Geen behoefte meer aan intimiteit na bevalling: dit betekent ‘touched out’

Moeder worden is een prachtige ervaring, maar het betekent ook (voorlopig) het einde van je personal space. Hoeveel je ook van je kind(eren) houdt, vaak voelt het ongelooflijk bevrijdend om ze ‘s avonds in bed te hebben liggen zodat je eindelijk je hoofd en armen vrij hebt en je lijf weer even alleen van jezelf is. Even kunnen doen en laten wat je wilt en vooral geen behoefte meer aan intimiteit.

Het gevoel zo naar personal space te verlangen nadat je een hele dag voor je kind(eren) hebt gezorgd, heet ook wel touched out. Als je dit gevoel hebt, wil je vaak even helemaal geen enkele aanraking meer. Je hebt je maximale hoeveelheid aanrakingen en aandacht geven aan anderen voor die dag gehad, zeg maar.

Wat jij wilt is een meter van je geliefde af zitten op de bank of in een eigen deken gerold op bed liggen. Het idee van lichamelijke intimiteit kan je erg tegenstaan, om van seks maar niet te spreken. Het kan heel verwarrend voelen als jouw geliefde zijn of haar armen om je heen sluit en jij merkt dat je het liefst wilt ontsnappen uit die omhelzing. 

Geen behoefte meer aan intimiteit sinds bevalling

Touched out kun je vergelijken met continu blootgesteld worden aan luide muziek. Als je het een leuk liedje vindt, kun je er in het begin van genieten, maar na een tijdje kan het simpelweg te veel worden en gaat het harde geluid je tegenstaan.

In het begin is knuffelen met en kussen, dragen, verzorgen en voeden van je baby’tje geweldig, er lijkt niets mooiers. Maar als de uren en dagen verstrijken, kan de behoefte aan persoonlijke ruimte groeien. Nadat je een hele dag een baby hebt verzorgd, gevoed en gewiegd, is er aan het einde van de dag soms weinig ruimte over voor nog meer aanrakingen.

Naarmate je kinderen groter worden

Je touched out voelen is geen fenomeen in het eerste jaar met een baby, zegt seksuoloog Elise van Alderen. ‘Het komt ook voor bij moeders met oudere kinderen, misschien nog wel meer, omdat de belasting en dus uitputting dan vaak nog groter zijn, onder meer omdat er meerdere kinderen zijn.’

Wanneer jij je touched out voelt en geen behoefte hebt aan lichamelijk contact, kan dit als een afwijzing voelen voor jouw partner. Dat is begrijpelijk, want voor veel koppels is intimiteit een belangrijk onderdeel van een relatie. Het kan niet alleen voor je partner lastig zijn, ook voor jou zijn deze gevoelens complex en kunnen ze bijdragen aan die sluimerende identiteitscrisis als nieuwe moeder.

Seksuoloog over ‘touched out’ voelen als moeder

In haar boek Wellust beschrijft seksuoloog Elise van Alderen dat je in een liefdesrelatie drie vormen van intimiteit hebt: emotionele intimiteit, lichamelijke intimiteit en seksuele intimiteit. Emotionele intimiteit is een emotionele verbinding en diepgang met elkaar hebben. Lichamelijk intimiteit kan van alles omvatten: samen slapen, knuffelen, handen vasthouden, zoenen, maar is iets anders dan seksuele intimiteit. Je kunt ook lichamelijke intimiteit hebben met je kinderen of (groot)ouders. Seksuele intimiteit ontstaat door seksuele opwinding en zin in seks.

Elise: ‘Ouderschap is in de praktijk nog vooral het moederschap. Voor moeders is hun behoefte aan lichamelijke intimiteit dan ook vaak al voor een groot deel voldaan door hun kinderen. Doordat ze ze dragen, knuffelen, op schoot hebben en voeden. Ook voorzie je als moeder in hun emotionele behoeften, door ze te troosten en je in ze in te leven. Combineer dat met de mentale last die veel moeders ervaren doordat ze in hun hoofd bezig zijn met alles wat ze nog voor hun kinderen moeten regelen, en met de fysieke belasting die het zorgen voor kinderen en het huishouden met zich meebrengen, en je begrijpt waarom je aan het eind van een dag met je kids uitgeput kunt zijn.

