Wat is de walking epidural of ruggenprik ‘light’?

Een ruggenprik tijdens de bevalling ken ik alleen uit de verhalen van vriendinnen en familie. Veel van hen spreken lyrisch over het pijnvrij zijn, maar de beperkte mobiliteit, wachten tot de prik uitwerkt en de verplichte katheter zijn nadelen. Een light ruggenprik, of walking epidural, zou uitkomst kunnen bieden. Bij deze vorm van pijnstilling ben je als zwangere vrouw niet gebonden aan het bed en kun je blijven bewegen tijdens het opvangen van de weeën en het persen.

In het Limburgse ziekenhuis SJG Weert kunnen zwangere vrouwen tijdens hun bevalling sinds voor drie vormen van pijnstilling kiezen: remifentanil (morfinepompje), waarbij de morfine wordt toegediend door middel van een pompje dat jij zelf kunt bedienen, de klassieke epidurale ruggenprik en sinds mei 2018 de walking epidural. Volgens gynaecoloog Ivo van Dooren van het SJG Weert is die laatste optie nu al de populairste vorm van pijnbestrijding tijdens de bevalling.

Zo werkt een walking epidural

Bij een klassieke ruggenprik ben je verlost van pijn, maar ben je motorisch uitgeschakeld: je been- en bekkenspieren zijn verdoofd. Dat betekent dat je aan bed gebonden bent. Je kunt niet rondlopen of zelfstandig naar de toilet, dan zak je simpelweg door je benen. Je moet met een ruggenprik ook altijd een blaaskatheter, omdat het gevoel van een volle blaas je hersenen niet meer bereikt.

Bij de ‘light’ ruggenprik krijg je dezelfde medicatie als bij een gewone epidurale, maar in een lichtere concentratie. Hierdoor ben je niet 100% pijnvrij, je voelt namelijk wel de druk van de weeën en merkt als de persweeën beginnen. Maar je behoudt de mogelijkheid om te bewegen. Tijdens de weeën, maar ook tijdens het persen. Doordat je niet aan bed gebonden bent, kun je ook een groter gevoel van controle ervaren tijdens de bevalling.

Blijven bewegen

“We weten uit de natuur dat de beste bevalhouding niet plat op je rug is, geen enkel zoogdier bevalt op die manier”, vertelt Ivo. “We weten ook dat rondlopen en verschillende houdingen aannemen, bijvoorbeeld gebogen over het bed staan of heen en weer wiebelen op een skippybal, de indaling van de baby en daarmee de bevalling bevordert. Meestal gaat de bevalling sneller, is het minder pijnlijk en is de kans op ingrepen als een knip of vacuümpomp kleiner, als je blijft bewegen. Als jij een ruggenprik hebt gehad, dan heb je geen mogelijkheid om te wisselen van houding. Dan kun je niet op handen en knieën gaan persen, want dan val je om.”

Een mogelijk bezwaar tegen de walking epidural is de kans dat je als vrouw toch wat wankelijker op je benen staat, ondanks de lage dosering. “In het ziekenhuis gelden allerlei voorzorgsmaatregelen om de risico’s zo klein mogelijk te houden”, legt Ivo uit.

Steeds meer aandacht voor light ruggenprik

Het is overigens niet altijd (meer) een optie om voor de light ruggenprik te gaan. Dat kan alleen als de bevalling nog niet in een vergevorderd stadium is en de weeën nog niet te heftig zijn. En kiezen voor de ene optie sluit de ander niet uit. “Je kunt daarna altijd nog overstappen op de klassieke ruggenprik als je behoefte hebt aan meer pijnstilling”, zegt de gynaecoloog.

In andere landen, waaronder Duitsland, is de walking epidural al veel gebruikelijker. In Nederland zien we deze vorm van pijnbestrijding naar ons weten nog niet in andere ziekenhuizen. Lijkt het jou wat zo’n walking epidural?