Momtalk: Lisa

Al van jongs af aan droomt Lisa van Damen – van der Veen van een achterbank vol. Nu ze opnieuw in verwachting is komt die droom uit. Binnenkort zitten Sem (7 jaar), Noah (1 jaar) en hun zusje op die achterbank. En toch zal het nooit compleet voelen. In 2021 verliest ze haar drieling: Boaz, Finn en Luuk. Voor deze Momtalk spreken we Lisa over hoe verdriet en geluk naast elkaar kunnen bestaan, over opnieuw zwanger worden na een traumatische periode en de kleine geluksmomenten in het leven.

Gefeliciteerd met je zwangerschap! Hoe voel je je?

‘Eigenlijk wel heel goed. Het eerste trimester was ik wel heel moe, maar we zitten ook midden in een verbouwing, dus ik denk dat dat ook effect heeft. De weken vliegen echt voorbij. Dat heb je natuurlijk als je al twee kinderen rond hebt lopen. Het voel wel nog ontzettend onwerkelijk dat er een meisje in m’n buik zit. Dat kan ik nog niet helemaal geloven haha.’

‘Wat ik ook merk is dat ik deze zwangerschap heel anders ervaar dan die van Noah. Toen was ik vooral heel angstig en durfde ik niet verder te kijken dan de bevalling. Het verlies van de drieling was toe nog heel rauw. Nu is dat verdriet er natuurlijk nog steeds heel erg, maar heb ik wel alweer een goede ervaring gehad met het op de wereld zetten van een kindje. Noah is namelijk een hartstikke gezond jongetje. Ik durf nu vooruit te kijken en heb zelfs al wat kleertjes gekocht voor onze dochter.’

In 2021 verliezen jullie je zoons Boaz, Finn en Luuk. Wil je daar wat over vertellen?

‘Heel spontaan en zonder hulp van het ziekenhuis raakte ik in 2020 in verwachting van een drieling. Ontzettend bijzonder. We waren heel blij. Tot de zestien weken zwangerschap ging het eigenlijk heel erg goed. Helaas braken mijn vliezen al bij achttien weken. We besloten toen naar een ziekenhuis in Duitsland te gaan. Daar behandelen ze vroeggeboren kinderen namelijk bij een eerder termijn dan hier in Nederland.’

‘We wisten natuurlijk dat het foute boel was, maar toch blijf je hoop houden. Ook omdat je weet dat de hoop opgeven in ieder geval niet gaat helpen. Helaas konden de artsen de bevalling van Boaz niet tegenhouden. Vlak na de geboorte overleed hij in de armen van mijn man. Zelf was ik onder narcose vanwege een operatie. Mijn baarmoedermond werd dichtgemaakt om de andere twee nog veilig in mijn buik te houden, maar daardoor kreeg ik een infectie. Vanaf toen is het eigenlijk een zwart gat voor mij.’

‘Een dag na de geboorte en het overlijden van Boaz, zijn Finn en Luuk geboren. Helaas hebben zij het ook niet gered. Daar weet ik eigenlijk niets meer van. Ik werd in kunstmatige coma gehouden omdat het heel slecht ging met mij. Na ongeveer tien dagen kwam ik weer bij. Toch had ik toen niet het besef wat er allemaal was gebeurd. Dat kwam eigenlijk pas bij de begrafenis van de jongens, in april. Toen pas besefte ik me goed wat we verloren waren.’   

En dan ben je ineens moeder van vier waarvan nog maar één in leven. Hoe ga je daarmee om?

‘De eerste maanden zijn een soort waas geweest. Ook omdat het met mijn gezondheid lange tijd nog heel slecht ging. Tuurlijk ga je door, omdat je nog een kindje hebt die ook aandacht en liefde verdient. Maar het is verdrietig en heel pittig. Ook omdat iedereen op zijn of haar eigen manier rouwt. Ik wilde continu dingen doen, want ik wist dat als ik op de bank ging liggen, ik instortte. Mijn man had juist veel meer behoefte aan rust en veel thuis zijn.’

‘Beide op je eigen manier rouwen kan ervoor zorgen dat je elkaar uit het oog verliest. Dat is op een manier misschien ook wel gebeurd, maar we hebben elkaar daardoor wel de ruimte gegeven die we op dat moment nodig hadden. Door het er veel met elkaar over te hebben, kwamen we steeds weer een stukje dichterbij elkaar. Daar ben ik heel dankbaar voor. We hebben elkaar losgelaten in het rouwen, maar vastgehouden in het communiceren.’

Op een zeker moment krijg je groen licht om weer zwanger te worden. Welk gevoel bracht dat?

‘We dachten eigenlijk dat we nooit meer een kindje zouden krijgen. Ook omdat mijn nieren echt pas na 1,5 jaar weer een beetje begonnen te werken. Toch wilden we wel heel graag weten of er nog een mogelijkheid was. Stel dat het niet meer kon, dan wisten we dat maar. Uiteindelijk hadden we eind april 2022 een gesprek in het ziekenhuis. Iets minder dan 1,5 jaar na het overlijden van onze drie jongens. Tot onze verbazing kregen we groen licht. Dat maakt je enerzijds heel blij en dankbaar, anderzijds zorgt het voor veel zorgen.’

‘Toen ik eenmaal in verwachting raakte van Noah, vond ik het lastig om daarvan te genieten. Alsof het niet mocht. Ik voelde me schuldig tegenover Boaz, Finn en Luuk. Dat heeft eigenlijk best wel lang geduurd, voordat ik mezelf kon toestaan dat beide gevoelens er mogen zijn: geluk en verdriet. En dat de liefde die ik voor Sem en Noah heb niet minder zijn dan voor Boaz, Finn en Luuk. Nog steeds vind ik dat soms lastig hoor, die dubbele gevoelens.’

Hoe heeft het verlies van Boaz, Finn en Luuk je veranderd?

‘Ik denk dat het verliezen van een kind je voorgoed veranderd. In het begin was ik heel angstig, maakte ik me veel zorgen om Sem en had ik de neiging hem de hele tijd heel dichtbij me te houden. Als hij dan sliep, ging ik ’s nachts nog kijken of zijn hartje nog wel klopte. Toen wist ik: dit is niet gezond, ik moet hulp zoeken. Dat heb ik ook gedaan. Nu ben ik zeker nog wel beschermend, maar niet meer op een manier dat mijn kinderen daar last van hebben.’

‘Hoe verdrietig en pijnlijk verlies ook is, het heeft ons wel laten inzien hoe belangrijk gezondheid en liefde zijn. Die kleinste dingetjes in het leven, daar genieten we nu intens van. Dat vind ik ook zo mooi aan het moederschap. De onvoorwaardelijke liefde die je voelt van je kind, maar ook krijgt, zijn prachtig. Het is de meest pure vorm van liefde die ik ooit gekend heb.’

Als laatste vraag… Waar kijk je zometeen naar uit als je dochter er is?

‘Toch wel dat ze gewoon veilig en gezond op deze wereld is. We zullen ons nooit meer compleet voelen, maar het gevoel dat we zometeen drie gezonde kinderen hebben, is wel iets waar ik altijd van heb gedroomd. Dat de achterbank vol is en de slaapkamers zijn gevuld. Daar ben ik ontzettend dankbaar voor, ook al blijft er altijd een gemis.’