Door het ouderschap gelijkwaardiger te maken met een betere verdeling van zorg voor kinderen, ontstaat er meer ruimte voor moeders om zich op zichzelf te richten, en vandaaruit kan er dan ook weer intimiteit tussen de partners ontstaan.’

Elise: ‘Het is daarbij belangrijk om te beseffen dat lichamelijke intimiteit niet hetzelfde is als seksuele intimiteit, het zijn twee verschillende, losstaande vormen van intimiteit. Juist dat deze als één en hetzelfde, of als opeenvolging van elkaar, worden gezien, werkt vaak belemmerend.’

Een eerlijk gesprek over relaties en seks: webinar met seksuoloog Elise van Alderen

Vermijden van lichamelijk contact of seks

‘Veel vrouwen willen vaak gewoon knuffelen of tegen elkaar aan liggen, zonder dat daar iets van seks bij komt kijken, maar omdat hun partner daar dan opgewonden van wordt en seks wil, voelen ze zich onder druk gezet. Het is heel begrijpelijk dat dit uiteindelijk leidt tot het gaan vermijden van lichamelijk contact, maar dit is zonde want dit is juist een essentieel onderdeel van een liefdevolle partnerrelatie.

‘Ik adviseer dan ook bijna altijd een partner-seksstop. Dit helpt heel goed om de lichamelijke intimiteit weer op te kunnen zoeken, omdat de verwachtingen en druk die geassocieerd zijn geraakt met seks, wegvallen. En die lichamelijke intimiteit is juist zo belangrijk in een relatie. Heeft de partner moeite met dat er geen partnerseks is? Dan is dat al meteen een groot deel van het probleem. Want het zou geen probleem moeten zijn om een tijd geen partnerseks te hebben. Juist het idee dat dat moet legt druk, en onder druk ontstaan ontspanning, opwinding, verlangen, en genot niet.’

Wat kun je doen als je minder behoefte voelt aan intimiteit?

Wat kun jij doen om dat touched out gevoel te beperken?

Tijd voor jezelf

Elise: ‘Allereerst: zorg voor tijd voor jezelf. Heb gedurende de dag momenten waarin je je echt even op jezelf richt. En doe dan iets waarvan jij kunt opladen; bijvoorbeeld rustig een kopje koffie of thee drinken, even de tuin in, een ademhalingsoefening doen, of met een vriendin bellen. En ga standaard na het avondeten wandelen, weer of geen weer, alleen, zonder telefoon, zonder koptelefoon of oortjes. En word je dan bewust van je lijf, van wat je zintuigen waarnemen, van hoe je lichaam beweegt, van waar spanning zit, en van wat je voelt. Zodat je weer tot jezelf komt.’

Doe het samen

‘Doe het ouderschap daarnaast écht samen. Veel moeders zijn er een ster in om alle zorg naar zichzelf toe te trekken, maar dat kunnen vaders ook prima. En anders is het voor je partner ook lastiger om te begrijpen hoe jij je voelt én zorg je ervoor dat de kans op dat touched out gevoel alleen maar groter is. Maak daarvoor afspraken, bijvoorbeeld over het bedritueel van je kind(eren), en houd je daar ook aan.’

Blijf met elkaar praten

‘Blijf met elkaar praten, zeker in deze periode in jullie leven waarin er zoveel veranderd en er veel van jullie allebei gevraagd wordt. Leg je partner uit dat jouw reactie en beperkte behoefte aan intimiteit niets met jouw liefde voor hem of haar te maken heeft, maar dat jij je simpelweg uitgeput voelt na een dag zorgen. En voel je als partner niet afgewezen en ga niet zeuren dat er zo weinig tijd en aandacht voor jou is, maar kijk juist hoe je het voor de ander minder zwaar kunt maken.’

Breng tijd samen door

‘Plan daarnaast ook dingen in de gezinsagenda voor jezelf en waar jij van ontspant en oplaadt, zoals afspreken met vriendinnen of sporten, en laat je werk los als je thuis bent. En het belangrijkste: verlies jullie verbinding als koppel niet uit het oog. Maak er prioriteit van om tijd samen, zonder kinderen, te hebben waarin jullie jullie liefde kunnen voelen en voeden.’