsen is voor kinderen beter dan met de hand poetsen. Met name omdat de motoriek van kinderen nog niet zo goed ontwikkeld is. We raden ouders aan om sowieso één keer per dag na te poetsen tot een leeftijd van 10 jaar.

En het eerste bezoek aan de tandarts? Voorheen werd gezegd dat je je kindje vanaf 2,5 jaar mee kon nemen naar de praktijk. We adviseren nu: kom zo vroeg mogelijk. 

In het begin zal het natuurlijk niet altijd mogelijk zijn om echt een controle te kunnen doen en ligt de focus vanuit ons vooral op preventie. Hoe gaat het met poetsen, loop je als ouder nog ergens tegenaan, waar kunnen we mee helpen en hebben we misschien nog wat tips en/of wat zijn de eet- en drinkgewoonten. We willen namelijk liever voorkomen dan genezen.

* dit is een maat voor de concentratie

De ochtend is bij ons altijd chaos, dus het tandenpoetsen gaat dan vaak wat sneller. In de avond is er meer rust en poets ik ook altijd nog na bij de kinderen. Is er iets te zeggen over of poetsen in de ochtend belangrijker of juist minder belangrijk is dan in de avond?

Cyriëlle: “Ik vind het belangrijk om te benadrukken dat twee keer per dag poetsen het beste is, ook vanwege de fluoride momenten. Maar mocht het in de ochtend dan iets minder goed lukken, dan is het ’s avonds het belangrijkste om goed te poetsen. Dit komt omdat er in de nacht minder speeksel geproduceerd wordt. Er is minder speekselvloed en hierdoor wordt het milieu/pH in de mond minder goed geneutraliseerd. Voor bacteriën in de mond en plaque op de tanden is dit een hele gunstige situatie om te groeien en ligt de kans op gaatjes op de loer.”

Mijn zoontje van 1,5 valt alleen maar in slaap tijdens het drinken van een flesje, ik wil hem daarna dus niet weer wakker maken om tanden te poetsen. We doen dat dus voor de fles, maar soms ben ik bang dat dit heel slecht is voor zijn tanden? 

Cyriëlle: “Dit is een veelgestelde vraag. Het beste is om je schema of ritueel in de avond iets aan te passen en dit toch af te bouwen. Misschien kun je starten met het flesje te verdunnen met water. Een gewenning afleveren is lastig, daar zul je echt de tijd voor moeten nemen. Als dat gepaard gaat met een week lang slechte nachtrust en gebroken nachten is dat natuurlijk heel erg vermoeiend, maar probeer die tijd toch te nemen.”

Onze dochter is 3,5 en valt nog in slaap met de speen. Wat is het grootste risico van dit speengebruik voor haar gebit?

Cyriëlle: “Onze tong heeft meerdere functies en één van zijn functies is dat deze spier ervoor zorgt dat als we groeien ons gehemelte zich wat in de breedte gaat vormen. Als een speen dit verhinderd of in de weg zit, zie je dat het gehemelte niet in de breedte gaat groeien, maar erg spits en smal blijft. Ook zie je dat het de doorbraak van de voortanden tegen kan houden, en dus dat er een open beet ontstaat. Dit kan weer andere problemen met zich mee brengen. Denk aan spraakproblemen, verkeerde mondgewoonten, mondademhaling, droge slijmvliezen, etc. 

Mocht jouw kindje nu al iets van een open beet hebben en lukt het om hem of haar te laten stoppen met spenen, dan zullen de tanden vanzelf ‘zakken’ en weer in de ‘normale’ stand komen te staan. Het is dus wel belangrijk dat dit snel en op tijd gebeurt, om nog erger te voorkomen. 

Ik adviseer zelf de spenen van Curaprox. Deze spenen vouwen zich plat bij een zuigreflex en hebben (bijna) geen invloed op groei gehemelte en doorbraak tanden.”

Mijn kind wil niet tandenpoetsen. Ik moet hem letterlijk in de houdgreep nemen tijdens het poetsen, heb jij advies?

Cyriëlle: “Ouders schrikken soms van het huilen en durven of willen hun kindje niet in de houdgreep hebben. Zelf zie ik helaas te vaak heel erg aangedane gebitjes, ook op zeer jonge leeftijd. Soms al vanaf 2 jaar oud. Dan is in de houdgreep poetsen echt minder erg dan lang bij mij in de stoel moeten liggen om hun gebit te herstellen, soms wel zes afspraken van gemiddeld 30 tot 45 minuten. Dus: even in de houdgreep en goed poetsen, daarna een dikke knuffel en wat afleiding en je kindje is het weer vergeten.

Ik heb drie filmpjes die ik altijd aan ouders laat zien en waar ik zelf een groot fan van ben:

  • Dit flmpje is heel realistisch, omdat het kindje ook moet huilen
  • Dit filmpje is iets minder realistisch omdat dit kindje volgens mij niet anders weet en het heel normaal lijkt te vinden)
  • Deze tip van Tiktok

Over Cyriëlle: 
Cyriëlle Jongkind is tandarts-pedodontoloog. Dat is een kindertandarts met een erkenning van de Nederlandse Vereniging voor Kindertandheelkunde. “Ik ben sinds 2010 afgestudeerd als tandarts en van 2013 t/m 2016 heb ik een vervolgopleiding gedaan tot tandarts-pedodontoloog. Momenteel heb ik een verwijspraktijk gevestigd in een algemene praktijk (Tandartspraktijk Stadshart in Stadskanaal) en zie ik kinderen die verwezen zijn door bijvoorbeeld de huistandarts. Daarnaast geef ik ook meerdere lezingen en cursussen aan algemeen tandartsen die zich willen verdiepen in de kindertandheelkunde. Op mijn Instagram laat ik zien wat ik als erkend kindertandarts zoal doe.”

Gratis een wekelijkse update?

How About Mom nieuwsbrief: korting, tips en de beste gelezen verhalen